RONDKIJK

Wat is tijd?

Dit is dan het laatste stukje dat uw rondkijker in 1965 voor „Daniël" schrijft. Nog enkele uren en het jaar is weer in de schoot der eeuwen opgenomen.

Als we terugzien op het vervlogen jaar, dan zeggen we: wat vliegt de tijd", in feite is dit een verkeerde uitdrukking, want de tijd vliegt niet, maar „wij vliegen daarhenen" naar Ps. 90 : 10. Wat is eigenlijk tijd?

De kerkvader Augustinus (345-430) heeft zich met deze vraag ook al bezig gehouden. In zijn Confessiones (Belijdenissen) waarin hij zijn eigen leven tot het jaar 387 beschreven heeft in de vorm van een biecht voor God (zeer stichtelijk!) geeft hij daar in het elfde boek een breedvoerige beschouwing over. Het is tamelijk wijsgerige taal die Augustinus daarbij gebruikt; hij was n.1. wijsgeer en leraar in de welsprekendheid. Al is het misschien wat moeilijk, toch wil ik bij het scheiden van dit jaar onze lezers een stukje van deze beschouwing voorleggen, wij kunnen er dan eens over nadenken.

„Wat is dan de tijd? Wanneer niemand het mij vraagt, weet ik het; wanneer ik het iemand op zijn vraag zou willen uitleggen, weet ik het niet; toch zeg ik vol vertrouwen, dat ik weet, dat, indien niets voorbijging, er geen verleden tijd zou zijn, en indien niets op komst was, er geen toekomstige tijd zou zijn, en indien niets was, er geen tegenwoordige tijd zou zijn. Hoe kunnen er dan die twee tijden zijn, de verledene en de toekomstige, daar aan de ene kant het verledene er niet. meer is en aan de andere kant het toekomstige er nog niet is? Maar indien het tegenwoordige altijd tegenwoordig zou zijn en niet in het verledene over ging, zou er geen tijd meer zijn, maar eeuwigheid".

Augustinus poogt begrip te wekken door er op te wijzen dat er voor God geen tijdsverloop, dus geen begin en einde, geen opgang en ondergang, geen verleden en toekomst is. Alles is „heden" in God, identiek met de eeuwigheid.

Zeer schoon beeldt hij dit uit als hij zegt: (I, VI, 10): „Want Gij zijt de Hoogste en verandert niet en in U gaat de dag van heden niet voorbij en toch gaat hij voorbij in U, omdat ook dat alles in U is: want de tijden zouden geen baan hebben, waarlangs ze heen snellen, wanneer Gij ze niet in bezit hield. En omdat uw jaren niet geëindigd worden (Ps. 102) zijn Uw jaren de dag van heden: en hoevele dagen van ons en van onze vaderen zijn reeds tijdens uw huidigen dag voorbijgegaan en ontleenden aan hem hun maat en hun aard en nog andere zullen voorbijgaan en aan hem hun maat en aard ontlenen.

Maar Gij zijt dezelfde en alles, wat morgen en daarna geschieden zal, zult Gij heden bewerken en al wat gisteren en daarvoor geschied is, hebt Gij heden bewerkt. Wat gaat het mij aan, indien iemand mij niet begrijpt? Laat hem zich toch verheugen, terwijl hij zegt: „Wat is dit? " Laat hem dan toch zich verheugen en laat hem liever door dit niet te vinden U vinden, dan door het te vinden, U niet te vinden".

Deze enkele gedachte alleen al geeft bij de jaarwisseling stof genoeg om te overpeinzen! Al is er veel dat wij niet kunnen bevatten —

de dichter van Ps. 139 zegt „de kennis is mij te wonderbaar, zij is hoog, ik kan er niet bij" — Augustinus bedoelt met zijn redenering te zeggen dat het voornaamste is om in het tegenwoordige, waarin wij slechts een klein ogenblik vertoeven, God te vinden, Hem te leren kennen, te eren, te dienen en lief te hebben.

Wij mensen delen de tijd in jaren, maanden, weken, dagen, uren en nog kleinere tijdsdelen. Hoe hebben we nu de ons gegeven tijd in het afgelopen jaar besteed? Het is voorbij, het behoort tot het verleden, het is niet meer over te doen. Niemand van ons zal kunnen zeggen, ik heb mijn tijd wèl besteed, wij komen er altijd met schuld uit. Als wij dit nu zien in het juiste licht, dat ondanks al onze afmakingen de Heere ons zoveel zegeningen en weldaden geschonken heeft, zal ons dat in de laagte en in de verootmoediging brengen.

Er komt een ogenblik dat er geen tijd meer zijn zal. Dan is het eeuwigheid. Voor velen is het in 1965 eeuwigheid geworden, ook voor jonge mensen. En wij zijn er nog. Het is voor ons nog de zoekens-en vindenstijd, de welaangename tijd, de dag der zaligheid. Het is voor ons zijnde in de tijd het „heden"; wat geweest is is voorbij en wat het toekomstige brengt weten wij niet. Dit weten wij, dat wij in de tijd geborgen zullen moeten worden in een Ander, wil het met ons in de eeuwigheid goed zijn. In Hem, Die nu nog met liefelijke vermaningen tot ons komt: „Heden, zo gij Zijn stem hoort, verhardt uw harten niet, maar laat u leiden".

Ik ben begonnen met Augustinus en ik wil met hem eindigen. In zijn vertaling over Ps. 39 : 6 zegt hij: Gij hebt mijn dagen oud gesteld. Want zij verouderen, maar ik wil nieuwe dagen, nieuwe, die nooit verouderen, opdat ik moge zeggen: et oude is voorbijgegaan, zie het is nieuw geworden. Nu in hoop, dan in werkelijkheid."

Wie zo de toekomst kan tegentreden heeft een goede toekomst. Ik wens het alle lezers en lezeressen bij de jaarwisseling van harte toe.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen