Bibberen achter het beeldscherm

Doom 3 speelt zich afin het jaar 2145 op de planeet Mars. Volgens de website van het spel gaat Doom 3 over "een enorme demonische invasie die de Mars Onderzoeksfaciliteit van de Verenigde Ruimtevaart Corporatie heeft overrompeld en daar een spoor van chaos en doodsangst heeft achtergelaten. Als één van de weinige overlevenden, worstel je tegen schrik en angst terwijl je je een weg naar de hel en terug vecht, in een epische strijd tegen het allesoverheersende kwaad." De gamer speelt de rol van een marinier, die hordes demonen, die door een wetenschappelijk experiment uit de hel zijn losgebroken, moet bestrijden.

Maar eigenlijk gaat het daar niet om. In Doom 3 draait het om - zoals een nietchristelijke recensent het uitdrukte - "kapot schieten, kapot schieten en nog meer kapot schieten." Dood, doodangsten demonen staan centraal in Doom 3. Todd Hollenshead is manager bij ID Software, het bedrijf dat Doom 3 ontwikkelde. "Doom 3 is een onvergelijkbare ervaring. Van de beelden met een bioscoopkwaliteit, het ongelofelijke geluid, de doodsangst-aanjagende sfeer en de hyper-realistische omgevingen, het spel is een interactieve horrorfilm. Voeg daarbij de wreedste serie demonen die de hel ooit heeft voortgebracht, en je hebt een zo intense ervaring dat je je hartmedicijnen voor het grijpen moet houden."

Monsterlijk

De 'screenshots' - afbeeldingen van hoe het spel eruit ziet op het beeldscherm - van Doom 3 ogen geheimzinnig: weinig licht, half-zichtbare monsters en een geheimzinnige omgeving.

De 'trailer' - een kort reclamefilmpje - begint met de beelden van een rustige landing op Mars. Met de rust is het gauw gedaan. Een orgie van geweld en bloed spat tegen het beeldscherm. Verminkte lijken, bloedplassen en krijsende demonen zijn de walgelijke ingrediënten van Doom 3. "Intense violence" is de waarschuwing bij het spel, dat niet geschikt is voor onder de achttien jaar.

Toch is het nieuwe spel, waaraan vier jaar is gewerkt en zo'n twintig miljoen dollar kostte, nu al een succes: een 'blockbuster', een kaskraker wordt het aan de andere kant van de oceaan genoemd. Verwacht wordt dat er alleen al in de VS miljoenen over de toonbank zullen gaan. Experts noemen het spel "één van de meest begerig verwachte computerspellen ooit." Duizenden fans konden dan ook niet wachten tot het spel in de winkel lag. Van internet werden tienduizenden illegale kopieën gedownload.

Doom 3 is niet het enige angstaanjagende spel. Painkiller, Half-Life 2, en Far Cry zijn andere recente voorbeelden van gewelddadige en levensechte spellen.

Het verhaal van Painkiller, volgens de site: "Je speelt als Daniël Garner, een ogenschijnlijk gewone kerel, die zojuist is omgekomen in een vreselijk auto-ongeluk.

Gevangen in een duistere en onvriendelijke wereld tussen hemel en hel, vecht je om te ontdekken waarom jou de toegang tot de hemel is ontzegd. In afwachting van je reiniging, moetje je dooreen eindeloze rij duivelse soldaten vechten in een poging een onheilige oorlog te stoppen." De afbeeldingen op de site zijn afschrik-

wekkend: levende skeletten en monsterlijke soldaten. Het geluid op de achtergrond is minstens zo afschrikwekkend: pijnkreten en gebrul, dat regelrecht uit de hel lijkt te komen.

Bekende beelden

Door de beugel kunnen zulke spellen niet. Dat lijkt duidelijk. Hel, dood en bloed zijn realiteit, maar niet om spelletjes mee te spelen. Wie huivert er niet als hij op zich in laat werken wat het betekent als de Heere Jezus de gelijkenis van de koninklijke bruiloft besluit met: oen zeide de koning tot de dienaars: indt zijn handen en voeten, neemt hem weg, en werpt hem uit in de buitenste duisternis; daar zal zijn wening en knersing der tanden. (Mattheüs 22:13). En als de Heere Jezus het in Zijn prediking over het laatste oordeel heeft over het eeuwige vuur en de eeuwige pijn, dan is het beter te buigen voor Zijn macht en majesteit dan in een spel dit na te bootsen en ervan te 'genieten'.

Toch komen deze spellen 'onder ons' ook voor. Tijdens een avond over moderne media reageren jongeren - vooral de jongens - zowel verbaal als non-verbaal op bekende beelden van spellen. En op reformatorische scholen is vaak een levendige handel in illegale kopietjes van deze spellen.

Wie Doom, Pain Killer en Half-Life speelt, overschrijdt een duidelijke grens. Niet alleen omdat het zesde gebod wordt overtreden, maar ook omdat de gamer zich inlaat - al is het dan 'virtueel' - met een anti-christelijke wereld. Het is het terrein van de satan. Hij zal er alles aan doen om het rijk van Christus af te breken en z'n eigen rijk op te bouwen. Hij gebruikt allerlei middelen om jongeren in zijn macht te krijgen en te houden. Soms misbruikt hij onschuldige of juist goede dingen, zoals liefde en seksualiteit, om te verleiden tot de zonde. Vaak zijn zijn listen volstrekt helder. Z/'/'f nuchteren, en waakt; want uw tegenpartij, de duivel, gaat om als een briesende leeuw, zoekende, wien hij zou mogen verslinden (1 Petrus 5:8). Wie zich op satans terrein begeeft, keert God de rug toe en tart Zijn nodigingen én bedreigingen in het Evangelie. Dat blijft niet zonder gevolgen. Vreest veel meer Hem, Die beide ziel en lichaam kan verderven in de hel (Mattheüs 10:28).

"Like Doom, man"

Het is bekend dat een spel als Doom het slechtste in de mens bovenhaalt. Kinderen en jongeren worden agressiever door het spelen van spellen met geweld. En hoe

meer de virtuele wereld op de reële wereld gaat lijken, hoe dunner de scheiding tussen die twee werelden wordt.

Voor veel refo-jongeren bestaat er al een verschil tussen de zondag en de andere zes dagen van de week. De virtuele wereld brengt nog een extra scheiding aan: de wereld van de zondag, de wereld van het gewone leven en de wereld van het virtuele leven. In de eerste mag niets, in de tweede iets meer, maar niet alles en in de laatste kan en mag alles. Dat werkt normvervagend. In de fantasie, maar ook in de 'echte' wereld van alle dag.

Zoals alles in de computerwereld, veranderen de spelletjes snel. Tien jaar geleden waren tegenstanders met een truc-1 je vaak om te tuin te leiden. Spelers A waren tevreden met afbeeldingen die ™ hier en daar wat korrelig waren. Nu 'denken' en reageren tegenstanders door 'Artificial Intelligence' als echte mensen. En de beelden zijn levensecht. De virtuele wereld lijkt sprekend op de echte wereld, maar is een stuk minder saai.

Doordat spellen steeds 'echter' lijken neemt de kans toe dat stemmingen - angst, agressie, wreedheid, moordzucht-en handelingen-doden, verwonden-tijdens het spel ook praktijk worden in het dagelijkse leven.

Een verschrikkelijk, maar duidelijk voorbeeld is de moordpartij die plaatshad op de Columbine High School in Littleton, Colorado. Dylan Klebold en Eric Harris vermoordden op 20 april 1999 twaalf medestudenten en een leraar, voordat ze zichzelf van het leven beroofden. De twee waren fan van de duivelse rockgroepen KMFDM, een afkorting die zoiets betekent als: geen medelijden voor de massa, en Rammstein. Het computerspel Doom was ook favoriet. Eric Harris maakte zelf nieuwe 'levels' - spelonderdelen - voor Doom. Het Doom-geweld zette het tweetal aan tot geweld. Die beïnvloeding ging zo ver dat ze dit uiteindelijk in de reële wereld in praktijk brachten. Een bewakingscamera registreerde tijdens de schietpartij: "It's gonna be like Doom, man!" Overigens: Muziek a la Rammstein is een vast ingrediënt van de spellen. Snoeiharde hardrock met knetterende gitaren en dreunende drums zijn het achtergrondgeluid in Doom. Anders, maar niet minder heftig is de daverende 'house' in Half-Life 2.

oger level

Als het duivelse en anti-christelijke van deze spellen zó duidelijk is, hoe komt het dan dat reformatorische jongeren zich tóch begeven op dit terrein? Elke zondagmorgen worden de Tien Geboden voorgelezen; dicht bij de Bijbel opgevoed. Hoe kan het dan dat tóch zulke spellen worden gespeeld? En dat refo-jongeren die spellen blijven spelen?

Vaak experimenteren jongeren met dingen die juist niet mogen. Dat hoort een beetje bij de ontwikkeling die zij doormaken van kind naar volwassene. De eerste stap om het 'een keertje' te spelen is gauw gezet. Een vriendje op school heeft een illegaal gebrande - achtste gebod? - versie van Doom en is er helemaal lyrisch over. Verleidelijk en bovendien een kleine moeite om het dan ook eens te spelen.

Je moet vervolgens al heel sterk zijn om tegen je vrienden te zeggen dat zo'n spel niet kan en tegen de geboden van God ingaat. Ja, ook op een reformatorische middelbare school. En in plaats van geschokt te zijn van watje ziet, hoort of moet doen, speel je door en raak je in de ban van virtuele - maar op het scherm o zo levensechte-demonen en andere monsters, van doden, spanningen actie. Daarbij komt dat er vrijwel altijd sprake is van gewenning. Je begint vaak niet met Doom,

maar met een race-spelletje als Need for speed. Dan volgt Carmageddon, om maar iets te noemen, of een spel als Commando's en uiteindelijk een spel als Doom. De eerste keren is het best schokkend allemaal, maar vaak spelen stompt af en voor je het weet dood je in koelen bloede alles watje tegenkomt.

Je krijgt steeds meer behoefte aan méér spanningen méér actie. Hogere levels en gewelddadiger spellen bevredigen die behoefte. Ook het realistischer worden van de spellen draagt daaraan bij.

Op deze manier verwijder je je langzaam maarzeker van de bijbelse normen en waarden en krijgt de de Bijbel steeds minder gezag in je leven. De Bijbel roept het je toe: erlaat de slechtigheden, en leeft; en treedt in den weg des verstands (Spreuken 9:6), maar je hoort het niet meer of je bewaart die wereld voor de zondag. De andere dagen van de week leef je in een compleet andere wereld. Een wereld van duivels, demonen, monsters, bloed en doodslag... Een wereld die aansluit bij het eigen, zondige hart.

Je kunt die 'slechtigheden' alleen verlaten door er met Gods hulp radicaal mee te breken, de spellen te deleten van je pc, de cd's en dvd's in de vuilnisbak te knikkeren.

Maar moeten daarmee alle computerspellen de deur uit?

Als je uitgaat van de glijdende schaal en dat iedere jongere die spelletjes speelt op de computer een potentiële Doom-player is, moetje inderdaad de delete-knop niet alleen hanteren bij Doom. Dan moet alles van de pc af en wordt de computer alleen nog maar gebruikt voor zakelijke toepassingen. De werkelijkheid is anders. Er zijn best veel verantwoorde spellen en veel jongeren talen - gelukkig! - niet naar spellen met geweld, seks of andere zonden. In het licht van de eeuwigheid is het spelen van computerspelletjes van volstrekt ondergeschikt belang. Maar dat geldt voor veel andere vrijetijdsbesteding ook en dan zeggen we ook niet altijd dat we het daarom maar helemaal over boord moeten gooien. Vergelijk je het met bijvoorbeeld een spel aan tafel of het spel op straat, best verschillen aan te wijzen, maar principieel verschilt het niet. Een spel - een bordspel - is niet verkeerd. Sociale vaardigheden, kunnen verliezen, algemene ontwikkeling en inzicht: gezinsspellen hebben een vormende waarde. Terzijde: is een leven zonder computerspellen onmogelijk? Onlangs vertelde iemand van een jaar of veertig: "Mijn kinderen denken echt dat ik uit het stenen tijdperk kom. Toen ik jong was waren er geen chips. Computers bestonden nog helemaal niet. 'Maar pa, wat deed je dan in je vrije tijd? ' Dat kunnen zij zich nu helemaal niet meer voorstellen. Toch kon het."

Tien Geboden

Beoordelen van spellen is echter heel lastig. Allereerst is het van belang dat je geweten voortdurend gevormd wordt naar de waarden en normen van de Bijbel. De Tien Geboden zullen het richtsnoer moeten zijn. Pas ze maar concreet op het spel toe. Het derde gebod gaat bijvoorbeeld over het misbruik van Gods Naam. Hoe vaak gebeurt dat tijdens het spel? Het zesde en zevende gebod springen het meest in het oog, maar ook stelen - in welke vorm dan ook - en het begeren van geld en goed komt veel voor. Ook dan moet de prullenbak open.

Het nadeel van veel spellen is dat het veel tijd kost. Daar zit vaak ook een probleem. We moeten onze tijd goed besteden. Alle tijd, ook onze vrije tijd, is genadetijd en die mogen we niet verbeuzelen. De boog hoeft niet altijd gespannen te staan en we mogen best ontspanning zoeken, maar alles met mate. En misschien juist wel bij het spelen van computerspellen. Dat is moeilijk. Je wilt het spel uitspelen, beter worden, enzovoort. En dat kost tijd. Toch is het heilzaam om het beperkt te houden. En dan niet alleen in het licht van de eeuwigheid, maar ook met het oog op je gezondheid - ga eens naar buiten... - en je sociale contacten. Een computerspel spelen, doe je hooguit met z'n tweeën. Met een computer heb je geen sociaal contact en met medespelers via internet ook niet.

Bovendien verleren veel 'gamers' het lezen. Door alle prikkels die via computerspellen voortdurend tot hen komen, wordt lezen moeilijk en saai. Een goed boek blijft daardoor liggen, met vaak als gevolg dat de aandacht voor geestelijke dingen ook afneemt.

Jullie doen wel moeilijk, denk je misschien. Een spel serieus beoordelen met de Tien Geboden ernaast? Ook eens buiten spelen en een goed boek lezen? Laat mij maar lekker achter de computer zitten! Toch is het heilzaam om deze dingen serieus te nemen. Je kunt beter je leven richten naar Gods geboden dan verstrikt raken in de klauwen van de satan. Het is beter de Heere te vrezen - dat doet wijken van het kwade - dan te bibberen achter het beeldscherm.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen