RECENSIES

De dichteres Ida Gerhardt heeft heel wat geschreven en gepubliceerd voor ze erkenning kreeg van de grote literatuur. Dat is waarschijnlijk aan twee oorzaken toe te schrijven. Ze begon ongeveer gelijktijdig te publiceren met de Vijftigers, de groep experimentele dichters die alle traditionele regels van eindrijm, strofevorm, enzovoort aan hun laars lapten en daar hartgrondig en agressief afstand van namen.

Bovendien heeft Ida Gerhardt haar christelijk levensovertuiging in haar poëzie laten doorklinken, iets wat in de tweede helft van de twintigste eeuw ook niet echt bijdroeg aan erkenning. Toch heeft men haar dichterschap na verloop van tijd (h)erkend en haar vielen zelfs enkele prijzen ten deel.

Een mooie bundel van haar is de cyclus Sonnetten van een leraar. In veertien sonnetten schrijft ze daar over allerlei facetten van het onderwijs, dat ze zo goed kende en waarbij ze met hart en ziel betrokken was. Ida Gerhardt was als docent klassieke talen (Grieks en Latijn) werkzaam aan een lyceum.

Vanuit de onderwijspraktijk klinken er in deze bundel allerlei aardige gedachten door. Het bovenstaande sonnet is het laatste uit de bundel.

In dit sonnet kijkt ze terug op haar bestaan als docent. Als ze eenmaal haar loopbaan gezond en wel zal mogen afsluiten, zal ze het onderwijs boordevol indrukken verlaten. Honderden, duizenden kinderen hebben er in de loop der jaren bij haar in de klas gezeten. En al die kinderen, ook de kleinste, de minst opvallende, hebben hun indrukken achtergelaten in haar leven, in haar geest: krassen op haar ziel. In r. 8 voegt ze er een opmerking tussendoor die ze vaak gemaakt zal hebben bij het aanleren van de Griekse lettertekens (karakters): de oorspronkelijke betekenis van karakter, letter, is: kras. Door al die krassen is trouwens ook haar eigen karakter (haarziel) gevormd!

Als ze zich dat realiseert, reageert ze opeens scherp. Wat bazelen pedagogen (opvoedkundigen) eigenlijk over de invloed die de (ene) docent uitoefent op zijn (vele) leerlingen! Zeker die docent zet zijn stempeltje wel op zijn leerlingen. Maar laat hij zich toch realiseren dat al die kinderen nog veel meer stempels gezet hebben op die leraar, die zijn hele leven met hen omging.

Een mooi gedicht bij de wisseling van het schooljaar. Iemand die voor het onderwijs kiest, zal dat vaak doen omdat het hem mooi lijkt om kennis en vaardigheden over te dragen aan kinderen. Dat is natuurlijk ook de bedoeling van ons onderwijs. Maar wie wat langer meedraait in het onderwijs, zal het beamen: het mooie van het onderwijsbestaan is veel meer dan het overdragen van wat wij waardevol vinden. Je ervaart juist in de dagelijkse omgang met kinderen en jong volwassenen dat je er zo oneindig veel meer voor terugkrijgt. Onderwijs geven betekent idealen hebben en geïnspireerd zijn ; onderwijs blijven geven betekent ook door je leerlingen geïnspireerd worden. Dat is het mooie van dit vak. Ida Gerhardt heeft dat niet alleen goed begrepen, ze heeft het ook treffend onder woorden gebracht.

's-Gravenpolder, K.W. van Luik

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen