Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Wat is de oorzaak van koortslippen?

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Wat is de oorzaak van koortslippen?

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Onlangs kreeg ik een brief van een mevrouw, die al jarenlang tobt met telkens terugkerende koortslippen. Met name tijdens vakanties in de bergen of op het water treedt dit euvel op: pijnlijke, gezwollen lippen, vol met blaasjes en zweertjes. Naar aanleiding van deze brief wil ik wat dieper ingaan op de oorzaak en behandeling van deze aandoening. Koortslippen worden veroorzaakt door een virus dat behoort tot de belangrijke familie van de herpesvirussen, die overigens voor meer ziekten dan alleen koortslippen verantwoordelijk zijn. Aandoeningen die ook het gevolg zijn van besmetting met dit soort virus, zijn bijvoorbeeld waterpokken, gordelroos en de ziekte van Pfeiffer. Meestal verlopen deze ziekten gunstig en herstelt de patiënt na korte tijd, dank zij het verschijnen van antistoffen in het bloed, die het virus te lijf gaan en onschadelijk maken.

Sluimeren
Het vervelende bij koortslippen is, dat de klachten na korte of langere tijd weer terugkomen. Hoe is dit fenomeen nu te verklaren? Veel mensen maken een eerste infectie met het herpesvirus door op kleuterleeftijd. Er is dan sprake van een heftige ontsteking in de mond, waarbij de ontstane zweertjes zo pijnlijk kunnen zijn, dat eten en drinken nauwelijks mogelijk is. In de meeste gevallen is het kind na een week weer beter en krijgt nooit meer zo' n ontsteking in de mond. Het probleem is echter, dat het herpesvirus de eigenschap heeft om zich uit de blaartjes in de mond terug te trekken naar dieper gelegen zenuwknooppunten, waar het zich verbergt voor de aanvallende antistoffen. Het virus kan daar jarenlang sluimeren om dan op een kwade dag terug te keren op de lippen. Uit onderzoek is gebleken, dat 90% van de volwassenen het herpesvirus in zo'n zenuwknooppunt herbergt, maar dat slechts een klein deel ooit koortslippen krijgt. Bij de meeste mensen blijft het virus dus altijd inactief en veroorzaakt nooit problemen. Wordt het wèl geactiveerd, dan zakt het af langs een zenuw en veroorzaakt uitslag op de lip.

Factoren
Bekende factoren die het virus activeren, zijn: koorts (de naam zegt het al), vermoeidheid, gebrek aan weerstand, stress, zonlicht en bij vrouwen menstruatie. De eerste klachten bestaan uit tintelingen in de lip, gevolgd door zwelling en het ontstaan van zweertjes. Na een dag of vier verschij nen er korstjes en na ruim een week zijn alle verschijnselen in de meeste gevallen weer verdwenen. Het virus heeft zich dan weer teruggetrokken in het veilige zenuwknooppunt totdat er opnieuw een moment van activering komt. Dit proces kan zich vele malen en jarenlang herhalen, tot wanhoop van de patiënt. Een soortgelijk mechanisme doet zich voor bij waterpokken, die veroorzaakt worden door een ander lid van de herpesfamilie. Als iemand éénmaal waterpokken heeft gehad, krijgt hij die nooit meer. Maar ook dit virus kan zich terugtrekken en zich jarenlang verborgen houden. Soms wordt het actief en dan veroorzaakt hetgeen waterpokken meer, maar gordelroos.

Ook deze aandoening bestaat uit pijnlijke blaartjes en zweertjes, meestal op de borst en de rug, waarbij (heel typisch) altijd slechts één lichaamshelft is aangetast.

Besmetting
Het virus dat koortslippen geeft, kan ook zweertjes op het hoornvlies van het oog veroorzaken. Het nare hiervan is dat er na genezing littekens op het hoornvlies kunnen achterblijven, die na diverse perioden van virusactivering aanleiding kunnen zijn tot sterk verminderd zien of zelfs blindheid.

Een andere gevaarlijke plaats waar het virus kan opduiken, zijn de uitwendige geslachtsorganen. Er zijn duidelijke aanwijzingen dat het herpesvirus een belangrijke rol speelt in het ontstaan van baarmoederhalskanker bij vrouwen. Baby's kunnen besmet raken tijdens de geboorte als de moeder op dat moment een infectie doormaakt. Voor pasgeborenen heeft een besmetting met het herpesvirus vrijwel altijd een dodelijke afloop! In zulke omstandigheden is het dan ook noodzakelijk een keizersnede te verrichten en de geboorte niet langs natuurlijke weg te doen plaatsvinden.

Onbereikbaar
Tot voor kort was er geen afdoende behandeling voor al deze herpesinfecties. Er is wel gedacht aan het bereiden van vaccins, maar deze methode is nutteloos, omdat het virus zich zo goed schuil houdt in een zenuwknooppunt, waar het onbereikbaar is, niet alleen voor natuurlijke antistoffen, maar voor welk geneesmiddel dan ook.

Alleen als het uit het,, veilige nest" komt en langs de zenuwbaan verhuist naar de huid, stelt het zich bloot aan de werking van eventuele medicijnen. Veel meer dan het aanbrengen van een beschermend zalfje of het zoveel mogelijk mijden van het zonlicht, was er niet tegen te doen.

Effectief
Onlangs is er echter een doorbraak gekomen op het gebied van de therapie. Er is een stof ontwikkeld, die het herpesvirus lijkt te kunnen gaan aanpakken. Dit middel heet Zovirax en is verkrijgbaar als zalf, maar nu ook sinds kort in de vorm van tabletten. Een kuur van vijf dagen met vijf tabletten per dag, te beginnen als de aanval opkomt, is zeer effectief!

Helaas is het wel zo, dat ook dit middel niet in staat is het virus in sluimertoestand te bereiken en voorgoed uit te schakelen. De koortslippen blijven dus wel terug komen, maar kunnen nu wel uitstekend behandeld worden. Dit middel wordt nu al de penicilline voor het herpesvirus genoemd.

En nu maar hopen dat het virus gevoelig blijft voor dit middel en niet na verloop van tijd zich er niets meer van aantrekt, zoals nu al het geval is bij vele bacteriën, die ongevoelig zijn voor antibiotica.

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van dinsdag 24 december 1985

Terdege | 64 Pagina's

Wat is de oorzaak van koortslippen?

Bekijk de hele uitgave van dinsdag 24 december 1985

Terdege | 64 Pagina's