Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Laat alle dingen eerlijk en met orde geschieden Over enkele kerkordelijke zaken

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Laat alle dingen eerlijk en met orde geschieden Over enkele kerkordelijke zaken

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

(1)

In de kerk gaat het allereerst over het Woord. De boodschap van het Woord moet getrouw verkondigd worden. Dat is de grondslag van de kerk; en deze is het meest wezenlijk. Maar vanuit deze grondslag is er ook een orde in de kerk: hoe gaan de dingen in de kerk toe, hoe wordt de kerk geregeerd? De kerkregering is van groot belang en heeft alles te maken met de grondslag, met het gezag dat aan de Bijbel en de bijbelse normen en opvattingen toegekend wordt. Een zuivere belijdenis moet blijken in de praktijk van het leven. Zo zal de bijbelse grondslag van de kerk ook uitwerking moeten krijgen in de manier waarop de kerkregering plaats heeft.

In de praktijk blijkt de grondslag

Enkele voorbeelden mogen dit verduidelijken. Is er alleen plaats voor het huwelijk tussen man en vrouw, of ook voor andere samenlevingsvormen? Hoe wordt aangekeken tegen de ambten? Zijn ambtsdragers eigenlijk zo ongeveer bestuurders van de vereniging die kerk heet? Of zijn ambtsdragers de door Christus Zelf aangestelde en geroepen vertegenwoordigers die in Zijn Naam en op Zijn gezag het opzicht hebben over Zijn gemeente? Hoe denkt de kerk over de vrouw in het ambt?

Het kerkelijk leven onder ons

Zo zouden we allerlei problemen en discussiepunten naar voren kunnen halen, die rondom ons aan de orde zijn. Dat te doen is niet de bedoeling van deze artikelen. Wel kan het voor ons nuttig zijn, aandacht te besteden aan enkele punten van de kerkregering zoals deze onder ons geldig is. Daarover komen nog wel eens vragen naar voren, zoals: wat betekent censura morum eigenlijk; waarom worden namen van gekozen ambtsdragers en van hen die belijdenis hopen af te leggen twee keer voorgelezen; is een ouderling belangrijker dan een diaken; wat is het verschil tussen een particu­ liere en een generale synode? Soms blijkt ook dat dingen niet zo erg helder en bekend zijn (het collecteren voor en het werk van verschillende deputaatschappen, bijvoorbeeld), zodat enige toelichting geen kwaad kan. D.V. hopen we over enige punten wat na te denken.

Om te beginnen wil ik enkele begrippen toelichten die in het kerkelijke leven nog wel eens gebruikt worden.

Censura morum

Als er avondmaal bediend staat te worden, houden de kerkenraadsleden onderling censura morum. Dit houdt in dat aan alle kerkenraadsleden hoofd voor hoofd gevraagd wordt of er bezwaren bestaan tegen het functioneren als ambtsdrager van een der andere broeders. Wanneer dit het geval zou zijn, moet dit bezwaar uit de weg geruimd worden. Mocht dit bezwaar niet uit de weg geruimd kunnen worden dan is dit een verhindering voor het houden van het avondmaal. De verhoudingen binnen de kerkenraad moeten immers goed zijn wil de heilige tafel in het midden van de gemeente bediend kunnen worden. Censura morum heeft alleen betrekking op de ambtsdragers. Het gaat dus niet over gemeenteleden. Het is ook niet zo dat bij die gelegenheid gemeenteleden bezwaren over elkaar, over avondmaalgangers of over ambtsdragers ineens naar voren zouden kunnen brengen bij de kerkenraad. Censura morum (letterlijk: onderzoek naar de zeden) gaat slechts over leer en leven in verband met de trouw in de ambtsbediening. Dit onderzoek vindt iedere keer voorafgaand aan de avondmaalsbediening in de kerkenraad plaats.

Tafelwacht

Wanneer het avondmaal bediend wordt, staan er twee ouderlingen bij de avondmaalstafel. Zij vormen de tafelwacht. De ouderlingen vervullen deze taak om de beurt en worden hiertoe aangewezen door de kerkenraad.

De tafelwacht is er om er op toe te zien dat alleen personen die een kerkelijk recht hebben aan het avondmaal deelnemen. Mocht er dus iemand tot het avondmaal willen komen die geen belijdend lid van de gemeente is, of die onder (enige vorm van) censuur staat, dan wordt deze door de tafelwacht afgehouden.

Toegang tot het avondmaal

De tafelwacht is er dus niet om te beoordelen of iemand een goddelijk recht heeft om tot het avondmaal te komen. Over het hart oordeelt alleen de Heere; dat kunnen en mogen wij mensen niet, ook een kerkenraad niet. Wel is het zo dat het in de voorbereidingspreek juist gaat over de kenmerken van het hebben van een goddelijk recht. Daarom is het ieders dure plicht deze voorbereidingspreek ernstig en eerlijk te beluisteren en te overdenken voor Gods aangezicht. Het is immers verschrikkelijk wanneer iemand zonder goddelijk recht aan het avondmaal deel zou nemen. Zo iemand eet en drinkt zichzelf een oordeel. Daartegen wordt in de voorbereidingspreek ernstig gewaarschuwd. Mocht iemand dan toch aankomen zonder goddelijk recht, maar wel met een kerkelijk recht, dan ligt dat voor hem of haar persoonlijk. Hij heeft zich voor de Heere te verantwoorden. Ambtsdragers zullen op huisbezoek proberen zo iemand te onderwijzen. Maar openlijke afhouding kan niet plaats vinden. Anders is het wanneer iemand in leer of leven zich misdraagt. Dan volgt (enige vorm van) censuur. Zo iemand heeft vervolgens geen kerkelijk recht om aan het avondmaal deel te nemen. Dat is ook door twee ouderlingen namens de kerkenraad tegen hem gezegd. Maar mocht hij toch aan de tafel willen komen, dan wordt hij afgehouden. Zo iemand zou de tafel verontreinigen en een ban over de gemeente brengen. Daar tegen moet gewaakt worden. Juist daarvoor is er de tafelwacht.

Avondmaalscollecte

In dit verband leven er soms vragen bij onze lezers en kerkgangers. Zo is mij wel eens een vraag gesteld over de avondmaalscollecte. Bij een avondmaalsdienst is het gebruikelijk dat degenen die aan het avondmaal deelnemen een gift doen in een collecteschaal die daartoe op de avondmaalstafel staat. Is dat wel goed dat men bij het avondmaal geld geeft? Het is een heel oude gewoonte dat er bij het avondmaal door de avondmaalgangers iets gegeven wordt. Reeds in de vroege kerk was deze gewoonte er. Toen gaf men vaak iets in natura, zoals dat nu in de jonge kerk op de zendingsvelden nog wel voorkomt.

Hetgeen dan gegeven werd (aan levensmiddelen bijvoorbeeld), deelde men daarna uit aan arme mensen. Dat is nog de gedachte achter de avondmaalscollecte. De opbrengst ervan is bestemd voor de diaconie en niet voor de kerk. Gods kinderen mogen bij het avondmaal gedenken de barmhartigheid aan hen bewezen uit enkel genade. Zouden ze dan ook niet enige barmhartigheid willen bewijzen aan medemensen; vooral aan medemensen de het niet zo breed hebben? Vandaar het oude en goede gebruik dat er op de avondmaalstafel een collecteschaal staat waarvan de opbrengst bestemd is voor de diaconie.

(Wordt vervolgd)

Capelle aan den IJssel, ds. P. Mulder.

Dit artikel werd u aangeboden door: De Saambinder

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 3 juni 1999

De Saambinder | 12 Pagina's

Laat alle dingen eerlijk en met orde geschieden Over enkele kerkordelijke zaken

Bekijk de hele uitgave van donderdag 3 juni 1999

De Saambinder | 12 Pagina's