Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Uit het leven van Kohlbrugge

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Uit het leven van Kohlbrugge

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

Kohlbrugge. Mogelijk zegt deze naam je niets. Nooit van gehoord. Of misschien toch onlangs die naam gelezen in het dagboek 'Even stil....'. Daar staat namelijk in het voorwoord de volgende passage: „De bekende theoloog dr. H. F. Kohlbrugge was zo overtuigd van de waarde van de catechismus dat hij op zijn sterfbed de bekende woorden sprak: „De Heidelberger. de eenvoudige Heidelberger. houdt daaraan vast kinderen ". Iemand anders merkt op: „Staan er van tijd tot tijd geen korte stukjes van deze predikant op pagina 2 van het R.D.? " Ja, dat klopt. En nog niet zolang geleden werd in onskerkelijk weekblad door een recensent een van zijn (vele) boeken van harte aanbevolen.

Godsdienstige opvoeding

Hermann Friedrich Kohlbrugge werd in 1803 te Amsterdam geboren als oudste in een gezin, dat twaalf kinderen zou gaan tellen. Z'n vader was luthers, z'n moeder hervormd. Het beroep van vader Kohlbrugge was zeepzieder, een beetje weids vertaald met zeepfabrikant. Voor zijn godsdienstige opvoeding is behalve zijn moeder, ook z'n grootmoeder van veel betekenis geweest. Zij had in haatwoonkamer een schouw met tegels, waarop veel bijbelse verhalen stonden afgebeeld.

Urenlang kon dc kleinzoon bij oma op z'n stoeltje zitten kijken naar deze taferelen. En grootmoeder vertelde daarbij van de hof van Eden. van de zondeval, van dc verloren zoon. van de kribbe in Bethlehem en van 't kruis op Golgotha. Dat alles trok diepe sporen in het jonge hart.

Studie

Na de latijnse school bezocht Kohlbrugge in Amsterdam het atheneum. Hij wijdde zich daar aan de studie van de godgeleerdheid, de klassieke talen en de oosterse talen. Maar aangezien het gezinsinkomen beperkt was. wist hij zich verplicht om zoveel mogelijk 'in de zaak' te helpen. Hij schrijft daarover later aan zijn broer Thomas:

„Ik studeerde in dc felste kou zonder vuur, paste drie jaren achtereen op in de fabriek zonder één middag warm eten te proeven, stond dan weer dag en nacht voor een gloeiende ketel cn werkte met een zwaar ijzeren instrument duizenden ponden potas om en hield met dat alles aan met leren. Ik sliep eindelijk alle nachten 3 a 4 uren cn stond dan nog om de veertien dagen een paar nachten zonder slaap aan dc zeepketel. Ik zat meer stervende dan lerende in de felste kou om doctor in de theologie te worden."

Afgezet

In 1826 werd Kohlbrugge hulpprediker bij de lutherse gemeente in Amsterdam. Met grote kracht predikte hij de leer van de vrije genade en dc rechtvaardiging door het geloof alleen. Dat was opvallend in een tijd waarin zedelijke verbetering cn het goede van dc mens in het middelpunt stonden. Vrij snel ontstond er dan ook een konflikt. toen Kohlbrugge bezwaren aantekende tegen de onrechtzinnige prediking van ds. R. Uckerman. Maar zal zo'n jong. pas-beginnend prediker (overigens met dc Bijbel in de hand) het heter weten? Slechts één antwoord is mogelijk: afzetten en niet meer laten preken in de gemeente! Dan begint een periode van lijden en van strijd, die zo'n twintig jaren duren zal.

Tegenwerking

In 1829 promoveert Kohlbrugge op ccn proefschrift over Psalm 45, die hij uitlegde met het oog op Christus en Zijn gemeente. Hoewel de professoren die uitleg niet deelden, werd de promotie toch een feit. Omdat Kohlbrugge de gereformeerde belijdenis inmiddels was gaan waarderen boven de lutherse.

zocht hij in Utrecht, waar hij was gaan wonen, aansluiting bij de Hervormde Gemeente.

Daarbij werd hij door verdachtmakingen enerzijds en het stellen van formaliteiten anderzijds gedwarsboomd zowel van lutherse als van hervormde zijde. Het is onvoorstelbaar hoe allerlei kerkelijke vergaderingen met bedrog en kuiperij tegen hem tc werk zijn gegaan, zodat hij uiteindelijk zonder opgaaf van redenen geen aansluiting bij dc gemeente kon krijgen. Ze moesten hem niet. Als voorbeeld één vraag, zoals die hem tijdens een gesprek werd gesteld: ..Gij gelooft toch niet van die oude dingen, zoals de hellevaart van Christus, zoals de catechismus dat beschrijft? "

En dat nu geloofde hij juist wel. want hij was een man van het Woord van God.

Vleselijk, verkocht onder de zonde

In 1833 preekte Kohlbrugge in Elbcrfeld in Duitsland over Rom. 7:14. Bij de voorbereiding van die preek deed hij de ontdekking van een komma. ..Ik weet niet, dat mij ooit in mijn leven iets meer heeft aangegrepen dan het zien van deze komma: k ben vleselijk - komma - verkocht onder de zonde."

Van de mens komt nooit iets in aanmerking, als 't gaat om de zaligheid van een zondaar. Het is Christus alleen. Die komt in de diepste diepte van onze verlorenheid om ons uit die diepte op te halen. Het minste wat op rekening van de mens wordt geschreven, doet tekort aan het werk van Christus en aan de eer van God.

..Alles wat de mens. ook de vroomste, voor zijn zaligheid doet, is niet anders dan hel handhaven van het eigen ik." God wordt op 't hoogst verheerlijkt, de zondaar op 't diepst vernederd. Niets uit ons, alles uit Hem. zo komt men in Jeruzalem. Dat is de weg van het nochtans des geloofs. gewerkt door de Heilige Geest.

Elberfeld

Deze prediking heeft Kohlbrugge van 1847 afin Elbcrfeld met zegen mogen brengen. Hij heelt die plek ervaren als een geschenk uit Gods hand. lot aan zijn sterven in 1875 heeft hij er zijn werk verricht in het koninkrijk Gods.

..Prediken wij het Evangelie, wij worden verdoemd van de mensen; prediken wij het niet. wij worden verdoemd van God! Dus is de beste keus: et Evangelie prediken, van de mensen verdoemd worden en door God ons horen zalig spreken: ie Matth. 5:10. 11 cn 12."

En gepreekt heeft hij. want „zonder de kansel zou ik niet meer kunnen leven". Daar was hij in zijn element, machtig cn sterk, omdat hij juist daar een niets was. een zwakkeling. Daar waren zijn woorden vol van kracht cn gebed en leven, omdat het daar Gods Woord betrof. Veel van zijn preken zijn bewaard gebleven, alsmede heel wat geschriften en brieven. Met Jeremia kon hij zeggen: „Ik ben de man die ellende gezien heeft": maar ook: „Uw trouw is groot". Zo is hij tot op vandaag een prediker, die de aangevochtenen en uitgestotenen. de paria's en de verdrukten mag troosten en sterken vanuit het onwankelbare Woord des HEEREN.

Zwart, doch lieflijk

Al lezende in wat hij heeft geschreven weet je. dat cr iemand aan het woord is. die bij bevinding weet heeft van heigeen hij zegt. Kohlbrugge. de onheilige heilige, of zoals de bruid in het Hooglied het zegt: zwart, doch lieflijk, want zij is gezuiverd door het bloed en de Geest van Christus.

Op vrijdag 5 maart 1875 ontsliep Kohlbrugge in de armen van ds. Künzli. zijn 'trouwe Zwitser', uit wiens mond het bij de begrafenis klonk: „Toen is hij ontwaakt onder hel loflied van de Gemeente daarboven, heeft zijn kroon geworpen aan de voeten van het Lam en met alle verlosten lof toegebracht aan het Lam, dat geslacht is."

Dit artikel werd u aangeboden door: Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 7 juni 1991

Daniel | 32 Pagina's

Uit het leven van Kohlbrugge

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 7 juni 1991

Daniel | 32 Pagina's