Na regen komt zonneschijn

Voorloper van ‘Koninginnedag’ is de vijfde verjaardag van prinses Wilhelmina op 31 augustus 1885. Om de nationale eenheid te benadrukken, werd deze verjaardag uitgeroepen tot een landelijke feestdag.
In 1890 overlijdt koning Willem III . Prinses Wilhelmina is dan tien jaar. Te jong om te regeren. Haar moeder, koningin Emma, regeert voor haar. Pas acht jaar later – in 1898 – zal Wilhelmina tot koningin worden gekroond. Toch wordt al vanaf 1890 Koninginnedag gevierd. Voor de kinderen betekent Koninginnedag ook de laatste dag van de schoolvakantie. Ze zijn nog vrij en vieren deze feestdag mee. De prinses – en later koningin – is echter bijna nooit aanwezig bij de festiviteiten.

Feestdag
Bij haar dochter, koningin Juliana, krijgt Koninginnedag een andere invulling. In 1948 volgt zij haar moeder op. Vanaf 1949 wordt Koninginnedag op haar eigen verjaardag gevierd. Op 30 april.
Koninginnedag was in de naoorlogse jaren een gewone werkdag. In de jaren vijftig nemen steeds meer mensen vrij om deze verjaardag te vieren, zodat 30 april kan uitgroeien tot een landelijke feestdag. De hele Koninklijke familie staat dan op het bordes van Paleis Soestdijk. De koningin krijgt op haar verjaardag een bloemenhulde van veel Nederlanders. Mensen lopen in de kilometerslange optocht om vooral bloemen op het bordes te leggen. De kinderen lopen in hun eigen dorp of stad in een optocht naar het stadhuis of ‘gemeentehuis’. Hier brengen zij de burgemeester een aubade van vaderlandse liederen om te eindigen met het Wilhelmus. Er worden kinderspelen georganiseerd, zoals zaklopen en koekhappen. De dag eindigt met een lampionnenoptocht.

Eerbetoon
Op 30 april 1980 volgt koningin Beatrix haar moeder op. Zij is op 31 januari jarig. Kou en regen zijn niet zo praktisch voor een feestdag met veel buitenactiviteiten. Daarom besluit de koningin om Koninginnedag op 30 april te vieren. Er zijn nog twee redenen waarom zij deze dag kiest: ze is op deze dag koningin geworden en de dag is ook bedoeld als eerbetoon aan haar moeder.
Koningin Beatrix viert Koninginnedag anders dan haar moeder. Zij gaat op deze dag het land in. De laatste jaren bezoekt zij meestal een (kleine) plaats en een wat grotere provinciestad. Met de inwoners viert zij haar verjaardagsfeest. Zo ook in 2010. Wemeldinge en Middelburg worden met een bezoek vereert.
De plaatselijke bevolking ontvangt hen met zang, demonstraties van oude ambachten en sporten. Op verzoek van de Koninklijke Familie is koekhappen ook hier een jaarlijks terugkerend onderdeel.

---
Koninginnedag achter de schermen
Aritha Witte vertelt: “Middelburg was druk bezig aan de voorbereidingen voor het koninklijk bezoek op Koninginnedag, toen er in februari een brief op de mat viel. Een uitnodiging om in de erehaag te staan op Koninginnedag. Mijn broer Adjan is op 30 april jarig, dus werd hij uitgenodigd, door de gemeente Middelburg om eventuele felicitaties in ontvangst te nemen van de Oranjes. Je moest je opgeven, met eventueel ‘je ouders of verzorgers’. Na een belletje met de gemeente mocht ik ook mee!
Op Koninginnedag was het een drukte van belang. Wij werden rond 10 uur verwacht en kregen een lunchpakketje mee en een speciaal armbandje om. Zo konden we binnen de hekken lopen. Af en toe werden we gecontroleerd door een agent.
‘s Morgens regende het nog, maar toen de Koninklijke Familie in Middelburg uitstapte, was het droog! We moesten een paar minuten wachten en toen stonden ze ineens voor onze neus! Na een paar handen geschut te hebben, moesten ze weer snel door. Alleen de koningin feliciteerde, de overige Oranjes niet. Dat was wel jammer, maar het was wel een hele leuke ervaring!”

---
God, Neerland en Oranje…
Misschien ken je het couplet ‘Neêrland en Oranje, één in vreugd’ en rouw’? Misschien zingt je vader, moeder, opa of oma het wel eens!

Neêrland en Oranje,
één in vreugd’ en rouw,
Altoos bleef Oranje
’t volk van Neêrland trouw,
Altijd stond Oranje
pal voor Nederland,
God bescherm Oranje
en ons vaderland,
God bescherm Oranje
en ons vaderland.

In dit lied wordt de band van het Nederlandse volk met de Koninklijke Familie bezongen. Wel heel passend bij Koninginnedag 2009.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen