Het merg van het Evangelie [1]

In 1699 werd Thomas Boston (1676-1732) predikant in zijn eerste gemeente te Simprin in Schotland. Wanneer hij in 1700 een bezoek brengt aan een gemeentelid valt zijn oog op twee kleine boeken op een plank boven het venster. Uit belangstelling pakt hij ze. Het ene boek heeft als titel ”The Marrow of Modern Divinity” van E. Fisher. Het andere ”Christ’s blood flowing freely to sinners” van J. Saltmarsh. Boston vermoedt dat de bewoner ze meebracht uit Engeland toen hij gedurende de burgeroorlog soldaat was.
Beide boeken handelen over een onderwerp waarover Boston buitengewoon bekommerd is: de juiste verhouding van wet en Evangelie in de prediking. Hij neemt de boeken mee naar huis om ze te lezen. Maar het boek van Saltmarsh bevalt hem niet. In zijn dagboek schreef hij: ‘Van het boek van Saltmarsh kon ik niet genieten; en ik denk dat ik het terugbracht zonder het helemaal door te hebben gelezen. Van het andere boek, dat het eerste deel van ”Het Merg” was, heb ik buitengewoon genoten’. Het boek geeft antwoord op de vragen van zijn hart. Hij koopt het van de eigenaar.

Wet en Evangelie
Engeland en Schotland waren in de 17e eeuw in grote verwarring gekomen vanwege de twisten tussen antinomianen en neonomianen. Beiden hadden hun standpunten rondom de prediking van de wet en het Evangelie. In de volgende artikelen gaan we kort op deze stromingen in. Ze hebben de theologie in het Verenigd Koninkrijk blijvend beïnvloed.
De Westminster Synode (1643-1649) heeft zich onder andere intensief beziggehouden met het antinomianisme. Ook Boston was door deze stromingen beïnvloed. Als kind van zijn tijd probeerde hij door strenge wetsprediking de mensen te brengen tot boetvaardigheid. Zijn preekstoel was als het ware als de berg Sinaï en hij vond in het preken weinig vreugde. Daarnaast zag hij ook weinig vrucht op zijn ambtelijk werk.
Toen hij zich hierover eens beklaagde tegen een goede vriend, ds. John Dysert van Coldingham, antwoordde deze: ‘Indien u meer Christus predikte, zou u merken wat een zoet werk prediken is’. Boston nam die les ter harte en is dit nooit meer vergeten. Zijn preken werden anders, maar zijn worsteling bleef. Tot het moment dat hij ”The Marrow of Modern Divinity” van Edward Fisher ontdekte.

Wie was Edward Fisher?
Edward Fisher werd geboren in 1627 en overleed in 1655. Hij is dus niet oud geworden. Er is niet veel over hem bekend. Hij was vermoedelijk kapper en boekhandelaar in Londen. Uit de vele citaten in ”The Marrow” blijkt dat hij kennis had van de werken van de Reformatoren en de vroege Puriteinen. In zijn voorwoord schreef hij dat niet alle geciteerde werken zijn eigendom waren. Sommige had hij geleend. Maar dat hij niet alleen handelde in boeken, maar ze ook met zegen voor zijn zielenleven heeft gelezen en overdacht, is wel duidelijk.
Over zichzelf schreef hij: ‘(…) ten minste twaalf jaren lang een belijder te zijn geweest voordat ik enige andere weg ten hemel wist dan mijn best te doen om de wet te vervullen’. Gesprekken met de bekende puritein Thomas Hooker (1586- 1647) brachten hem tot andere inzichten. En de Heere gebruikte het om hem tot bekering te brengen. Hij leerde door de Heilige Geest dat door de werken der wet geen vlees gerechtvaardigd werd voor God. Maar hij leerde ook door diezelfde Heilige Geest dat de rechtvaardige uit het geloof zal leven. Toen lagen er twee fundamenten in de ziel van Fisher: enerzijds niets uit de mens en anderzijds alles uit God door Jezus Christus. Dat werden ook de grondtonen van zijn boek ”The Marrow of Modern Divinity”.
Het boek kwam in 1645 uit toen de Westminister Synode twee jaar aan het vergaderen was. Het was in Schotland onbekend, totdat het in Gods voorzienigheid door Boston werd ontdekt. Het lezen van dit boek heeft de theologische visie van Boston diepgaand en blijvend beïnvloed. Verblijd dat de Heere door het lezen van dit boek het licht in de duisternis had doen opgaan, schreef hij aan zijn vriend James Hog (1658-1734): ‘Voor zover ik enig onderscheiden begrip van de leer van het Evangelie heb zoals die is, ben ik het aan dit boek verschuldigd’.
Dr. Alexander Comrie (1706-1774) zorgde in 1757 voor een uitgave in het Nederlands onder de titel ”Mergh des Evangeliums”.

(wordt vervolgd)

N.a.v. ”Het merg van het Evangelie; met aantekeningen van Thomas Boston”, Edward Fisher, uitg. Brevier, Kampen, ISBN 978 949 158 3667, 428 blz.; € 39,90.

J.H. Madern, Bergambacht

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen