Wat betekent Gods soevereiniteit voor jou?

Wat betekent het woord 'soevereiniteit'? Volgens het Nederlandse woordenboek wijst soevereiniteit op 'oppermachtige heerschappij'. Ook wijst het woord op onafhankelijkheid, op grote macht. Eigenlijk kan dat van geen schepsel gezegd worden. Als baby en jong kind ben je volledig afhankelijk van de zorg van anderen. Naarmate je ouder wordt, word je wel meer zelfstandig, maar onafhankelijk word je nooit. En met het ouder worden, neemt de behoefte aan zorg weer toe. Denk maar aan onze bejaarden, van wie de lichaamskrachten afgebroken worden. Wij zijn in ons leven, in ons doen en laten, in onze voornemens afhankelijk van personen en/of van omstandigheden.

God is soeverein

Maar zo is het met de Heere niet. Hij is soeverein. Hij leidt alle dingen naar Zijn eeuwige raad en wil. jesaja schrijft: „Mijn raad zal bestaan en Ik zal al Mijn welbehagen doen". Een andere tekst waarin duidelijk Gods soevereiniteit uitkomt is: „Want de Heere der heirscharen heeft het in Zijn raad besloten, wie zal het dan breken? ". En in Job lezen we: „Ik weet dat Gij alles vermoogt en dat geen van Uw gedachten kan afgesneden worden”.

Ds. Kersten schrijft in zijn Gereformeerde Dogmatiek: „Gaat Gods besluit over alle dingen, groot en klein, beide in de hemel en op de aarde, over schepping, onderhouding en regering van het heelal, zeker gaat zij ook over de redelijke schepselen en hun eeuwige staat". Gods soevereiniteit heeft dus alles met Gods besluiten te maken. Maar Zijn besluiten zijn niet bepaald door iets of iemand buiten Hem. „Hij heeft er Zijn redenen voor om te willen wat Hij wil en het zo te willen als Hij wil" (prof. j. van Genderen in zijn Beknopte Gereformeerde Dogmatiek).

Het is opmerkelijk dat het woord soevereiniteit, volgens Trommius, in de Bijbel niet voorkomt. Maar het betekent niet dat het daarom geen bijbelse waarheid is. God is de soevereine God, almachtig en vrijmachtig.

Hij is aan niemand verantwoording verschuldigd. Ook dus niet aan jou of mij! Maar wij wel aan Hem. Waarschijnlijk heb je op catechisatie geleerd dat onafhankelijkheid een van de onmededeelbare eigenschappen of deugden van God is. Dat wil zeggen dat alleen God de Soevereine is, de Onafhankelijke. Onafhankelijk in Zijn eeuwig voornemen. En wat God besloten en gesproken heeft, zal ook zeker geschieden. „Wat uit Mijn lippen ging, blijft vast en onverbroken.”

Indringende vragen

Maar nu we enigszins hebben vastgesteld wat we onder Gods soevereiniteit moeten verstaan, blijven de vragen niet achter. Immers, als alles van te voren vastligt en God in soeverein welbehagen van eeuwigheid besloten heeft wie er zalig zullen worden en wie niet, waar blijft dan de menselijke verantwoordelijkheid?

Heeft bidden, de kerkgang, het lezen van Gods Woord, het bezoeken van de catechisatie en de vereniging nog wel zin? Als de grote Pottenbakker met het leem doet wat Hij wil, heeft dan de prediking nog wel zin? Als Hij Zich ontfermt diens Hij wil en verhardt die Hij wil, moet ik dan afwachten hoe het met mij afloopt? Deze vragen zijn met vele te vermeerderen. Misschien zitje er hopeloos mee in de knoei! Misschien is er een stem in je hart die je influistert: „Geniet maar van de wereld, dien de zonde maar, want als je uitverkoren bent, kom je er toch en als je niet uitverkoren bent, heeft alles toch geen zin”.

Zijn dat jouw vragen? Of... maak je je om al deze dingen niet druk. Ga je er in kille onverschilligheid aan voorbij. Dan betekent de goddelijke soevereiniteit niets voor jou! God beware je voor zulk een houding. Dat is levensgevaarlijk. Bedenk toch datje een ziel hebt die voor de eeuwigheid geschapen is. Straks - hoelang dat nog duurt weet je niet, maar het kan dichter bij zijn dan je denkt - moet je voor deze soevereine God verschijnen. En wat zul je dan antwoorden op de vragen die Hij je stellen zal aangaande het gebruik van Zijn Woord en de middelen der genade? Ja maar, hoe zit het dan met die vragen? Kunnen we alle vragen oplossen? Ten diepste niet! De Heere laat Zich niet ter verantwoording roepen. In de eeuwigheid zijn alle vragen opgelost. Dan zullen Gods kinderen zien dat Gods soevereiniteit en de menselijke verantwoordelijkheid geen tegengestelde zaken zijn geweest. In de eeuwigheid verstaat Paulus waarom die doorn nodig was, waarom David moest vluchten als een veldhoen op de bergen, waarom die onbegrepen weg, dat kruis nodig was. Mag ik je op een paar belangrijke zaken wijzen.

Wat zegt de Schrift?

Allereerst moeten we er op letten dat de Bijbel zegt dat Gods besluiten wijs zijn. Dat kunnen wij lang niet altijd zien. Maar er kunnen ogenblikken zijn dat door de genade Gods een mens met Paulus instemmen mag:

„O diepte des rijkdoms, beide der wijsheid en der kennis Gods! Hoe ondoorgrondelijk zijn Zijn oordelen en onnaspeurlijk Zijn wegen". De apostel kwam tot deze uitroep, niet nadat hij gepoogd had God met zijn beperkt verstand te begrijpen, maar nadat hij Gods soevereiniteit had mogen aanbidden.

Daarin ligt voor ons een heel belangrijke les. Wij moeten niet zoeken naar wat God besloten heeft, maar naar wat Hij bevolen heeft. Laten we nooit vergeten dat de Bijbel spreekt over verborgen en geopenbaarde dingen.

En dan lezen we: „De verborgen dingen zijn voor de Heere onze God, maar de geopenbaarde zijn voor ons en voor onze kinderen tot in eeuwigheid, om te doen al de woorden dezer wet.”

God is soeverein, maar er is bij de Heere geen willekeur. Als je zo over de Heere denkt, dan heb je het helemaal verkeerd. Het is waar: de leer van de goddelijke verkiezing en verwerping heeft alles te maken met de goddelijke soevereiniteit. Dit betekent echter geen wreedheid of koudheid in God, maar ten diepste ontferming en genade. Daarom vinden we in de Bijbel zo vaak het woord welbehagen. Daar ligt liefde in verklaard.

Zeker, Gods besluiten worden tot uitvoering gebracht. Hij verkiest en doet naderen. Hij verhardt die Hij wil. Het is een ernstige bijbelse waarheid. Maar als de Heere Jezus Zijn prediking op aarde begint, lezen we: „Van toen aan heeft Jezus begonnen te prediken en te zeggen: Bekeert u want het Koninkrijk der hemelen is nabij gekomen”.

Heeft Hij dan nooit over Gods soevereiniteit gesproken? Zeer zeker! Maar toch waarschuwde Hij Judas, weende Hij voor de poorten van Jeruzalem, predikte Hij van sabbat tot sabbat in de synagogen de mogelijkheid van zaligworden.

De nodiging tot de zaligheid

Nee, wij moeten niet zoeken naar wat God besloten heeft, maar naar wat Hij geopenbaard heeft: namelijk een Zaligmaker Die gekomen is om zondaren zalig te maken. Wat een wonder! God zou niemand ongelijk hebben gedaan indien Hij-het ganse menselijk geslacht in de zonde en vervloeking had willen laten en om der zonde verdoemen. Maar God heeft dat niet gewild. Daarom besloot Hij 'een zeker getal van zondaren' (Dordtse Leerregels) zalig te maken. Wie zijn dat en hoe groot is hun getal? Dat blijft verborgen. Maar wel is geopenbaard dat er een Zaligmaker van de Vader gegeven is in deze wereld, opdat een iegelijk die in Hem gelooft niet verderve, maar het eeuwige leven hebbe.

Als je door de zaligmakende bediening van Gods Geest, daar iets van gaat zien, dan kom je in verwondering aan Gods voeten terecht. Dan kun je over Gods soevereiniteit niet langer harde gedachten hebben, maar ga je er eerbiedig voor buigen. Gelukkig als je daar terecht mag komen.

Weegt de waarde van je ziel? Zie je uit naar het goed dat nimmermeer vergaat? Ligt er een begeerte in je hart om God te dienen, maar weet je niet hoe? Kun je zonder de Heere niet meer leven, maar word je ondertussen bezet met bange vragen die je soms opstandig of moedeloos maken? Lees dan nog eens, moge het zijn met een biddend hart, uit onze Dordtse Leerregels, paragraaf 16 van het eerste hoofdstuk:

„Die het levend geloof in Christus, of het zeker vertrouwen des harten, de vrede der consciëntie, de betrachting van de kinderlijke gehoorzaamheid, de roem in God door Christus in zich nog niet krachtiglijk gevoelen, en nochtans de middelen gebruiken, door welke God beloofd heeft deze dingen in ons te werken, die moeten niet mismoedig worden, wanneer zij van de verwerping horen gewagen, noch zichzelf onder de verworpenen rekenen, maar in het waarnemen der middelen vlijtig voortgaan, naar de tijd van overvloediger genade vuriglijk verlangen en die met eerbied en ootmoed verwachten”.

Zijn besluiten zijn zeker, maar ook Zijn Woord is zeker. Echter, Gods besluiten behoren tot de verborgen dingen, maar Zijn Woord verkondigt ons: „Ja allen, die het van Mij verwachten, zullen niet beschaamd worden”.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen