Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Vijftig jaar geleden klonken 51 saluutschoten ter ere van Beatrix Wilhelmina Armgard van Oranje

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Vijftig jaar geleden klonken 51 saluutschoten ter ere van Beatrix Wilhelmina Armgard van Oranje

Prinses die boerin wilde worden is al bijna acht jaar vorstin

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

De laatste dag van januari 1938. Heel Nederland viert feest: er is een prinses geboren, dochtervan prinses Juliana en prins Bernhard. Inmiddels is die prinses getrouwd, is ze nnoeder van drie zoons en koningin der Nederianden. Op de laatste dag van januari hoopt ze de leeftijd van vijftig jaar te bereiken; Terdege feliciteert haar van harte. Hoogtepunten uit de levensloop van Beatrix Wilhelmina Armgard. <br />

Eenenvijftig saluutschoten weerklinken. Paleis Soestdijk is bakermat geworden van onze huidige koningin. Vreugde niet alleen bij haar ouders en grootouders, maar in het hele land. Als Beatrix Wilhelmina Armgard wordt ze op 1 februari 1938 ingeschreven in het bevolkingsregister. ,,Twee namen van de grootmoeders en één omdat de prinses en ik gaarne de naam een voorteken wilden laten zijn. Ik hoop dat mijn dochter gelukkig zal worden", verklaart haar vader. In de Haagse St. Jacobskerk wordt, op 12 mei, de eerste dochter van het prinseijk paar gedoopt. Zo jong als ze is gaat Beatrix ook mee op vakantie: 's zomers naar Heiligendamm in Duitsland en in februari van het volgende jaar naar het Zwitserse Grindelwald. Prinsesheerlijk zit ze in een kinderwagen op glij-ijzers. Haar moeder waagt zich niet op de lange latten. want ze verwacht weer een baby. Die wordt in augustus van dat jaar geboren: Irene.

Oorlog
Tien dagen na de eenendertigste verjaardag van Beatrix' moeder breekt de Tweede Wereldoorlog uit.[> De koninklijke familie wijkt uit naar Engeland: op 13 mei 1940 zetten Beatrix en haar familie voet aan wal in Harwich. Een maand later reizen haar moeder en zusje en zij door naar Canada. In dat land krijgt het prinsesje een paar jaar later weer een zusje, dat Margriet genoemd wordt. Uit de verhalen die haar vader over Holland vertelt, besluit Beatrix dat ze wel boerin wil worden. Dan kan ze de hongerlijdende kinderen in het vaderland melk gaan brengen! Voorlopig komt daar niet veel van, maar hierdoor laat het prinsesje zich niet ontmoedigen. Samen met een vriendinnetje gaat ze bloemen plukken, die ze huisaan-huis te koop aanbiedt: opbrengst bestemd voor het Rode Kruis.

Moeder koningin
Op 2 augustus 1945 landen prinses Juliana en haar drie dochters op vliegveld Teuge. In het najaar van datzelfde jaar gaan de twee oudste prinsesjes voor het eerst naar een Nederlandse school, "De Werkplaats" in Bilthoven. Hoewel Beatrix de ooriogsjaren niet in eigen land heeft meegemaakt, blijkt ze toch de waarde van het geld te kennen. Een boek van ƒ 4,50 dat moet worden aangeschaft, vindt ze nogal duur. Gelukkig ontdekt de prinses dat hetzelfde boek in een zaak met tweedehands boeken voor ƒ 2,25 te koop is. In februari 1947 heeft in de koninklijke familie weer gezinsuitbreiding plaats. Maria Christina wordt natuurlijk met vreugde ontvangen, maar Beatrix verheelt niet dat ze nu liever een broertje had gehad. Een ingrijpende gebeurtenis in het leven van alle Oranjes is de troonsafstand van koningin Wilhelmina (6 september 1948) en de daaruit voortvloeiende inhuldiging van prinses Juliana als koningin. Enkele jaren later gaat prinses Beatrix middelbaar onderwijs volgen. Eerst in een kamer van het paleis, maar al gauw wordt een huis ingericht als dependance van het Baarns Lyceum. In de zomer van' 52 vervult de prinses haar eerste officiële functie: ze neemt het burgemeesterschap van Madurodamopzich. Het jaar daarop gaat ze voor het eerst alleen op vakantie, samen met zus Irene. De reis voert naar Amerika, waar de zussen logeren bij Beatrix' jeugdvriendin Renée Roëll.

Belangrijk jaar: 1956
Op haar achttiende verjaardag (1956) krijgt de kroonprinses'' De Groene Draeck" cadeau. Een week later wordt ze geïnstalleerd als lid van de Raad van State. In dat jaar hebben nog meer "grote gebeurtenissen" plaats. Op Palmzondag legt de prinses geloofsbelijdenis af en treedt ze toe als lidmaat van de Nederlandse Hervormde kerk; in juni van dat jaar behaalt ze haar diploma voor het middelbaar onderwijs. Haar sociale betrokkenheid blijkt uit het feit dat ze op zich neemt beschermvrouwe te zijn van het Nationaal Fonds ter bestrijding van Kinderverlamming, kortweg Poliofonds genoemd. Enige dagen tevoren, op 5 september, heeft de oudste dochtervan koningin Juliana en prins Bernhard haar intrek genomen op kamers aan het Leidse Rapenburg. De buitenwacht verneemt dat de prinses'' sociologie'' studeert. In werkelijkheid volgt ze veel meer colleges —o.a. in parlementaire geschiedenis en moderne internationale staatkunde— in verband met haar toekomst. Beatrix moet hard werken, te meer daar ze ook tijd moet nemen voor officiële verplichtingen.

Geslaagd
Na een aantal jaren studie slaagt prinses Beatrix voor haar kandidaatsexamen, zomer'59. In datzelfde jaar koopt ze kasteel'' Drakensteyn" in Lage Vuursche. Wofien kan ze er nog niet: het kasteel heeft een flinke restauratiebeurt nodig. Twee jaar na het kandidaatsexamen doet de prinses doctoraalexamen rechten vrije studierichting. Ze slaagt,, met genoegen'', wat wil zeggen dat ze gemiddeld een acht heeft voor de examenvakken. De wereldreis die de kroonprinses in 1962 maakt, moet ze in november van dat jaar plotseling afbreken: haar grootmoeder is overleden. Op 8 december wordt prinses Wilhelmina begraven te Delft. Dat Beatrix organisatietalent heeft, ontgaat de buitenwacht niet. Ze wordt gevraagd voorzitster te willen zijn van het comité dat de nationale herdenking voorbereidt van "Nederland 150 jaar bevrijd van de Franse bezetters". De prinses neemt die taak op zich en houdt op 30 november 1963 een toespraak ter gelegenheid van deze herdenking.

Koppelingen
Ondertussen worden door de pers verschillenden jongeheren aan de kroonprinses gekoppeld. Als ze zich bij voorbeeld tijdens een vakantie iets meer dan 'gewoon' met iemand van het mannelijk geslacht onderhoudt, worden daaruit de meest vergaande gevolgtrekkingen gemaakt. Even wordt de aandacht van de oudste prinses afgeleid, als haar zus Irene onverwachts en in het geheim in het huwelijk treedt ('64). In maart van het jaar daarop verlooft zus Margriet zich. De geruchtenstroom over een mogelijke verloving van de kroonprinses wordt steeds sterker, zodat haar ouders zich op 5 mei genoodzaakt zien via de RVD een communiqué te verspreiden, waarin ze melden dat de geruchten aangaande een verioving voorbarig zijn en vragen hun dochter de tijd te gunnen in deze zaak. Voorbarig; geen ontkenning dus. De reden voor deze mededeling blijkt een fotoserie te zijn, die op 1 mei al is gemaakt. Nederlandse kranten hebben er nog niets van gepubliceerd, maar in Engeland weet men intussen meer dan de gemiddelde Nederlander: op de vooqaagina van de Daily Express prij kt de' beroemde' foto van Beatrix en Claus, wandelend in de bossen bij het kasteel. Het heeft voor de Nederlandse kranten nu geen zin meer deze foto niet te plaatsen. Helaas is niet iedereen onverdeeld gelukkig met de keuze van de prinses voor een Duitser. De oorlog van twintig jaar geleden blijkt nog vers in het geheugen te liggen.

"Practige baby"
Ruim een maand later, op 28 juni, verlooft prinses Beatrix zich met de 38-jarige Duitse diplomaat Claus von Amsberg; op 10 maart 1966 heeft te Amsterdam de bevestiging van hun huwelijk plaats. Het paar gaat wonen op kasteel Drakensteyn, al zal de beplanting eromheen wel dichter moeten worden; dat ervoeren de twee op die bewuste eerste mei. Plantmateriaal maakt dan ook deel uit van het huwelijksgeschenk. Op 24 oktober is er weer vorstelijk nieuws: de kroonprinses is in verwachting. In januari '67 viert ze de bruiloft van haar zus Margriet mee; op 27 april wordt er, voor het eerst sinds 1851, in Nederland een prins geboren. ,,Onze zoon, dit mag ik als trotse vader wel zeggen, is een prachtige baby", vermeldt prins Claus. Willem-Alexander is bijna anderhalfjaar als hij een broertje krijgt: Johan Friso Bernhard Christiaan David. Een goed jaar later wordt het kroonprinselijk gezin opnieuw uitgebreid: Beatrix brengt haar derde zoon ter wereld, Constantijn.

Beatrix koningin
Aangezien Juliana nog steeds koningin is, kunnen Beatrix en haar man al hun aandacht wijden aan de opvoedingvan hun kinderen, hoewel er natuurlijk verschillende officiële verplichtingen zijn, waaraan ze zich niet kunnen en willen onttrekken. Pas in 1980 komt daarin verandering. Op de dag dat prinses Beatrix 42 jaar wordt, maakt de koningin bekend dat zij op haar eenenzeventigste verjaardag hoopt af te treden en dat haar oudste dochter haar zal opvolgen. Op 30 april wordt de nieuwe koningin ingehuldigd, waarna een druk programmma met veel provinciale en buitenlandse bezoeken volgt. Het koninklijk gezin verhuist naar's-Gravenhage, waar het zijn intrek neemt in Huis ten Bosch. Paleis Noordeinde wordt het werkpaleis van de nieuwe vorstin.

Zorgen
Dat elk huis zijn kruis draagt, ook een paleis, wordt "het volk" duidelijk wanneer in september' 82 wordt bekendgemaakt dat prins Claus voor een meidsch onderzoek is opgenomen in het ziekenhuis. Een maand later volgt de mededeling dat de klachten ,,van depressieve aard" zijn; de prins zal verpleegd worden in Bazel. Later neemt hij zijn intrek in een Bredaas ziekenhuis en in het voorjaar van '83 verblijft hij een poos bij een goede vriend in WestDuitsland. Deze moeilijke periode wordt voor de betrokkenen nog eens zo [> moeilijk door de vreemde verhalen die de ronde doen over de ziekte van de prins. In september '83 vertrekt Willem-Alexander naar Engeland voor studie; de prins-gemaal is dan zo ver hersteld dat hij mee kan om zijn zoon weg te brengen. Dan hervat Hare Majesteit ook de serie staatsbezoeken, wegens haar mans ziekte even uitgesteld. Het staatsbezoek in februari '87 naar Aruba en de Nederlandse Antillen krijgt extra aandacht: voor het eerst gaat de oudste zoon van koningin en prins mee.

Moeder
Op vier augustus jl. is opnieuw gebleken hoe geliefd de Nederiandse vorstin is. Als op die datum bekend wordt dat ze met verschijnselen van hersenvliesontsteking in een Frans ziekenhuis is opgenomen, leeft heel Nederland mee. Karrevrachten kaarten en bloemen worden bij het Haagse Bronovo-ziekenhuis afgeleverd zodra Hare Majesteit daarheen is overgebracht. Gelukkig is de vorstin hersteld en heeft ze haar taak weer opgevat. De taak die ze zelf ooit eens zo omschreef: ,,Koningin-zijn is moeder van je volk zijn".

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 20 januari 1988

Terdege | 64 Pagina's

Vijftig jaar geleden klonken 51 saluutschoten ter ere van Beatrix Wilhelmina Armgard van Oranje

Bekijk de hele uitgave van woensdag 20 januari 1988

Terdege | 64 Pagina's