De Jehova's Getuigen

Nog steeds in het nieuws

Onder de verschillende sekten, die in het raam van het Christendom en met de Bijbel in de hand ook opereren onder ons kerkvolk, neemt die van de Jehova’s Getuigen een eerste plaats in.

Na de tweede wereldoorlog hadden zij de wind in de zeilen. Verschillende van hun leden waren in het concentratiekamp geweest en hadden zich de haat van Hitler op hun hals gehaald. De martelaarshouding gaf deze sekte een goede ingang.

Maar nu, een kleine dertig jaar later, zijn zij nog steeds in het nieuws.

Zo konden we enkele weken geleden het bericht lezen, dat het ministerie van justitie plotseling een aantal in Veenhuizen gedetineerde Jehova’s Getuigen had vrijgelaten. Zij waren daar gedetineerd wegens dienstweigering. Gelijk bekend, zijn in ons land predikanten en priesters en zij, die daarvoor opgeleid worden, automatisch vrijgesteld van dienst. De Jehova’s Getuigen zijn van oordeel, dat zij ook op grond van deze bepaling recht hebben op vrijstelling van milkaire dienst, omdat zij een geestelijk ambt bekleden.

De Jehova’s Getuigen stellen dat al hun leden ambtsdragers zijn. Er is nu een wetsontwerp in de maak om aan alle Jehova’s Getuigen de status van geestelijke te verschaffen. Daarop vooruitlopend heeft men hen, die in hechtenis zaten —zij wensten geen gebruik te maken van de wettelijke regeling om als gewetensbezwaarden vrijstelling van militaire dienst te verkrijgen al vast in vrijheid gesteld. Een voorbarige maatregel

In augustus werden vier congressen belegd in Tilburg, Delden, Groningen en Utrecht. Het laatste congres was het grootste, het afsluitende congres, dat door 17.542 personen werd bezocht. Door middel van onderdompeling werden 500 personen gedoopt in de zwembad Den Hommel.

Volgens een woordvoerder van de groep zijn er in Nederland thans 27.000 Jehova’s Getuigen. De laatste jaren vooral zou de beweging sterk gegroeid zijn. Van het huidige aantal getuigen zou ꨮ op de vier dit in de laatste drie jaar zijn geworden. Cijfers die te denken geven, temeer als we ze leggen naast en vergelijken met de statistieken, ook in het Jaarboek van onze kerken (pag. 101).

Maatschappelijk gedrag

We signaleerden reeds ꨮ trek in hun maatschappelijk gedrag: dienstweigering.

Er is meer te noemen: zij vieren geen verjaardagen; zij mogen geen lid zijn van welke organisatie ook en toepassen van bloedtransfusie is verboden. Deze vier trekken bij elkaar maken dat de Jehova’s Getuigen opvallen door hun isolement.

Het zijn bepaald geen ’gezellige’ mensen. In hun optreden zit iets verbetens, iets fanatieks; tegelijk iets hoogmoedigs: wij staan ver boven jullie en wij willen niets te doen hebben met de wereld, zoals die zich aan ons presenteert in het leven van elke dag. Onze roeping ligt elders.

Het is zonder meer duidelijk dat aansluiting bij deze sekte een behoorlijke breuk betekent met het leven, dat men tot dusver leidde en ook met het gezin, waartoe men behoort. Men gaat voortaan zijn eigen weg en onttrekt zich aan veel, dat tot een normaal gezins- en familieleven behoort.

Pluspunten

De vraag laat zich niet onderdrukken: wat zoeken de mensen, ook kerkleden, bij deze sekte ? Waar ligt hun aantrekkingskracht ?

Op drie dingen zou ik willen wijzen:

1) De hunkering naar een nieuwe orde hier op deze aarde. Boerwinkel zegt ergens dat de Jehova’s Getuigen een correctie aanbrengen op de verhemelsing van het heil, zoals dat in de kerk wel gebeurd is. Te weinig zou in de prediking hebben doorgeklonken dat we een nieuwe hemel en een nieuwe aarde verwachten. Op die nieuwe aarde leggen zij bijzonder veel nadruk. Zij beloven aan hun trouwe aanhangers — de Jona-dab’s (zie Jeremia 35) — een paradijs op aarde.

Het treft me altijd weer dat deze boodschap juist hen blijkt aan te spreken die maatschappelijk aan lager wal zijn geraakt of die hun bestemming in hun dagelijks beroep niet konden vinden.

Gegeven het feit dat er ondanks alle welvaart veel ontevredenheid is over de maatschappelijke situatie en velen tussen de wal en het schip zijn geraakt, kunnen we verwachten dat dit aspect van hun boodschap wervende kracht zal hebben.

2) De gemeenschap en activiteit, die de organisatie kenmerkt.

De gemeenschap is uitzonderlijk goed. Samen vormt men als ’kinderen van het koninkrijk’ een gesloten cordon. Men wordt met bezoek overstroomd. Dat is nog heel wat anders dan het jaarlijkse (!?) huisbezoek van de ouderlingen en het incidentele bezoek van de dominee. Diep in het hart juist van de eenvoudigen blijkt een hunkering te zijn naar contact en gemeenschap.

En dan hun activiteit. Die is formidabel en maakt op velen diepe indruk. Wie het boek ’Herders zonder erbarmen’ — ondertitel: verslag van een dwaaltocht — heeft gelezen, weet dat deze activiteit een harde plicht is op straffe van excommunicatie. Wie aan deze plicht niet voldoet — ook al is hij ziek of is de vrouw zwanger — wordt uiteindelijk uitgestoten. Uiteindelijk drijft een wettische levensinstelling tot de velddienst.

Maar onze reactie is steeds: ’ze doen het dan toch maar’. Als al onze leden eens een tiende deden voor de gemeente wat de Jehova’s Getuigen doen, dan gonsde het reeds van activiteit en waren het niet steeds dezelfden, die alles moeten doen.

Het is te begrijpen dat actief ingestelde mensen door deze activiteit worden aangestoken.

3) De kritische houding tegenover de wereld. Men maakt in geen enkel opzicht gemene zaak met organisaties, instanties, instellingen etc, die allen staan onder invloed van of instrumenten zijn van de vijand van het Koninkrijk. Juist deze trek, die getuigt van een radicale kijk en keuze, imponeert kerkleden, die zich ergeren aan de halfslachtige levenshouding van leden en ambtsdragers.

Ontstaan en naam

We doken midden in het bestaan en het werk van deze sekte zonder eerst te letten op het ontstaan en de naam. Het is uiteraard niet de bedoeling om uitvoerig op deze sekte in te gaan. Men kan daarvoor terecht in het boek van ds. H. J. Spier ’De Jehova’s Getuigen en de Bijbel’, dat reeds een tweede druk kreeg en toen de eerste druk verscheen van dit boek stond de vijfde druk van een kleinere brochure, waaruit deze paperback gegroeid is, voor de deur.

Ook deze sekte is, als zovele sekten, in de vorige eeuw ontstaan in Amerika. De ’nieuwe wereld’ was een ’smeltpot der volkeren’, waarin velen het houvast kwijt raakten, terwijl de Franse revolutie een nieuwe tijd inluidde en de opkomst van de industrie het leven totaal veranderde. In een dergelijk klimaat tieren de sekten welig.

De tegenwoordige Jehova’s Getuigen, die vroeger ’Genootschap van ernstige Bijbelonderzoekers’ of ook ’Wachttorengenootschap’ heetten, zijn een afsplitsing van het adventisme. De stichter, Russell, heeft in zijn jeugd sterk onder invloed van het adventisme gestaan.

Dat verklaart ook de diverse parallellen tussen adventisten en Jehova’s Getuigen: de berekeningen van Christus’ wederkomst; ook zendingsijver, offervaardigheid en gemeenschapszin zijn bij beiden opvallend.

De naam Jehova’s Getuigen is ontleend aan Jesaja 43 : 10–12, waar we letterlijk lezen van de getuigen van de HERE, wiens naam Jahwe of Jehova is. In de door hen uitgegeven Bijbel staat in alle teksten, waarin de naam God of Here voorkomt, de naam Jehova.

Achter dit gebruik zit de loochening van Gods drie꤮heid. Jehova is slechts ꨮ persoon: daar houden we ons aan — aldus de redenering.

Het feit dat Christus en de Geest in verdrukking komen en alles geconcentreerd is op Jehova maakt dat de boodschap van deze sekte meer wettisch dan evangelisch is. Het kruis van Christus en het toepassend werk van de Heilige Geest verdwijnen in de mist. Maar dan ook de liefde en de troost, de genade en de vergeving.

1975 — Armageddon

Sterk op de voorgrond staat bij deze sekte de prediking van de berekening van de toekomst.

Het belangrijkste jaartal, dat in hun geschriften telkens weer opduikt, is het jaar 1975. In de herfst van dat jaar zullen 6000 jaar zijn verstreken sinds Adam, de vader van de gehele mensheid, werd geschapen.

Als de mensen en de menselijke organisaties 6000 jaar in hun zonde en boosheid volhard hebben, dan breekt daarna Armageddon los met een stortvloed aan rampzaligheden, die ieder, die niet bij de Jehova’s Getuigen is aangesloten moet vrezen met grote vrees !

Daarom is er in deze jaren bij hen een sterke drang en haast om in deze korte tijd nog zoveel mogelijk Jehova’s Getuigen toe te brengen en hen te redden van het verderf.

Ik ga u niet vermoeien met een antwoord op de vraag hoe men aan dit jaartal 1975 precies komt. Het is een buitengewoon ingewikkelde redenering, die ons onze haren ten berge doet rijzen. Terecht schreef Spier dat deze mensen de Bijbel gebruiken als het spoorboekje van God. Zij hebben een routebeschrijving en tijdtabel voor God klaar gemaakt.

Het is ook te begrijpen dat de spanning bij deze mensen toeneemt. Innerlijk is er de twijfel: stel u voor dat er nu in de herfst van 1975 niets gebeurt! Dat maakt hen nu des te verbetener.

Het is toch iedere lezer duidelijk wat Armageddon betekent ? Het woord komen we tegen in Openb. 16 : 13. Harmagedon betekent berg van Megiddo. Megiddo is het slagveld geweest de eeuwen door. Het zal de plaats zijn waar de koningen der gehele wereld verzameld worden tot de oorlog op de grote dag Gods. Armageddon — het woord kreeg in heel Nederland bekendheid toen wijlen Colijn vlak voor de tweede wereldoorlog het gebruikte in ꨮ van zijn ’vaderlijke’ toespraken — duidt aan de grote catastrofe, de ondergang van de wereld.

Overigens prediken de Jehova’s Getuigen met graagte dit aanbreken van Armageddon, omdat daarna het duizendjarig rijk van Christus op aarde begint — en dan is het pas goed hun beurt.

Bijbelgebruik

Aan het slot van dit eerste artikel zou ik nog graag willen wijzen op het bizarre Bijbelgebruik, dat deze Jehova’s Getuigen demonstreren tijdens het ’prediken’ langs de huizen.

Direct moet gezegd dat zij er een eigen Bijbel op na houden. Het Nieuwe Testament noemen zij: ’Nieuwe wereldvertaling van de christelijke Griekse Schriften’, want de Bijbel is ꨮ en daarom mag er niet van twee delen worden gesproken.

Bijbelgebruik is opvallend. Zij kennen de Bijbel — aldus hun pretentie.

In 1942 werd de bijbelschool Gilead opgericht in het noorden van de staat New York op de ’koninkrijksboerderij’. Deze school werd in 1953 offici꤬ erkend door het departement van onderwijs in Washington als een hogere onderwijsinstelling.

Maar het Bijbelgebruik is selectief en subjectief. Wie er doorheen prikt en door heeft dat de Jehova’s Getuigen een van buiten geleerd lesje opzeggen en hen buiten hun boekje weet te krijgen, ontdekt dat dit Bijbelgebruik in feite Bijbelmisbruik betekent.

Het zal goed zijn dat leden en zeker ambtsdragers Bijbelvast zijn om het Bijbelgebruik van de Jehova’s Getuigen te doorzien.

Volgende keer iets over de benadering van deze sekte, ook in de pastorale praktijk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen