Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

ALKOHOL EN ALKOHOLISME

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

ALKOHOL EN ALKOHOLISME

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

Ongeveer anderhalf jaar geleden vond er in het centrum van Den Haag een demonstratieve optocht plaats. Deze manifestatie eindigde op het Binnenhof, waar een aantal deelnemers werden ontvangen door de voorzitter van de Tweeide Kamer, wijlen dr. A. Vondeling. Hem werd een lijst met 42.000 handtekeningen aangeboden. Deze waren een ondersteuning van het. verzioek aan de regereing om zo spoedig mogelijk maatregelen te treffen tegen het toenemend gebruik van alkohol. Het ziet er niet naar uit dat dit spoedig veranderd. Daarom is het niet overbodig om ons te bezinnen op het probleem van alkoholisme.

Drinkgewoonten in het verleden

Het drinken van sterke drank is een heel oude gewoonte. Zeker is; dat z& vanaf de tijd van de Batavieren bekend is. Hun drank bestond uit gegist honingwater. Deze drank is later bij ons in. onbruik geraakt, en kan nu nog alleen in Cornwall gekocht worden. In de middeleeuwen dironk men algemeen een licht soort bier. Deize drank had toen de plaats, die koffie en thee nu bij ons hebben. Wijn was ook wel bekend, maar werd vrijwel alleen door rijke lieden gebruikt. In de 16e eeiuw was het drankgebruik in Nederland zo erg, dat 'de^ engelse generaal Leicester diversie keren in brieven hierover zijn ergernis uitsprak. De nu noig gangbare uitdrukkingen in het engels, zoals „dutch fea.st" en „dutch drunken" zijn in deze tijd ontstaan.

In later eeuwen bleef het probleem bestaan, maar van een onrustbarende stijging is eerst sprake tegen het ednde van, die 19e eeuw. In die tijd was er onder de arbeiders een enorme nood. Velen van hen trachtten hun moeüijkheden te vergeten door overmatig drankgebruik. De inhoud van het „loonzakje" was dan ook al vaak verdwenen voordat vader 's zaterdagsavonds thuis kwam. Het is vanuit deze achtergrond begrijpelijk, dat de socialisten vooraan st, o.nden in de strijd tegen drankgebruik. Maar niet alleen van die zijde kwamen de^ protesten. Ook leiders van christelijke organisaties probeerden deze ontwikkeling een balt toe te roepen. Minister Talma zei dat het alkoholisme de grote vijand van onze volkswelvaart is. Steeds meer mensen sloten zich bij deze mening aan. Een van hen was dr. A. Kuyper. In 1880 beweerde hij, dat men met de chocoladeketel en melkkan geen geslacht van soere calvinisten kweekte. In 1919 schreef hij echter: Wij zijn in Nederland vergiftigd en dit d'rankgif bant ge niet uit, of ge moet tijdelijk althans ook zelf de drank uit Uw huis en van Uw tafel weren!"

Na 1925 horen we minder over dit probleem, spreken. Dit is vooral te verklaren uit de zorgwekkende ekonomische en, politieke situatie in Nederland en daarbuiten, die de meeste aandacht opeiste.

Drankgebruik in onze welvaartstijd

Na de tweede wereldoorlog hebben wij ons in een stijgende welvaart kunnen verheugen. liet probleem van „armoedealkoiholisme" zoals dat aan het begin van deze eeuw er was geweest, werd dan ook steeds minder groot. Dat wil niet zeggen, dat het alkoholisme geen probleem meer was. In plaats van een verbetering, , trad er na 1960 een verslechtering op. In plaats van het „armoedealkoholisme" kwam nu het „welvaartsalkoholisme". Drinkgewoonten kwamen in alle bevolkingsgroepen in gebruik. Nu kunnen bijna geen visites ontvangen worden, feesten georganiseerd: en officiële bijeenkomsten gehouden worden zonder dat er sterke drank geschonken wordt. In veel gezinnen kent men het „glaasje" voor de maaltijd, of voordat men naar bed gaat. Een verontrustende tendens daarbij is, dat de-leeftijd, waarop men alkoholische drank gaat gebruiken steeds lager wordt. Voor jongelui van 16 of 17 jaar is het nu gewoon als men een pilsje of een sherry neemt. Een schoolavond is bijvoorbaat al saai, wanneer men. geen sterke drank kan krijgen. Statistische gegevens tonen de juistheid van deze bewering duidelijk aan. In 1950 dronken wij gemiddeld 2 liter pure alkohol per jaar, 25 jaar later was dat 8, 7 liter; een stijging van 340%! In 1975 dronken we per hoofd van de bevolking 79 liter bier per jaar.

Het is begrijpelijk dat deze ontwikkeling de verslaving in de hand werkt. In 1975 waren er in Nederland 120.000 mensen verslaafd: aan de alkohol, terwijl een veelvoud hiervan ernstige gevolgen van hun drankzucht ondervonden. Deze ontwikkeling van toenemend alkoholgebruik en de daar mee samengaande verslaving is-noig steedis niet stopgezet. Beiden bevinden zich nog steeds in een stijgende lijn, of liever in. een dalende lijn, want we gaan bergafwaarts. Dit wordt in de hand gewerkt door de reklame en door de geringe prijsverhogingen. Helaas moeten we konstateren, dat de regering nog maar weinig maatregelen hiertegen treft.

Iedere drinker een alkolioXist?

Nee, stellig niet. Van alkoholisme, dus van verslaving is sprake, wanneer men. ondanks goede voornemens steeds weer drinkt en daarmee voor zichzelf of voor anderen geestelijke, lichamelijke of maatschappelijke schade aanricht. Met andere woorden: men kan het glaasje niet laten staan, hoewel men weet, dat het voor zichzelf of voor anderen nadelige gevolgen kan. hebben. Dat betekent niet, dat ieder, die graag een borreltje drinkt een alkoholist genoemd moet worden. liet gaat om de vraag: zijn wij de alkohol de baas, of is de alkohol ons de baas? Vraag jezelf dit eens af. Wat is jou antwoord?

De gevolgen

Onmiskenbaar heeft het verslaafd: zijn aan alkohol schadelijke gevolgen, zowel voor de verslaafde zelf, als voor zijn omjgeving. Alkoholisten doen hun gezondheid schade. De algemeen verdedigde mening, dat één borreltje per dag goed is voor de gezondheid wordt in medische kringen inmiddiels sterk betwijfeld. Er is aangetoond, dat de werking van de hartspier hierdoor slechter wordt. De amerikaanse geleerde A. B. Loewenfels heeft op grond van een uitgebreid onderzoek laten zien, dat een kankergezwel zich bij alkoholisten sneller uitbreidt, dan bij geheelonthouders.

Anderzijds, hoeveel alkohoilisten ontwrichten hun gezinsleven? De verslaving roept spanningen op in hun huwelijk en in veel gevallen komt het tot een breuk met de echtgenote. Ook op zijn werk ondervindt de alkohoJist de nadelige gevolgen. Het verzuim tengevolge van overmatig drankgebruik zal zeker niet tot het genoegen van de bedrijfsleiding zijn, terwijl de kwaliteit van zijn prestaties ook afneemt door een slechter beoordelingsvermoigen.

Over de gevolgen van het alkohoiisme is al door veel anderen genoeg, geschreven en gezegd. Toch schijnen velen de slogan „glaasje op, laat je rijden" niet helemaal te begrijpen. In 1952 verbaliseerde de politie 4679 rijders onder invloed, in 1975 waren dat er 20.596. In hetzelfde jaar waren er 4218 verkeersslachtoffers in verband met alkohoigebruik, waarvan 139 met dodelijke afloop.

En wij . . . . ?

Dit alles gaat aan o^nze krinig zeker niet voorbij. Ook onder ons zijn drinkgewoonten ingeburgerd. Is dat zo erg? We mogen het goede, dat God ons in Zijn schepping geeft gebruiken. Maar laten we weO. waakzaam blijven. Ook wij kunnen verslaafd raken. Een japans spreekwoord zegt: „Eerst drinkt de mens de wijn — vervoilgens. de wijn de wijn — daarna de wijn de mens". Probeer jezelf en anderen te behoeden voor het gevaar van verslaving. Verslaving is geen .ondenkbeeldig gevaar. Heel wat „drinkers voor de gezelligheid" zijn uiteindelijk verslaafde alkoholisten geworden. Denk niet: „Ik zal niet zo gauw van de kaart gaan!" De Bijbel waarschuwt ons voor dergelijke hoogmoed: „Wie meent te staan, zie , toe, dat hij niet valle!"

Misschien vraag je jezelf af, of dit betekent dat je geheelonthouder moet worden, of zoals men wel zegt: lid van d; e blauave knoop"? Dat is in het algemeen niet perse nodig. De Bijbal geeft ook geen algemeen verbod op het gebruik van sterke drank. Wei lezen we in 1 Cor. 6 dat dronkaards het Koninkrijk Gods niet zullen beërven. Overigens kan geheelonthouding wel in bepaalde gevallen geboden zijn. Als wij weten, dat onze naaste door ons drinken in problemen komt, is geheelonthouding noodzakelijk. Denk je er wel eens aan om terwille van je zwakkere medebroeder het glaasje te laten staan, of moedig je hem aan omidat het best komisch is in het gezelschap van iemand die aangeschoten is te verkeren? Vergeet niet dat je ook verantwoordelijk bent voor je medemens (zie Rom. 15 : 1).

Ook op grotere schaal vraagt dit onze aandacht. Er is in Nederland de organisatie Al-Anon. Deze probeert door gesprekstherapie de alkoholist van zijn verslaving af te helpen. Vanwege het humanistisch uitgangspunt kunnen we het werk van deze stichting wel waarderen, maar niet steunen. Vanuit de kerken zijn verschillende verenigingen voor drankbestrijding opgericht. Deze eisen van haar leden het principe van

geheelonthouding. In onze gemeenten is helaas nog niet zoveel aandacht voor het gevaar van het alkaholisme. Het is noodzakelijk binnen onze eigen gemeenten ons te bezinnen op deze problemen. Mogelijk kan er op de verenigingen aandacht aan geschonken worden.

Tenslotte ....

Het probleem van alkoholisme vraagt een deskundige aanpak. Dat wil niet zeggen, dat wij er niet mee bezig moeten zijn. Vergeet ook in je gebed niet hieraan te denken. Laten we bidden om het behoud van onze vereenzaamde mensen. Laten we: ok door woord en daad tonen, dat er voor hen nog Toekomst is. We mogen hen wijzen op het Woord van God, dat getuigt van de Heere, Die zegt: Ik ben Uw heelmeester!" (Ex. 15 : 26).

Dit artikel werd u aangeboden door: Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 25 januari 1980

Daniel | 27 Pagina's

ALKOHOL EN ALKOHOLISME

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 25 januari 1980

Daniel | 27 Pagina's