Willow Creek - 2

Vorige keer zagen we wat het doel van Willow Creek is: De buitenkerkelijke naaste te bereiken met het Evangelie en hem of haar een toegewijde volgeling van Jezus Christus te maken. De “doelgroep” van Willow Creek is onkerkelijke “Jaap”. Wie is hij en waar is hij? Hij zit in zijn woonkamer na werktijd met een biertje in zijn ene hand en een sigaret in de andere hand te staren naar de tv. Hoe krijg je hem uit zijn stoel in de kerk?

Willow Creek heeft daartoe een strategie van zeven stappen uitgedacht:

1. Een vriendschap ontwikkelt tussen Jaap en een lid van Willow Creek.

2. Dit kerklid geeft een getuigenis aan Jaap en nodigt hem uit mee te gaan naar Willow Creek.

3. Jaap bezoekt een bezoekersdienst van Willow Creek. Een bezoekersdienst is een soort welkomsdienst speciaal ontworpen voor buitenkerkelijken, waar zij zich neutraal kunnen opstellen en vooral niet bedreigd voelen.

4. Jaap bezoekt een midweekdienst, waarin meer aandacht gegeven wordt aan onderwijs en toerusting.

5. Jaap neemt deel aan een kleine groep binnen Willow Creek, waar persoonlijke warmte en geborgenheid ervaren wordt.

6. Jaap leert om anderen te dienen met zijn gaven en talenten.

7. Jaap wordt een goede rentmeester van zijn financiën en weet bij te dragen aan Willow Creek. Men wordt geacht 10% van zijn inkomen aan de kerk te geven.

Deze zeven stappen vormen de kern van de strategie van Willow Creek om mensen bij de kerk te trekken.

Hoe is Willow Creek ontstaan? Het begon allemaal in de eind 60’er jaren toen een langharige elektrische gitaarspeler, gevraagd werd om mee te doen in een muziek groepje van een kerk in een buitenwijk van Chicago. Deze gitaar speler was Bill Hybels. Na enige tijd werd hij gevraagd om tijdens uitvoeringen bijbelstudies te verzorgen. In 1972 begon deze kerkelijk jeugdgroep met 30 leden maar groeide binnen het jaar uit tot honderd deelnemers. Het was toen dat de aandacht gericht werd op buitenkerkelijke jongeren. Om hen te bereiken moest de muziek nog meer eigentijds en de bijbelstudies meer populair worden. De bijeenkomsten moesten niet meer in een kerkzaaltje gehouden worden maar op een meer neutraal terrein. Dit alles om de buitenkerkelijke jeugd te kunnen evangeliseren.

Hybels en zijn groep jongeren werden hierbij beïnvloed door de Amerikaanse theoloog Bilezikian, verbonden aan Wheaton College in Chicago. In de jaren 1972-1974 volgde Hybels college bij hem. Deze Arminiaanse theoloog benadrukt de noodzaak van een vernieuwingsproces in de kerk om een handreiking te doen naar de buiten kerkdijken. De traditionele wijze van kerkzijn heeft afgedaan, stelt Bilezikian. De kerk is veel te veel op zichzelf gericht en heeft geen invloed meer in de maatschappij. De kerk is gedoemd te verdwijnen of zal hooguit zichzelf nog maar voortplanten. Er moeten nieuwe kerkelijke structuren komen, die een positieve invloed op wereld en maatschappij hebben.

Hybels trachtte de theorieën van Bilezikian in praktijk te brengen in zijn poging om buitenkerkelijke jongeren te evangeliseren. Deze poging begon in 1973 met 100 aanwezigen maar in twee jaar tijd groeide het aantal deelnemers tot ruim 1000 jongeren. In 1975 werd het idee opgevat om een kerk op te richten voor buitenkerkelijken.

Om dat plan te verwezenlijken voerden Bill Hybels en zijn medewerkers een enquête uit onder buitenkerkelijken. Uit de enquête bleken verschillende redenen waarom mensen niet naar de kerk gingen: De kerk vraagt altijd om geld. De muziek en de boodschap spreken niet aan. De kerk vervult niet mijn behoeften. De diensten zijn saai en voorspelbaar. De kerk praat mij een schuldgevoel aan.

Op basis van deze “marktverkenning” stelde Hybels dat tijdens kerkdiensten bezoekers uitdrukkelijk gevraagd zouden worden niets in de collecte te doen. Er moest muziek gebracht worden, die buitenkerkelijken zou aanspreken; er moesten boeiende en eigentijdse toespraken gehouden worden; er moesten activiteiten ontplooid worden die buitenkerkelijken zouden aantrekken, zoals concrete praktische hulp. Vooral moest de kerk voorkomen dat bezoekers zich schuldig zouden voelen. Dit concept bleek aan te slaan. Al na 4 jaar, in 1979 kocht Hybels, op aanraden van Robert Schuller, een groot stuk land in een buitenwijk van Chicago, om daarop de huidige Willow Creek complex neer te zetten. Met het noemen van de naam van Robert Schuller is één van de personen genoemd, die grote invloed op Hybels hebben uitgeoefend. Schuller heeft in de jaren ’60, een reusachtige “mega” church gesticht in Orange County in de Amerikaanse staat Californië. Hij werkte met marktverkenningen en gaf de mensen precies wat ze wilden horen, om hen zo naar zijn kerk te trekken. Schuller wordt gezien als de vader van de Amerikaanse “church growth movement”. Hij werkt met het idee dat mensen zichzelf goed en belangrijk moeten kunnen vinden (self esteem psychology). Men moet positief over zichzelf en zijn eigen vermogens denken (positive thinking, possi-bility thinking). De bijbel moet niet gepreekt worden, maar de voorganger moet met positieve toespraakjes het vertrouwen van zijn gehoor winnen. De verkondiging moet geënt worden op het principe van het “eigen waarde denken”. Zonde is dan alles dat mijn naaste en mijzelf berooft van zijn of haar eigen waarde. Als hulpmiddelen van zijn verkondiging maakt Schuller gebruik van entertainment en moderne technologie. Er moet in plaats van een theocentrische benadering een “menselijke behoefte” benadering zijn in de kerk.

Het is dit denken van Schuller, dat aanvankelijk veel invloed heeft uitgeoefend op Bill Hybels van Willow Creek. Echter in 1979 raakte Hybels in een crisis. Hij maakte zichzelf enigszins los van Schuller’s opvattingen. Hybels zag de noodzaak om de buitenkerkelijken te bepalen met het Evangelie op een manier dat Schuller niet doet. Hij brak met Schuller’s theologie. Willow Creek vermeed toen het woord zonde niet, zoals Schuller wel doet. Ook al is toen een zekere reserve gekomen ten opzichte van Schuller’s opvattingen, bleef de boodschap van Willow Creek toch sterk bepaald dooide psychologie. Terwijl Schuller het begrip “eigen waarde” van de mens benadrukt, legt Hybels de nadruk op “persoonlijke vervulling”. De mens heeft behoeften die vervuld moeten worden. Daar moet de verkondiging op inspelen.

Een belangrijk bestanddeel van de strategie van Willow Creek wordt gevormd door moderne marketing technieken. Marketing is eenvoudig gezegd de techniek om de behoefte naar bepaalde produkten in te schatten en wegen en middelen aan te geven om die produkten te verkopen. Moderne Amerikaanse bedrijfskundigen wijzen Willow Creek aan, als een schoon voorbeeld van het toepassen van marketing technieken. Tijdschriften zoals Wall Street Journal, de Harvard Business Review en Fortune hebben Willow Creek’s marketing technieken besproken. Doeltreffend bij Willow Creek is dat men het denken van de “klant” kent en weet aan zijn/haar behoeften te voldoen.

Wat zijn dan de behoeften van de mens volgens Willow Creek? Deze kunnen uitgedrukt worden in categorieën als persoonlijke vervulling, vriendschap, geborgenheid, huwelijksgeluk, gezinsvrede, het verminderen van stress, etc. Men wordt bewogen Jezus Chritus te volgen met behulp van psychologische benaderingen van de mens. Vooral probeert Willow Creek de emoties aan te raken. De psychologie leert ons dat om iemand te overtuigen, men vooral de emoties moet raken. De moderne mens schaamt zich niet voor emoties en wil daarop aangesproken worden. Door iemand tot tranen te bewegen wordt een barrière weggenomen, waardoor vertrouwen gewonnen wordt.

Naast dit gebruik van marketing technieken en de psychologie wil Willow Creek ook gebruik maken van moderne communicatie media. Reusachtige beeldschermen zijn aanwezig en de duurste geluidsinstallaties. Lichteffecten worden door technici bewerkt juist op de vooraf ingestudeerde belangrijke momenten van de diensten. Kortom met behulp van hulpmiddelen ons aangereikt vanuit de cultuur van onze dagen wil Hybels c.s buitenkerkelijken tot het Christelijk geloof brengen.

Er wordt ook gepreekt in Willow Creek. We kunnen beter spreken van een toespraak. Hybels acht persoonlijk deze toespraken van groot belang. Daarmee kan men de emoties bewerken. Hybels stelt dal de openingszin de belangrijkste is van de hele preek. Men moet zijn gehoor boeien vanaf de allereerste zin van de preek.

Belangrijk is dat de prediker geloofwaardig overkomt. Daartoe moet de prediker authentiek zijn; hij moet integer overkomen; persoonlijk en emotioneel zijn en bewogen met hen die vreemd aan het Evangelie zijn. Hij moet hun taal spreken. Hij moet humoristisch zijn. Het duurt doorgaans ongeveer zes maanden is de ervaring van Willow Creek. voordat een aanvankelijk geïnteresseerde kerkbezoeker een volgeling van Jezus Christus wordt.

De prediking heeft tot doel de menselijke leegten te vullen. Daarbij wil Hybels overbrengen dat het Christelijke geloof iemand gelukkig maakt. Dat geluk wordt gevonden door een vertrouwensrelatie aan te gaan met God, hetgeen spannend is en leidt tot het dienen van andere mensen. Zo werkt men aan goede relaties met anderen en overwint men eenzaamheid in eigen leven. Langs deze weg vindt men het ware geluk. De prediking is praktisch en bevat vele illustraties uit het dagelijkse leven. Willow Creek onderschrijft de hoofdmomenten van het Christelijk geloof, de kruisiging en opstanding van de Heere Jezus Christus, de Drieëenheid, de werkelijkheid van hemel en hel. Maar in de prediking komt vooral naar voren dat God liefde is en dat Jezus Christus er is om de “bad news”, het slechte nieuws op te lossen. Men heeft Christus nodig om relatie problemen op te lossen en om tot volle ontplooiing van eigen leven te komen. Daarbij wordt de mens opgeroepen een keus te maken voor Jezus. Zoals de verloren zoon, een geliefd thema bij Willow Creek, zich bekeerde zo moeten de hoorders dat ook doen. Daarbij moeten we God onze “tekorten” belijden. Om mensen te bewegen tot deze keuze appelleert Hybels aan de menselijke emoties. Emotie is de ijzeren kruk om een hard hart open te breken.

In de praktijk wordt Willow Creek beheerst door het persoonlijk elan van Bill Hybels. Uit persoonlijke ervaring weet ik, dat Hybels door de medewerkers als “hij” aangeduid wordt, zonder dat zijn naam zelfs genoemd hoeft te worden. Zozeer overheersend is zijn persoonlijkheid. Hij ziet zichzelf ook als de onbetwiste leider van Willow Creek. Hij is degene die het laatste woord heeft (“the one with whom the buck stops”) en dit is op zijn minst bedenkelijk te noemen.

Het concept van Willow Creek blijkt aan te slaan. Willow Creek groeit dan ook snel. Er komen ogenschijnlijk duizenden mensen tot een “ander” leven. Ze belijden dat ze Christus willen volgen en dat ze Hem toegewijd willen zijn. Ogenschijnlijk lijkt de strategie van Willow Creek zeer effectief te werken. Na dit uitgebreide overzicht van Willow Creek, komt nu de vraag naar voren: Hoe moeten wij tegenover dit alles staan? Hoe moeten wij Willow Creek beoordelen? Daarbij zullen we vooral Willow Creek moeten toetsen aan de Heilige Schrift. We hopen een volgende keer verder te gaan.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen