Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Secularisatie in politiek

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Secularisatie in politiek

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Dat de ontkerstening in Nederland toeneemt, bleek ook uit de opmerkelijke verschuivingen bij de gemeenteraadsverkiezingen. Het CDA leed forse verliezen. Maar waar kwam de winst terecht? Niet zozeer bij de drie kleine christelijke partijen als wel bij WD, D66 en verschillende (soms nieuwe) gemeentebelangen-partijen. De kiezers die op deze wijze 'opschoven', gaven te kennen politieke en economische overwegingen zwaarder te laten wegen dan confessionele uitgangspunten. En zo is deze verschuiving een bevestiging van het secularisatieproces. Het is trouwens op zichzelf al een teken van secularisatie als wij een tegenstelling zien tussen Schrift en confessie enerzijds en praktische poHtiek anderzijds!

Oorzaak
Het CDA zal zich af moeten vragen in hoeverre zij zelf haar kiezers niet op deze geseculariseerde golflengte heeft leren denken. ARP, CHU en KVP hebben zich destijds verenigd om samen sterk te staan. De christelijke politiek zou door deze fusie een behoorlijke injectie krijgen. Wij hebben als resultaat echter alleen kunnen waarnemen dat de voorheen toch specifieke kleuren verwerden tot een kleurloos geheel. De drie partijen sneden door de fusie zichzelf af van hun eigen historische wortels en moesten zo ook de voeding vanuit die wortels missen. Meer en meer zagen wij de partij zelf seculariseren. Slechts bij een enkeling als drs. G. van Leijenhorst zagen wij de historische continuïteit met zijn achtergrond bestendigd. Hij durfde in de Kamer zich ook los van eigen fractie aan te sluiten bij standpunten van de kleine christelijke partijen. Het CDA werd en wordt zo kleurloos, dat er binnen de fractie zelfs plaats is voor belijders van andere godsdiensten. Ds. mr.J. Haeck kan in een interview met het blad Koers dan wijzen op het feit dat die ruimte slechts geboden wordt binnen de reikwijdte van de grondbeginselen van het CDA, maar het feit dat daarbinnen blijkbaar zulk een ruimte mogelijk is, is wel tekenend. Met andere woorden: de secularisatie begint niet daar waar voormalige CDAkiezers op niet-christelijke partijen gaan stemmen, het ontstaan van de CDA was zelf een teken van beginnende secularisatie.

SGP, GPV, RPF
Historische wortels die gegroeid zijn in de worsteling met Schrift en traditie kunnen niet straffeloos ingeleverd worden. Verschillende getrouwe AR- en CHU-mensen hebben dat destijds ook aangevoeld, maar hun bezwaren werden weggewuifd. De praktijk heeft intussen bewezen dat verschillende tradities en kleuren niet zomaar 'gemengd' kunnen worden. Dit bevat m.i. ook een les voor de drie kleine christelijke partijen. SGP, GPV en RPF hebben ook hun eigen kleur. Er gaan stemmen op om deze drie partijen nu te bundelen tegenover de secularisatie. Er wordt geprofeteerd dat zulk een fusie ook een geweldige zetelwinst tot gevolg zal hebben. Maar deze argumentatie is identiek aan die die leidde tot het ontstaan van het CDA: bundeling vanwege de machtsfactor. Het is niet onmogelijk dat dit op korte termijn inderdaad tot behoorlijke toename zal leiden, maar tegelijk geloof ik dat een vermenging een verkeerd resultaat zal opleveren. Het is mijns inziens beter om de eigen tradities te bewaren en deze vruchtbaar op elkaar in te laten werken.

Argumenten
Wij moeten niet denken vanuit de macht van het getal maar veel meer biddend vanuit de kracht van het juiste argument! Dit is ook wat de CDA-stemmers vanuit de gereformeerde gezindte moeten beseffen. Vaak hoor je mensen hun stemmen op het CDA verdedigen met argumenten als: „Die kleine partijen kunnen niets klaar maken. Als je op het CDA stemt heb je veel directer invloed op de politiek." Dit is een verkeerde manier van rekenen. Als de kleine christelijke partijen destijds één zetel meer gehad hadden, zou de abortus-wet er niet doorgekomen zijn. Eén CDA-stem gaf toen de doorslag...! Maar ook om een andere reden is deze denkwijze fout. De grootste invloed wordt door onze parlementariërs uitgeoefend in hun schriftelijk reageren op wetsvoorstellen en door deelname aan het commissiewerk. Daar is de discussie nog open en daar kunnen heldere en duidelijke argumenten hun werk doen. Zo oefenen wij als kiezers dus meer direct invloed uit! Ik hoop dat alle leden van de gereformeerde gezindte dit zich goed zullen realiseren bij de komende Kamerverkiezingen, omdat het niet denkbeeldig is dat sommigen zich nu geroepen zullen voelen om de ramp die het CDA treft toch nog te beperken. Wij blijven voor onze stem verantwoordelijk en die zal helder christelijk dienen te zijn.

Samenwerking
Ik waarschuwde om niet zomaar de drie kleine christelijke partijen ineen te schuiven. Wat iets anders is: er dient een goede samenwerking te zijn in plaats van een zich profileren ten koste van elkaar. Het laatste kunnen wij als christenen ons niet permitteren, zeker niet in zo'n ernstig tijdsgewricht als het onze. De samenwerking wordt dan echter niet ingegeven door de macht van het getal, maar door inhoudelijke overwegingen van verantwoordelijkheid tegenover God en tegenover de samenleving. Zo gaan wij verantwoord om met het bijzondere voorrecht dat het Nederlandse partijenstelsel ons nog biedt en dat uniek te noemen is in de hele wereld. Een eerlijke, openlijke en verregaande samenwerking met behoud van eigen verantwoordelijkheid zal ook tot vrucht hebben, dat wij van elkaar kunnen leren tot heil van ons volk door niet alleen te zien op hetgeen van onszelf is, maar ook op hetgeen van de ander is.

Voorbede
Tegelijk is het nodig om in de persoonlijke gebeden en ook in de kerken te bidden voor hen die geroepen zijn om in de kamers der Staten-Generaal, in de Provinciale Staten en in de gemeenteraden aan de christelijke politiek gestalte te geven. Wij hebben voor hen te bidden om wijsheid om de lijnen scherp te zien, om hun gedachten helder en begrijpelijk te formuleren en om op praktische wijze uitnemender wegen te mogen wijzen.i< />

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 6 april 1994

Terdege | 88 Pagina's

Secularisatie in politiek

Bekijk de hele uitgave van woensdag 6 april 1994

Terdege | 88 Pagina's