TER OVERWEGING

Dr. S.Hiebsch en drs. Μ. van Wijngaarden (red.), Martin Luther. Zijn leven, zijn werk. Uitg. Kok Kampen 2007, 288 blz., € 29,90.

Ter gelegenheid van de aansluiting van de Evangelisch-Lutherse Kerk bij de PKN is dit boek over Luther verschenen. In groot formaat, gebonden en rijk geïllustreerd is dit een boek dat er mag zijn. De redactie heeft er goed aan gedaan bepaalde accenten naar voren te halen. Er is niet gestreefd naar een zo compleet mogelijk boek over Luther, maar bepaalde thema’s worden uitgediept, zoals: de ervaring van Luther als monnik, zijn theologische ontwikkeling, Luther als pastor en de verhouding van de politiek en de Reformatie. De schrijvers komen uit de kring van Nederlandse en buitenlandse deskundigen op het gebied van het Lutheronderzoek.

Ds. J.H. Kuiper (red.)Handboek 2008 van de Gereformeerde Kerken in Nederland. Uitg. Print Media Bedum 2008, 560 blz., € 11,95.

Uit het onlangs verschenen handboek van de GKv blijkt dat ook deze kerken, net als zovele andere, te kampen hebben met een dalend ledental. Leek dat zich vorig jaar enigszins te stabiliseren — na de jaren ervoor, waarin het zich óók al aftekende -, nu moest een verlies van ongeveer 800 leden geboekt worden. Dat heeft voornamelijk te maken met doopleden die niet tot belijdenis komen (in ieder geval niet in de GKv). Wie het jaaroverzicht leest, wordt tevens deelgenoot van de grote spanningen die deze kerken in moeite brengen, en die ook al geleid hebben tot de vorming van een (klein) hersteld kerkverband naast het hunne. Of de ‘uittocht’ zich in en na 2008 zal voortzetten, is niet te voorspellen, wél is duidelijk dat in dit synodejaar veel van de spanningen op de tafel van de generale synode voor zware dagen zullen zorgen. In feite draait het allemaal om de vraag: hoe kunnen wij kerk zijn in de 21e eeuw, met

• een sterk verander(en)de samenleving;

• een verander(en)de cultuur;

• een secularisatie die haar weerga niet kent;

• een opkomende islamisering;

• een sterk veranderend gemeentelijk leven en daaraan gekoppeld verwachtingspatroon van de predikant en andere ambtsdragers (de hierover gehouden enquête spreekt boekdelen)?

Hoe blijven wij in al deze wisselende panelen bewaard als gereforméérde kerk, die dus de traditie niet krampachtig vasthoudt omdat het de traditie is (dat zou rooms zijn), maar die tegelijk de traditie ook niet te snel overboord gooit, maar ze toetst aan de Schriften? Tja, dan wordt natuurlijk naar de Universiteit van Kampen gekeken (terecht, maar hopelijk niet als enige, want dan zou de last daar wel erg zwaar worden…), en een stukje van de storm daalt dus ook langs de I Jssel neer…

We mogen wel veel bidden voor deze zusterkerken, opdat men elkaar in het hart zal blijven kijken, ook bij tegengestelde inzichten; zelf weten we in de CGK immers maar al te goed, hoezeer we daarbij de hulp van Gods Geest nodig hebben; hun vragen zijn goeddeels de onze.

Een paar kleinigheidjes: het jaaroverzicht bevat naar verhouding veel drukfouten; is er te snel gecorrigeerd? En ook is het vreemd dat er van twee (op 11 oktober en 3 december 2007) overleden predikanten een In memoriam is geplaatst, terwijl tegelijk vermeld moet worden dat van twee anderen, die op 19 juni en 24 november 2007 overleden zijn, dat nog in voorbereiding is. Dat komt slordig over.

Dr. W. Klouwen en dr. A.G.L. van Nieuwpoort e.a. (red.), Dominee of tentenmaker? De predikant als tolk en getuige. Uitg. Kok Kampen 2007, 143 blz., € 16,50.

De discussie over het ambt van predikant staat volop in de belangstelling. Deze bundel levert daar ook een bijdrage aan. Niet minder dan zestien auteurs geven hun mening over uiteenlopende aspecten van het predikantswerk. De opstellen zijn niet allemaal even diepgravend en soms lijken de schrijvers ook niet allemaal op één lijn te zitten. Het laatste opstel van N.T. Bakker brengt ook niet werkelijk een gezamenlijke lijn naar voren waarmee de bundel tot een afsluiting zou kunnen komen. Bakker uit wel zijn zorg over de toekomst van de academische theologie als fundamentalistische tendensen in kerk en samenleving toenemen.

Dr. G. Heitink, Een kerk met karakter. Tijd voor een heroriëntatie. Uitg. Kok Kampen 2007, 419 blz., € 23,50.

Er is al heel wat geschreven over de kerk. De emeritushoogleraar G. Heitink voegt daar een boek aan toe met een eigen invalshoek. Hij kijkt naar de kerk vanuit de praktische theologie. Het levert een boek op dat dicht bij de hedendaagse praktijk staat en prettig leest. Typerend is dat Heitink niet begint met het spreken van de Bijbel over de kerk, maar bij wat mensen van nu verwachten van een kerk. Het getuigenis van de Schrift wordt niet normatief gebruikt, maar illustratief: zo was het toen, maar nu kan het ook anders. Want het is tijd voor een heroriëntatie. De kerk moet ernst maken met haar roeping kerk voor de wereld te zijn, anders is ze binnen een paar generaties uit Nederland verdwenen. Zo komt Heitink tot zeer ingrijpende voorstellen tot wijziging. De grens tussen leden van een kerk en niet-leden moet veel vloeiender worden. Iedereen die betrokken is op de ‘Sache Jesu’ mag meedoen op zijn of haar zelfgekozen niveau. Kerkgang en lidmaatschap blijven wel bestaan, maar ze zijn niet verplicht. Zo zijn er meer voorbeelden te vinden in dit boek die theologische en confessionele vragen oproepen. Wel is duidelijk dat Heitink gedreven wordt door het verlangen dat de kerk wezenlijk iets betekent in deze wereld. Wie overweg kan met verschil in theologische visie, zal in dit boek een schat aan informatie vinden over de vragen en uitdagingen van het kerk-zijn vandaag.

Dr.J. Douma, Jona, Micha, Nahum, Habakuk. Deel 10 in de serie: Gaan in het spoor van het Oude Testament. Uitg. Kok Kampen 2007, 111 blz., € 10,-.

De formule van deze serie Bijbelstudies is inmiddels wel bekend: na een algemene inleiding volgt een beknopte uitleg per hoofdstuk. Daarna wordt teruggekeken op de betekenis van het Bijbelboek en er worden lijnen getrokken naar het Nieuwe Testament. Professor Douma weet in kort bestek veel te bieden. Bijbelstudiegroepen en andere geïnteresseerde Bijbellezers krijgen een schat van informatie aangereikt.

Corja Menken-Bekius en Henk van der Meulen, Reflecteren kun je leren. Basisboek voor pastoraat en geestelijke verzorging. Uitg. Kok Kampen 2007, 360 blz., € 22,50.

De auteurs van dit boek zijn als hoogleraar/docent betrokken bij de opleiding van predikanten. Terugkoppeling uit de praktijk van het predikantschap laat zien dat pastoraat vragen oproept over de identiteit van de pastor en diens handelen (wat moet ik doen? waarom kiezen voor een bepaalde aanpak?). Dit doorwrochte boek zet in deel I uiteen wat verstaan wordt onder reflecteren, in deel II worden verschillende theorieën besproken en in deel III komt de praktijk ruim aan bod aan de hand van verschillende voorbeelden.

Albert Ploeger en Joke Ploeger-Grotegoed, Morgen… in de verte. Een kerk van mensen. Uitg. Kok Kampen 2007, 383 blz., € 39,50.

In 2001 verscheen van dezelfde auteurs het boek ‘De gemeente en haar verlangen’. Het nieuwe boek dat nu verschenen is, wordt door de auteurs beschreven als een ‘beknopte en sterk gereviseerde versie’ van hun eerdere werk. Het verlangen naar Gods grote toekomst is de verbindende schakel tussen de twee boeken. Er is ook een verschuiving. Er wordt niet meer gesproken over de ‘gemeente’, maar over ‘een kerk van mensen’. Daarmee geven de schrijvers aan dat zij de doorgaande individualisering hebben verwerkt in hun denken. Zij gaan er nu van uit dat alle mensen, wanneer zij zichzelf ‘christen’ noemen, horen bij de universele kerk, evengoed als gewone gemeenteleden. Verder is er meer aandacht gekomen voor multimediale, visuele accenten naast het hoorbare Woord. De vraag die bij deze benadering overblijft, is of in deze kerk van mensen nog voldoende plaats is voor de God van het Woord, de God van de kerk.

Hanneke Visser-van Dalen e.a.Lijf. Leven in een lichaamscultuur. Uitg. Buijten & Schipperheijn 2007, 101 blz., € 12,50.

‘Het leven is meer dan het voedsel en het lichaam is meer dan de kleding’ zo zegt de Heiland in de Bergrede. De laatste tijd schiet naar aanleiding daar van de gedachte door mij heen: het leven is meer dan het lichaam. Dat denk ik onder andere wanneer ik de ontwikkelingen volg rond plastische chirurgie. Zoals bij alle ontwikkelingen in de medische wetenschap is hier sprake van zegen in voorkomende gevallen, maar ook van vloek. En het is goed dat de discussie hierover in christelijke kring op gang komt. Dit boekje biedt daar een mooie aanzet toe. Bekende filosofen, psychologen, medici, ethici, theologen en ervaringsdeskundigen gaan het gesprek aan over de lichaamscultuur. Principieel én praktisch!

Christiaan Feldmann, Broeder Roger van Taizé. Een leven in vertrouwen. Uitg. Ten Have Kampen 2006, 125 blz., € 14,95.

De herinneringen aan de in 2005 als direct gevolg van menselijke dwaasheid overleden stichter van de gemeenschap in Taizé zijn vele. Ze inspireren geregeld tot opschrijven, vermengd met doordenking. Hier vindt men een vrucht daarvan: een schets van zijn leven, zijn charismatische persoonlijkheid, zijn ontmoetingen wereldwijd. Daarbij een aantal inspirerende teksten van hemzelf. Verlucht met mooie foto’s rond allerlei gebeurtenissen.

Joke van Saane, Gebedsgenezing. Boerenbedrog of serieus alternatief? Uitg. Ten Have Kampen 2008, 128 blz., € 12,50.

Het thema ‘gebedsgenezing’ is niet meer weg te denken voorlopig uit gesprekken in de kerken. Zeker de gebeurtenissen in de Alblasserwaard in 2007 hebben de bezinning hierover in een stroomversnelling gebracht. Daarvóór waren al vele plaatselijke gemeenten gedrongen tot bezinning onder een open Bijbel, wanneer nl. een serie genezingsdienten in hun regio werd georganiseerd. Het stelt ons voor vele, lang niet gemakkelijk te beantwoorden vragen. En ik zeg direct: wij mogen in de gereformeerde traditie best meer dan we doen Gods wonderen rond het gebed verwoorden en benadrukken (men zie blz. 67). Tegelijk is diepe bezinning nodig. Dit boekje helpt daar fundamenteel bij. De auteur is universitair docent godsdienstpsychologie aan de VU. Zij deed onderzoek en ontdekte (wat al eens meer benoemd is) dat lang niet alle ziekten via gebedsgenezers tot genezing leiden (blz. 101, 113 e.a.). Ook besteedt zij aandacht aan teleurstellingen (helaas zonder pastorale opvang daarna…) op dit gebied; schrijnend. Frappant is ook de wijze van omgaan met ziekenzalving en gebedsgenezing: gericht op lichamelijke genezing, maar zo niet, dan is het toch geestelijk van waarde geweest (blz. 16 o.a.). Hoe waar dit ook is, het is wel de vraag of dan gaandeweg het ‘doel niet wordt bijgesteld’. Kortom, een boekje om in alle inhoudelijke bezinning te betrekken!

Thomas A. Whiteman, Niet de dupe. Help je kinderen door je echtscheiding heen. Uitg. Kok Kampen 2007, 191 blz., € 17,50.

Kinderen zijn bij een echtscheiding altijd een bijzonder slachtoffer, zo blijkt telkens opnieuw. Zij hebben al helemaal niet om alle ellende gevraagd, en worden er toch mee geconfronteerd en in meegenomen, tegen wil en dank. Dit boek wijst een manier om toch zoveel mogelijk hen op te vangen en verder te helpen. Het heeft een sterk praktische inslag en werkt met duidelijke voorbeelden. Het bestaat uit drie delen: je kind begrijpen, de reactie van je kind, je kind helpen. Eigenlijk zou je wensen dat een dergelijk boek niet nodig zou zijn, maar de werkelijkheid is anders…

Wilhelm van den Berg en drs. Genie Ham-WillemsenZonder wrijving geen glans. De winst van het omgaan met conflicten. Uitg. Kok Kampen 2007, 144 blz., € 13,90.

Waar mensen samen zijn, ontstaan conflicten. Dat is in de kerk al niet anders dan daarbuiten. Daarom kan het goed zijn om inzicht te hebben in de processen die daaraan ten grondslag liggen en de processen die kunnen helpen om ze uit de wereld c.q. kerk te krijgen. Daarvoor dient dit boek. Het wortelt in de (barre) werkelijkheid zoals ons die in de Schrift wordt beschreven, maar baant dan ook een weg om tot heling te komen. Daartoe worden oorzaken en processen, rollen en posities, emoties, preventie, conflicthantering en -beheersing besproken. Ten slotte wordt — terecht — een lans gebroken voor het tijdig zoeken naar hulp (mediation). Onze generale synode zette daar onlangs ook een stap in, door een onderzoek in te laten stellen naar het instellen van regionale geschillencommissies. Onder Gods zegen is er veel mogelijk!

Angélique Bols, Leven met God en een eetstoornis. 100-dagenboek. Uitg. Buijten & Schipperheijn 2007, 127 blz., € 12,50.

Er schijnen bijna 200.000 mensen in Nederland te zijn die met een eetstoornis te kampen hebben. Dat gaat de kerk (dus) niet voorbij, en pastorale werkers weten dat. Toch, aldus de schrijver, rust er een taboe op het onderwerp. Zij — zelf klinisch psycholoog en tevens ervaringsdeskundige! — doorbreekt dat en dat is dapper. In honderd stukjes worden (bijbelse en andere) teksten voor het voetlicht gebracht, ter bemoediging. Het gaat vooral om aanvaarding van eigen kwetsbaarheid, een positievere kijk op eigen leven en zo een eerste stap naar genezing. Dat gaat slechts via God, die ons kent, bij wie we mogen schuilen en die genadig en barmhartig is. Soms schiet de inhoud van een meditatie langs de context heen (blz. 23, 2 Tim. 1:7), soms ook is die heel raak (blz. 84, Luc. 5:18–25).

John Blanchard, Licht op Markus en Licht op Lucas. 45/62 korte bijbelstudies. Uitg. De Banier Utrecht 2007, 104/202 blz., € 12,75/14,75.

John Blanchard is evangelist en geniet internationale bekendheid. In korte, aansprekende stukjes (meestal in twee of drie kernen verdeeld) worden ons de opeenvolgende pericopen uit twee evangeliën verklaard. Met reformatorische kracht, en kernachtige toepassingen naar het christelijk leven. De auteur spreekt de wens uit dat de lezers de aangedragen overwegingen niet met de ‘hapsnap-methode’ tot zich zullen nemen, maar dat ze bijvoorbeeld dagelijks 20-30 minuten de tijd nemen om het bijbelgedeelte en de overdenking grondig te bestuderen. In korte tijd beleefden deze boekjes vele herdrukken; dat zegt iets over de zeggingskracht ervan!

Frieda Mout-van der Linden, De strik ontkomen. Ervaringen met occultisme. Uitg. De Banier Utrecht 2007, 2e druk, 104 blz., € 14,75.

Wie in gesprek is met zijn catechisanten, weet dat het overal op de loer ligt: de verleiding om zich met occultisme en occulte spelletjes (eigenlijk is dat een te onschuldig woord) bezig te houden. De auteur was een aantal jaren in de ban ervan, maar is ervan bevrijd. Daarom is het goed dat van het verslag van dat deel van haar leven een 2e druk nodig was. De kernboodschap is: wees gewaarschuwd, maar ook: wees bemoedigd, want God is sterker dan de satan en Hij wil ons bevrijden.

Dr. Karel Blei, De charismatische beweging. Serie Wegwijs. Uitg. Kok Kampen 2007, 192 blz., € 16,90.

Opnieuw verscheen een waardevol deel in de steeds uitdijende serie over allerlei stromingen in christelijk Nederland. Deze keer over de charismatische beweging, een stroming die zich kenmerkt door haar aandacht en openheid voor de genadegaven van de Heilige Geest. Zo komen we terecht bij de pinksterbeweging en de evangelische beweging, maar terecht poneert de auteur dat zij daar toch ook weer van te onderscheiden is. In vrijwel elke vorm van christelijke traditie manifesteert zich wel iets van het charismatisch gedachtegoed, zij het niet overal in dezelfde mate; en ook is het niet zo dat zij in elke kerk louter en alleen bijval ontmoet (blz. 157). Heel vaak leidt het tot principiële vragen en gesprekken over de wijze waarop de Geest waait. Maar dat is niet verkeerd! Zo komen we bij protestanten én rooms-katholieken, bij anglicanen én luthersen. Een knap boek.

Dr. B. van ‘t Veld, Exodus deel 1. Serie Prediking van het Oude Testament. Uitg. Kok Kampen 2007, 332 blz., € 39,90.

In 1970 verscheen in bovengenoemde serie een deel van de hand van dr. F.C. Fensham. Nu is het eerste deel van een uitgebreidere commentaar op dit bijbelboek voorhanden. Het gaat tot hoofdstuk 13:16. Zoals in de serie gebruikelijk, is er een inleiding op het bijbelboek; daarna de uitleg, waarin aandacht is voor de opbouw van de verschillende eenheden van het becommentarieerde gedeelte, stilistische bijzonderheden en de inhoud van de afzonderlijke teksten. Dit alles loopt uit op een bespreking van de boodschap (de ‘prediking’) van het gedeelte. Het is zoals met alle commentaren: als predikant zoek je je weg met behulp ervan; de ene keer ben je verrast, de andere keer neem je er kennis van. Zo heeft deze serie z’n plaats temidden van alle andere.

C.S. Lewis, Christelijk leven. Uitg. Kok Kampen 2007, 87 blz., € 9,90.

Er zijn schrijvers die gelezen blijven worden, omdat hun boodschap zo direct en aansprekend bijbels is, dat die altijd actueel is. Onder die schrijvers is zeker C.S. Lewis te rekenen; daarbij komt dat hij een scherpe pen combineert met een fijnzinnige humor. De inhoud van het voorliggende boek is twee keer eerder in het Nederlands verschenen (als Christelijke levenshouding en als onderdeel van Onversneden christendom. Men vindt er onderwerpen als sociale moraal, seksuele moraal, christelijk huwelijk, vergeving, geloof, hoop en liefde beschreven.

Ds. C.G. Vreugdenhil, Vruchtdragen voor Hem. Uig. Groen Heerenveen 2007, 187 blz., € 11,95.

Ds. Vreugdenhil, predikant van de Geref. Gemeente te Vlissingen, is in gesprek met jongeren, en hij houdt hen vragen voor: hoe kan in jouw leven de vrucht van de Geest groeien zodat je op Hem gaat lijken? Wat doe je met vragen als: ben je behouden? Ken ik Christus wel diep genoeg? Deze en andere vragen worden vanuit Gal. 5 (waar de negen aspecten van de vrucht van de Geest worden benoemd) beantwoord. Vragen aan het eind van elk hoofdstuk geven het geheel nog meer handen en voeten dan in de uitleg al het geval is. Aanbevolen!

Ds. C. Harinck, De heilsorde. De rechtvaardigmaking. Uitg. Den Hertog Houten 2007, 239 blz., € 16,50.

De auteur, predikant binnen de Geref. Gemeenten, behandelt in dit boek de zaak van de rechtvaardiging door het geloof. Daarmee zitten we in het hart van de Reformatie. Tevens is juist, wat in het voorwoord wordt opgemerkt, dat de aandacht ervoor vandaag de dag vaak moet wijken voor allerlei andere vragen, die op zich niet onjuist hoeven te zijn, maar die déze kwestie toch niet van haar voorname plaats mogen dringen. Na een analyse van het spreken van de Schrift volgt in hoofdstuk 4 een uiteenzetting van de gedachten van de reformatoren (Luther, Calvijn), in hoofdstuk 5 een weergave van wat in de gereformeerde belijdenissen ervan is gezegd, en in hoofdstuk 6 de gedachten vanuit de Nadere Reformatie (Brakel, Comrie, Van der Groe). Dan begint het ook ingewikkeld te worden: we horen (terecht, want het is een weergave van de feiten) van allerlei toespitsingen, bijv. een rechtvaardiging van eeuwigheid op bepaalde wijze (in tegenspraak met de gedachte dat deze op het geloof, dus in de tijd plaatsvindt), blz. 116 e.v. Ook de bekende gedachte over de vierschaar der consciëntie komt dan ter sprake (o.a. blz. 177). Harinck becommentarieert deze zaken in hoofdstuk 7. Daar keert weer wat terug van het ‘eenvoudige’ geloof. Dat had wat mij betreft nog wel wat scherper gemogen, want soms dacht ik: hoe moet iemand nu als een kind worden als het zo ingewikkeld is?

Dr. Pieter K. Baaij, De adressaten van de Brief aan de Romeinen. In het bijzonder naar aanleiding van Romeinen 1:1–17. Uitg. Groen Heerenveen 2007, 64 blz., € 12,50.

De auteur heeft al verschillende uitgebreide exegetische studies aan de brief aan de Romeinen gewijd. In dit, veel kleinere, boekje geeft hij nu aandacht aan de vraag aan wie Paulus deze brief richtte. Zijn conclusie is (blz. 59 e.v.) dat de adressaten (mensen aan wie de brief was gericht) niet heiden-christenen in Rome zijn, maar Joodse broeders, waarbij ‘uiteraard’ niet voorbijgezien mag worden aan niet-Joodse christenen. Het betoog dat aan deze stelling voorafgaat, is diepgravend (en voor niet-gymnasiasten feitelijk niet te lezen), maar er blijven aan het eind toch wel vragen over, bijv. over het verstaan — bij deze stelling — van hoofdstuk 10 en 11; daar gaat de auteur op in, maar of zijn redenering echt sluitend is? Er zal vast nog heel wat discussie over komen.

Ditta op den Dries, Een leven vol verhalen. Portret van pastor Marinus van den Berg. Uitg. Ten Have Kampen 2007, 172 blz., € 14,90.

Velen zullen één of meer boeken van Marinus van den Berg hebben gelezen, en met gedeelten daarvan hun winst hebben gedaan. In dit boek wandelt de auteur samen met hem ‘door zijn leven heen’. Leven, werk en diepere motivatie staan erin centraal. Zijn pastorale gevoeligheid wordt daarin telkens duidelijk; één citaat: ‘We mogen nooit, maar dan ook nooit de bedoeling van het leed voor een ander gaan invullen’ (blz. 83). Men hoeft het niet altijd en in alles met hem eens te zijn, maar op z’n minst is dit een diepe doordenker.

Samuël Rutherford, Christus en de duif.

Wilhelmus à Brakel, De tien maagden. Serie Gedolven schatten. Uitg. De Groot Goudriaan- Kampen 2007, 79 resp. 144 blz., ieder € 9,90.

Enkele nieuwe deeltjes in bovengenoemde serie. Het eerste bevat een preek met het oog op de voorbereiding van het heilig avondmaal, uit 1630, over Hooglied 2:14–17, met een volledig allegorische uitleg. Het tweede is de preek over de vijf wijze en vijf dwaze maagden, voor het eerst uitgegeven in 1712 (Brakel overleed in 1711), en daarna weer in 1992. Nu is daarvan een ongewijzigde herdruk verschenen.

A.W. Pink, Een waar geloof. Uitg. De Groot Goudriaan-Kampen 2007, 213 blz., € 19,90.

Arthur Walkinton Pink leefde van 1886–1952. Hij wordt wel ‘de laatste der puriteinen’ genoemd. In dit boek analyseert hij wat er tekort schoot in zijn dagen (in Engeland) aan veel evangelieverkondiging. Daarbij denkt hij vooral aan de oproep om ‘gewoon te geloven’ en de suggestie dat de mens dat zelf kan. Het is natuurlijk terecht dat hij daartegen in opstand komt. Of dat zo uitgebreid nodig is als in het boek gebeurt, is een vraag die zich alleen laat beantwoorden in de context van zijn tijd en de vragen die daar en toen rezen. Wanneer het boek nú verschijnt en het de bedoeling is (men zie de achterkant) om te waarschuwen tegen deze zaken, die ‘in reformatorische kring steeds meer bekend en geaccepteerd’ raken, moet wel de vraag gesteld worden of er niet een ander gevaar opdoemt: de inhoud is in het algemeen zo antithetisch, dat het ‘lokken’ in de schaduw dreigt te raken. En dat zou wel eens een averechts effect kunnen hebben, en terechte kritiek kunnen neutraliseren. Om het met de schrijver zelf te zeggen: ‘De verschillende tijdsomstandigheden waarin de belijdende kerk verkeert, vragen om een verschillende bediening. Er bestaat zoiets als een ‘woord op zijn tijd’ (Spreuken 15:23)’ (blz. 131).

Wilhelm van de Brug en drs. Gerrie Ham-Willemsen, Omgaan met jongeren. Een handreiking voor mensen die met jongeren in contact willen treden. Uitg. Kok Kampen 2007 (2e druk), 96 blz., € 12,50.

Blijkens de snelle herdruk voorziet dit boekje in een behoefte. Dat is niet vreemd: welke ‘oudere’ worstelt er van tijd tot tijd, of in een bepaalde periode, niet met de vraag hoe hij de pubers uit zijn/haar gezin, uit de kerkelijke gemeente, uit de klas waar hij/zij voor staat, innerlijk kan bereiken? Dit boek helpt om hen beter te begrijpen. En het helpt degenen die met pubers omgaan ook om bijtijds de (principiële en praktische) grenzen te bepalen in het contact met hen. Daarbij stellen de auteurs die grenzen niet zelf vast, dat laten ze aan de lezers over. Maar ze helpen ze wel om de gevolgen van die vaststelling helder voor ogen te krijgen. En dat is knap.

Dr. Tremper Longman, Genesis lezen. Uitg. De Vuurbaak Bameveld 2007, 211 blz., € 15,90.

Het schrijven van een commentaar (of aanverwant boek) op het Bijbelboek Genesis is een heel avontuur. Dit boek is méér dan een commentaar/bijbelverklaring: het gaat in op vragen als: Genesis lezen als literatuur, in zijn eigen tijd, als verhaal van God en als christen. Daarbij neemt de auteur (hoogleraar theologie aan het Westmont College in Californië) vele verklaringen over ontstaan, bronnentheorieën, auteurs enz. in zijn overwegingen mee. Hij zoekt daarin voorzichtig zijn weg, maar blijft in zijn conclusies dicht bij de vanouds aanvaarde standpunten — maar niet kritiekloos. Te denken is aan Mozes als auteur (althans in hoofdzaak, hoofdstuk 2), de vragen rond de dagen van Gen. 1 (hoofdstuk 7). Bij alles moet dit onze overtuiging zijn, aldus de schrijver: ‘Al in het boek Genesis wordt vooruitgekeken naar het verlossingswerk van Christus’, blz. 15. En daar legt hoofdstuk 10 dan weer een stevige basis onder. Geen boek voor de gemiddelde bijbelkring, wel voor hen die in het woud van verschillende meningen over de achtergronden van het eerste Bijbelboek een mooie gids willen hebben.

Jörg Zink, Wie gelooft, mag vertrouwen. Uitg. Kok Kampen 2007, 127 blz., € 12,50.

In dit boek vertelt Zink wat het christelijk geloof voor hem betekent. Zo wil hij anderen helpen om hun eigen weg en hun eigen geloof (opnieuw) te vinden. Hij doet dat vanuit verschillende gezichtspunten: God als persoon en de manier waarop Hij benaderd wil worden (het gebed), God als Schepper, de betekenis van de doop, de waarde van de 10 geboden, het stille vertrouwen. De stijl van de schrijver is uitnodigend. Hij stelt op blz. 13: ‘Je kunt gerust (…) zeggen: dat zie ik anders. Maar denk daarna geduldig en scherp na over wat voor je eigen geloof van wezenlijk belang is’. Zo verging het mij soms inderdaad; je wordt daar niet minder van. Maar vaak zei ik ook: amen.

Aalt van de Glind, Om geluk te vinden, moet je op weg gaan. 40 momenten van inspiratie voor onderweg. Uitg. Kok Kampen 2007, € 9,95.

40 (en dat is niet toevallig) korte stukjes, soms van de auteur zelf, soms gelezen op een kerkdeur ergens in een stad in het buitenland. Soms direct geënt op een bijbelgedeelte, soms algemeen stichtend. De een dieper dan de ander, maar altijd eerbiedig. Om zomaar, aan het begin van de dag bijvoorbeeld, tot je te nemen.

Rieuwerd Buitenwerf en Clazien Verheul (red.), Ballingen, buren en buitenlanders. De vreemdeling in de Bijbel. Uitg. NBG Heerenveen 2007, 105 blz. — met CD, € 9,95.

Vreemdelingen… ze roepen altijd vragen op. Wie zijn het, in de samenleving, maar ook in bijbels opzicht? En hoe gaan we in de christelijke gemeente met hen en hun visies om? En zijn christenen in een bepaald opzicht ook geen vreemdelingen? Vragen, waarop vanuit verschillende invalshoeken vanuit een aantal bijbelstudies antwoorden worden gegeven.

E.e.a. is gegrond op een aantal uitzendingen van het NCRV-radioprogramma Schepper & Go, dat op zondagmiddag te beluisteren is.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen