Tetanus, komt dat tegenwoordig nog voor?

Op mijn vorige werkterrein, een ziekenhuis in een ver land, kwam op een dag zuster Rebeccah naar me toe. Ze had zich onderweg naar de khniek vorige week gestoten aan een rotspunt, en nu had ze een vieze wond op het onderbeen. Ze het het zien, en inderdaad was er een pussende wond met dood weefsel zichtbaar, op een gezwollen, rood onderbeen. Ze was ziek, en ongerust... want ze had bemerkt wat ik ook zag, namelijk een verkramping en stijfheid van de spieren rondom de wond. We keken elkaar aan, en ik wist wat ze dacht: Dit is niet goed, dit zou wel eens het beginstadium van een zeer gevreesde ziekte kunnen zijn. ik kon niet anders dan haar vermoeden bevestigen, en regelde onmiddellijk haar opname in het ziekenhuis, waar direct de behandeling werd gestart door middel van infusen met penicilline. Ondanks dat verslechterde haar situatie. Zuster Rebeccah werd steeds stijver, de koorts ging omhoog en er ontstonden krampen in het gehele hchaam, en ook heel erg in haar gezicht. Ze raakte in coma, en het einde van haar leven dreigde. Door een wonder echter nam de ziekte een keer, en langzaam herstelde zuster Rebeccah. Zuster Rebeccah leed aan tetanus.

Vroeger altijd dodelijk
Ook in ons land komt tetanus nog regelmatig voor. Vroeger, in tijden van minder hygiëne en voordat de penicilline was ontdekt, was het bijna altijd een dodelijke ziekte; vandaar dat de ziekte zeer gevreesd was, en nog steeds is. De infectie wordt overgebracht door een bacterie, die in grond en aarde voorkomt, soms in de ontlasting van plantenetende dieren en heel soms van de mens. Deze bacterie kan via een wond in ons lichaam komen, en zorgt ervoor dat de wond er erg vies en pussend (etterend) uitziet. Deze bacterie blijft in de wond bestaan, en produceert een gifstof, die via het bloed wordt vervoerd, waardoor de zenuwen worden aangetast en er langdurige krampen ontstaan. Uiteindelijk kan het gif ook in de hersenen komen, waardoor bewusteloosheid en toevallen optreden, en uiteindelijk kan door zuurstofgebrek de dood intreden. Een klein wondje bij het tuinieren kan al genoeg zijn, een doornprik in het been eveneens, vooral als er aarde in de wond komt.

Besmette wond
De infectie begint dus altijd met een wond, die besmet raakt. Na een tot twee weken ontstaat er stijfheid van de spieren in de buurt van de wond, die zich geleidelijk uitbreidt, tot over het gehele lichaam. Er ontstaat door verkramping van de aangezichts- en kaakspieren een typische grijnslachuitdrukking, en door deze verkramping kan de mond niet meer geopend worden. Bereikt het gif de hersenen, dan ontstaan zoals gezegd coma en toevallen, en volgt vaak de dood. De behandeling, die altijd in het ziekenhuis plaats moet vinden, bestaat uit het toedienen van spierverslappende middelen en natuurlijk pencicilline per infuus, zodat het direct via de bloedbaan naar de gif-producerende bacteriën kan gaan. De wond wordt goed gereinigd, al het dode weefsel weggesneden en zonodig wordt zuurstof toegediend. Ook wordt direct een antistof toegediend, genaamd anti-tetanus-immunoglobuline. Deze stof heeft de capaciteit het gif te neutraliseren. Ondanks deze behandeling blijft het een zeer gevaarlijke ziekte.

Voorkoming
In ons land worden veel kinderen ingeënt tegen tetanus via de DKTP-injecties, waarbij de T voor tetanus staat. Na verloop van tijd echter verloopt de kracht van deze vaccinaties. Daarom worden bij een verwonding vaak herhalingsinjecties toegediend. Is de vaccinatie langer dan 15 jaar geleden, dan dient weer een volledige vaccinatie gegeven te worden. Terecht zeggen sommigen dat ook deze voorzorgsmaatregel te vergelijken is met de vaccinatie tegen bijv. polio; er worden maatregelen genomen tegen een ziekte waarvan helemaal niet zeker is dat die aanwezig is. Het is namelijk maar zelden het geval dat er tetanusbacteriën in de wond zijn beland. Ik meen dat deze argumentatie consequent is. Telkens constateer ik echter dat hierover niet voldoende wordt nagedacht, in tegenstelling tot de andere vormen van vaccineren. Mogelijk dat in een ander verband hierover nog eens van gedachten gewisseld kan worden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen