Vriendschap (2)

Wie een negatief zelfbeeld heeft, kan moeite hebben met vrienden maken.
- Verlegenheid belemmert het leggen van contacten. Die zijn nu net de basis van vriendschap.
- Mensen met een negatief zelfbeeld kunnen zorgzaam zijn voor anderen (ouders, familie, zieken) en hun eigen belangen, zoals vrienden maken, vergeten. Ze kiezen dan voor bezigheden die hun zelfbeeld versterken, zoals er voor anderen zijn. Ze vermijden het risico van nieuwe contacten maken om niet afgewezen te worden. Daarvan zou hun zelfbeeld weer negatiever worden.
- Mensen met een negatief zelfbeeld kunnen tegen anderen opkijken en ze te snel vertrouwen. Soms worden ze dan teleurgesteld als ze merken dat de ander alleen op eigen belang uit is en dus geen echte vriend(in) wil zijn.

Vriendschap zoeken om de leegte in je leven te vullen, is ook riskant.
- Vriendschap is zo gebaseerd op een begrijpelijk maar egoïstisch motief. Je hebt de ander nodig om jouw probleem, bijvoorbeeld eenzaamheid, op te lossen. Als je leegte ook anders vervuld kan worden, gaat de vriendschap je steeds minder zeggen. Je krijgt een nieuwe baan en daardoor nieuwe contacten en je hebt je vriend niet meer nodig.
- Vriendschap mag niet gebaseerd zijn op het opheffen van je ongelukkige gevoelens. Dat is negatief. Vriendschap kan beter geen gevolg zijn van je nood. Een goede vriend deelt juist vreugde en geluk uit. Zorg daarom dat je eerst zelf gelukkig bent. (Geen geringe opgave voor sommigen, ik weet het.) Dan ben je bovendien het aantrekkelijkst voor een ander.
- Wie een leegte wil opvullen met vriendschap, kan vervallen in claimgedrag. Je bent zo blij dat iemand aardig tegen je doet, dat je die ander niet meer wilt loslaten en voor je gaat inpalmen. Dat stoot een ander alleen maar af. Je gaat over diens grenzen heen en dat accepteren de meeste mensen terecht niet. Ze verbreken de vriendschap. Met als gevolg dat je een volgende vriend nog meer gaat claimen uit angst dat je alleen komt te staan.
- Jaloersheid past hier ook bij. Eerst ben je jaloers dat anderen vrienden hebben en jij niet. Als je toch vrienden hebt, gun je het ze niet dat ze aandacht aan anderen geven. Jij wilt alle aandacht. Jaloezie blaast echter elke relatie op.

Ik noem nog een paar aandachtspunten kort.
Trouweloosheid is een hinderpaal voor vriendschap. Dat spreekt voor zich. Trouweloze mensen denken overigens bijna altijd dat het door de ander komt dat de vriendschap strandt.
Angst voor nabijheid is ook al een blokkade. Sommige mensen zijn altijd zakelijk en afstandelijk. Dat kan de aard van het beestje zijn. Soms ontstaat zon houding na teleurstellingen in andere mensen. Als je echter je hart niet (meer) durft open te zetten voor een ander, word je wel steeds eenzamer. Ten slotte noem ik iets van onze tijd. Er zijn mensen met veel communicatiemiddelen (pc, telefoon, mobieltje) en weinig contact.
Ze bellen en mailen en zijn zo dom om het directe contact met mensen in hun eigen omgeving te verwaarlozen. Ze zoeken virtuele vriendschap aan het andere einde van de wereld en vergeten een praatje te maken met hun buren.

Verkeerde vrienden?
Sommige mensen willen zo graag vrienden hebben, dat het ze nauwelijks uitmaakt waar die vrienden in het leven voor staan. Je kunt zo verkeerde vrienden krijgen. Dat zijn zij die je tot zonde verleiden (Psalm 1). Bij vriendschapszonden denk ik bijvoorbeeld aan: seksueel gekleurd taalgebruik of gedrag, ander grof taalgebruik, drugsgebruik en alcoholmisbruik, kijken naar slechte videos of verkeerde sites, nachtelijke uitspattingen. Nee zeggen tegen bepaald gedrag van anderen, kan je vrienden kosten. Ja zeggen tegen het kwade, kan tijdelijk vrienden opleveren. Dat lijkt misschien leuk, zolang je jong bent. Je kunt ook voorgoed vastzitten aan een vriend of vriendin die je in een losbandige periode hebt leren kennen, omdat hij of zij je partner wordt. Dan bepaalt de keuze voor verkeerde vrienden zelfs de rest van je levensloop. Zondige vrienden kunnen je trouwens ook voor de rest van je leven beschadigen, ook al trouw je nooit met ze. Bij de keuze van vrienden is daarom het gebed om wijsheid nodig. Dan moeten mensen de verhoring van dat gebed vervolgens niet zelf in de weg staan door zelf verkeerde vrienden op te zoeken.
Moeten al je vrienden dan gelovig zijn? Nee, het is goed als een gelovige jongen of meisje ook niet-gelovige vrienden heeft. Daarvan kan een getuigenis uitgaan. Maar: je moet bij al je vrienden gelovig kunnen zijn, over je geloof kunnen spreken en ernaar kunnen leven. Dan vallen er veel zogenaamde vrienden af.

Wat is goede vriendschap?
De Bijbel biedt ons de geschiedenis van David en Jonathan. Dat is een prachtige illustratie van de kracht van oud-oosterse en ook gelovige vriendschap. Die mannen hielden meer van de ander dan van zichzelf. Ik geef nu wat kenmerken van goede vriendschap. Sommige kun je terugvinden in het verhaal van David en Jonathan.
- Het vertrouwen komt van twee kanten. Vrienden spelen geen toneel voor elkaar en hebben geen grote geheimen.
- Vrienden leven met elkaar mee in voor- en tegenspoed. Ze zijn niet jaloers als de vriend meer voorspoed kent. Als de vriend in problemen komt, hebben ze daarin niet heimelijk plezier. Daarom roddelen ze niet over elkaar. Ze bidden voor elkaar.
- Vrienden zijn eerlijk naar elkaar. Ze zeggen wat ze denken en dat moet de waarheid zijn. Ze accepteren ook wat de ander tot hen zegt. Ze worden niet boos daarover, al hoeven ze het niet altijd met elkaar eens te zijn.
- Op vrienden kun je te allen tijde terugvallen, al is het midden in de nacht. Ze helpen elkaar graag en worden graag door elkaar geholpen. Ze vragen hulp van de ander en waarderen die als ze die krijgen. (Met name mensen met een laag zelfbeeld durven geen hulp te vragen, terwijl ze wel zelf hulp uitdelen. Dat is irritant in vriendschappen.)
- Vrienden laten elkaar vrij. Ze bevelen of dwingen elkaar niet. Ze geven elkaar de ruimte om zichzelf te zijn en zichzelf te ontwikkelen.
- Een echte vriend is iemand met wie je graag optrekt, niet als middel maar als doel. Als je met iemand optrekt om iets te bereiken voor je eigen belang, gebruik je de ander als middel. Dat kan tijdelijk best gezellig zijn, maar is geen echte vriendschap.
- In echte vriendschap is ruimte voor dingen die helemaal niet nodig zijn. In vriendschap zit niet iets karigs, maar iets overvloedigs als het op hartelijkheid aankomt. Onverwacht langs gaan, zomaar een kaartje of belletje en dergelijke, maken vriendschap leuk.
- Vrienden delen hun levensvisie voor het grootste deel. Zwart wit: twee ongelovige drugsgebruikers kunnen echte vrienden zijn. Twee geordend levende gelovigen ook... Onderling kan het wel tot hartelijkheden komen, maar echte vriendschap bij een heel verschillende levensstijl is moeilijk. Dat neemt niet weg dat ik laat staan wat ik gezegd heb naar aanleiding van de Barmhartige Samaritaan. Wat niet vanzelfsprekend is, kan wel een opdracht van God zijn, juist om een medemens te redden.
- In vriendschap moet je ongeveer gelijkwaardig investeren. Zodra je merkt dat je vrienden niet of nauwelijks investeren in de relatie met jou en de liefde dus van één kant komt, smelten de vriendschapsgevoelens weg. Dit verhaal gaat dus ook andersom op. Als je goede vrienden hebt, maar jij stopt geen tijd en energie in de relatie, gaat het feest ook een keer voorbij, al krijg je misschien nog jarenlang een kerstkaartje.

Gebed
Bid niet in eerste instantie om goede vrienden. Bid om goede ogen en oren zodat je andere mensen opmerkt aan wie jij je vriendschap kunt aanbieden. Bid dan dat God de relaties die je hebt of krijgt, zal zegenen en er goede vriendschappen uit voort mogen komen. Leg ook je teleurstellingen voor de HEERE neer. Niet alle mensen zitten op jouw vriendschap te wachten. Soms laten zogenaamde vrienden je vallen. Er is veel pijn op vriendschapsgebied. Laat ook dan boven je leven blijven staan wat Paulus zegt: Overwin het kwade door het goede (Rom. 12:21). Door hartelijk lief te blijven hebben, kunnen wij in Gods kracht iets goeds verspreiden in een koude wereld.

Ik vat samen: Heb je vrienden, zoek je vrienden, maak je vrienden? Wees een vriend!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen