Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

BUITEN ONZE GRENZEN

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

BUITEN ONZE GRENZEN

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

Nog geen doorbraak in Midden Oosten

e gevolgen YMI het einde van de Koude Oorlog en het wegvallen \'an de Sovjet-Unic doen zich «nerai in de wereld voelen. Ook voor allerlei regionale conflicten heeft het ge\()lgen, waar de oorspronkelijke „klanten" van de Sovjetunie niet meer op liiilp behoeden te rekenen. Duidelijk kwamen de gewijzigde krachtsverhoudingen in de wereld aan het licht tijdens de (lolfoorlog. Door het weg\ allen van haar „natuurlijke tegenspeler", de Sovjet- Ihiie, groeit de iinioed van de Verenigde Staten. Dit geldt ook \oov het vredesproces in het Midden-Oosten. Officieel wordt de vrede.sconferentie gezamenlijk geleid door de Sovjet-l'nie en de Verenigde Staten, maar het is wel duidelijk dal de inbreng \an de Sovjet-l nie op een laag pitje staat. Verder valt op dat de \ redesconferentie nog niet veel nieuws heeft opgeleverd, laat staan de gehoopte doorbraak heeft gebracht. Wel te hegrijpen, gezien de diepte \ an de geschillen in het Midden-Oosten, uiteindelijk .staan wv nu aan het eind \-an het jaar nog voor dezelfde geschilpunten, die minister Baker op zijn rondreis in het A'oorjaar al vast moest .stellen. Bakers voorstel was toen om een regionale conferentie voor vrede en veiligheid te hemden met als deelnemers; Israël, Kgypte, Syrië en de (ïolfstaten. Ook de Palestijnen zouden vertegenwoordigd moeten worden, al wi.st men in die fase nog niet hoe. Israël verklaarde zich toen tegen een internationale \Tede.sconferentic. Aan een regionale conferentie zou wel medewerking worden \'erleend.

Hierbij .speelde een rol de Lsraëlische angst dat men op een internationale conferentie, al dan niet onder toezicht van de Verenigde Naties, zou worden overvleugeld door aanhangers van de „strakke uitvoering" van resolutie 242. In dat geval zou Israël alle bezette gebieden dienen prijs te geven.

In deze periode werd van Arabische kant benadrukt dat vrede in het Midden-Oosten alleen bereikt kon worden als de Palestijnen erbij werden betrokken.

Knelpunten

Atijdens de vrede.scommi.ssie van Baker werd dus duidelijk , waar de knelpunten voor een op te starten vredesproces lagen. Moest het een internationale vrcdesconferentie worden onder de super- \'isie \'an de Verenigde Naties, of een regionale conferentie onder toezicht van de Verenigde Staten en de Sovjetunie? Israël kiest nadrukkelijk voor de laatste optie en dan nog zo inge\uld dat na een eerste bijeenkomst de regionale conferentie kan worden \ervolgd door apart vredesoverleg tussen Israël en de Arabische buur- landen afzonderlijk. Israël verwacht terecht dat langs deze v^eg van bilate- raal overleg het ineest \an de eigen doefstellingen kan worden verwe- zenlijkt.

Druk op Israël

Verder is\'oor Israël o\'erIcg o^cr een aparte Palestijnse staat, in welke \()rm dan ook, uitgesloten. De Arabische buurlanden hebben zich echter vastgelegd op het standpunt dat xrede in het Midden-Oosten zonder een oplossing van het Palestijnse probleem niet inogelijk is. Israël bleek alleen te willen instemmen met een Palestijnse delegatie naar de vredesconferentie als er sprake zou zijn van een gezamenlijk Jordaans-Palestijn.se afvaardiging. Bovendien wenste Israël inspraak bij het samenstellen van de Palestijnse delegatie! Uiteindelijk kwamen tegen het einde van de eerste vredesmissie-Baker Israël en de Verenigde Staten overeen dat een oplossing ^an de Palestijnse kwestie en vredesonderhandelingen tussen Israël en de Arabische buurlanden losgekoppeld dienden te worden.

Amerikaanse druk

In deze fase begon de Amerikaan­Ïse regering druk op Israël uit te oefenen. Men hoopte dat Lsracl akkoord zou gaan met het uitgangspunt dat er in ruil voor vrede onderhandeld diende te worden over teruggave \an een deel van de bezette gebieden.

Op 10 april liet de Israëli.sche regering weten „in te willen stemmen met een regionale \'redesconferentie met de Arabische landen onder toezicht van de Verenigde Staten en de So\'jet-Unie".

Uiteindelijk zei ook Syrië toe te willen praten owe een regionale conferentie. Wel bleef S\Tië \asthouden aan de eis dat daarbij de resoluties 242 en ^^ü. over teruggave door Israël van bezette gebieden, uitgangspunt moesten zijn. Uiteindelijk kwamen de Verenigde Staten en Israël v\'eer met een compromisvoorstel. Als gezamenlijke uitgangspunten namen ze: 'Er komt een regionale vredcsconferentie onder voorzitterschap van de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie. Deze conferentie dient uit te lopen op directe onderhandelingen tussen Israël en de Arabische landen.• Het uiteindelijke doel van het vredesproces hoeft niet de vorming van een Palestijnse staat te zijn.

* Uiteindelijk moet Israël akkoord gaan met de samenstelling van een Palestijnse delegatie. Israël weigert elke dialoog niet de PLO en de Verenigde Staten zullen hun dialoog niet de Pl.O niet voortzetten.

Israël en de Verenigde Staten zijn het er o\'er eens dat er meerdere interpretaties zijn van resolutie 2i2.

Belangrijk was dat Baker tijdens zijn eerste missies wist te voorkomen dat het voor Israël aeteptabele plan van een regionale conferentie door de Arabische landen zonder meer werd afgewezen. Zelfs Syrië keerde zich niet zonder meer tegen het plan. Wel weigerde Israël het door de Arabieren zo gewenste uitgangspunt van „land in ruil voor vrede" tot uitgangspunt te nemen.

Obstakels op de weg naar vrede

De meningsverschillen over een Palestijnse vertegenwoordiging waren het eerste obstakel. Israël eiste dat de Palestijnen deel zouden uitmaken van een gezamenlijke Jordaans-Palestijnse afvaardiging en dat er geen Palestijnen uit Oost-Jeruzalem in de delegatie werden opgenomen. De reden hiervan is dat Israël niet wenst te onderhandelen met de PLO van Arafat en dat Israël Jeruzalem beschouwt als een ondeelbaar onderdeel van de Joodse staat. Het tweede obstakel werd gevormd door de nederzettingspolitiek van Israël in de bezette gebieden. Op 17 april gaf het Witte Huis een verklaring uit waarbij ze stelden: „De jongste Israëlische kolonie is niet bevorderlijk voor het vredesproces waaraan wij nu werken". Duidelijk was dat de Israëlische politiek rond de bezette gebieden het grootste struikelblok vormde om tot een vredesconferentie te komen. In een harde \'erklaring xeroordeelde minister Baker in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden het bouv\x*n van nieuwe nederzettingen door Israël. Hij noemde de nederzettingen op de westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook het grootste obstakel voor het beginnen van vredesbesprekingen.

Baker: „Elke keer als ik in het kader \an het vredesproces naar Israël reis, word ik geconfronteerd met nieuwe nederzettingen. Het verzwakt mijn positie en de vredespogingen raken er door in de knel."

Van Madrid naar Washington

Uiteindelijk kwam het toch tot een vredesconferentie tussen Lsraël en de Arabische buurlanden, op 30 oktober opende de Spaanse premier (ioiizalez deze conferentie in Madrid. Hoewel op deze conferentie geen concrete resultaten werden geboekt, voelden de Palestijnen zich de morele cnerwinnaars. Zij kregen een „gelijk-waardige behandeling" van de overige landen en kregen veel aandacht van de \^'esterse pers. Hierdoor ontstond een grote euforie onder de Palestijnen op de vredesconferentie te Madrid. Hun indruk was dat zij uiteindelijk door de wereld als volwaardig werden erkend; als een apart volk met eigen identiteit. Vooral was hun blijdschap groot toen de Israëliërs er in principe mee akkoord gingen om de bilaterale vervolgonderhandelingen „twee-sporig" te voeren.

Israël reageerde hierop door nogmaals te beklemtonen dat er nooit sprake kon zijn\an een onafhankelijke Palestijnse staat en dat voorlopig de Palestijnen deel dienden uit te maken van de Jordaans-Palestijnse delegatie. Israël wenste de tweesporigheid te beperken tot „functionele subcommissies".

Ondertussen hebben de Verenigde Naties onder Amerikaanse druk de resolutie ingetrokken waarbij racisme en zionisme op één lijn werden gesteld. Zo zijn er naar beide kanten wel gebaren van goede wil gemaakt, maar als we naar de al eerder genoemde knelpunten kijken, moeten we constateren dat het \'rede5proces nog moet beginnen!

Leusden, Drs. H. Lenselink

Drs. H. Lenselink

Dit artikel werd u aangeboden door: Staatkundig Gereformeerde Partij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 27 december 1991

De Banier | 20 Pagina's

BUITEN ONZE GRENZEN

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 27 december 1991

De Banier | 20 Pagina's