De seksuele opvoeding van het jonge kind

Hoe ontwikkelen het seksuele gevoel en het verlangen naar seksualiteit zich? Dat hangt af van de aanleg bij de geboorte, de ervaringen met mensen in de directe omgeving en de cultuur waarin men leeft. Wat de ervaringen met mensen in de directe omgeving, met name in de gezinssituatie, betreft zijn het in de eerste plaats de ouders die de kinderen daarin begeleiden. Vader en moeder moeten er enerzijds aandacht voor hebben dat het kind zich vrij kan uiten, mag lachen, huilen, knuffelen en strelen als het daar behoefte aan heeft. Aan de andere kant moeten kinderen ook leren hun behoeften uit te stellen, en aandacht te delen met anderen. Voor een gezonde seksuele ontwikkeling van het kind is een open, liefdevolle relatie tussen de ouders van belang. Al heel jong moeten kinderen dit min of meer kunnen opmerken. Daarnaast is de onderlinge liefde en saamhorigheid tussen de gezinsleden een wezenlijke factor. „Mijn papa en mama houden heel veel van mij. Wij houden allemaal heel veel van elkaar."

Binnen deze bedding van liefde, warmte en geborgenheid durft een kind zijn gevoelens te ervaren en te tonen. Dat is een voorwaarde voor de ontwikkeling van seksuele gevoelens.

Bijbel
Een onderdeel van de seksuele opvoeding is het geven van seksuele voorlichting. We moeten de kinderen informeren over de geboorte van een baby, de verschillen tussen een jongen en een meisje, over de groei naar de volwassenheid, over de mogelijkheid van het lichamelijk één zijn van man en vrouw. De sfeer in het gezin bepaalt hoe deze informatie overkomt. Het moet niet geladen zijn, vies of belachelijk, of akelig. Het moet als iets moois en natuurlijks worden ervaren in verwondering jegens de Schepper. Als een bloem uit het Paradijs. Als een middel van God gegeven om elkaar lief te hebben met als hoogste doel: kinderen voortbrengen tot Gods eer, tot uitbreiding van Zijn koninkrijk. De Bijbel spreekt open en eerlijk over seksualiteit. Ook als er in de verhalen dingen gebeuren die niet met overeenstemming zijn met Gods gebod, wordt dit toch genoemd. Bijbelverhalen kunnen wat dat betreft vragen oproepen bij kinderen. Het is belangrijk om het beantwoorden van deze vragen niet onnodig uit te stellen. Zo komt er geen waas van geheimzinnigheid over seksualiteit en lichamelijkheid, maar krijgen deze dingen zoals in de Bijbel een natuurlijke plaats in het leven. Gods Woord geeft ook voorbeelden om duidelijk te maken dat een zondig gebruik van de gave van seksualiteit tot andere zonden en tot verdriet leidt, en dat een zuiver gebruik daarvan door de Heere wordt gezegend.

Omgeving
Anno 1998 is het wel moeilijk om kinderen een positieve beleving van seksualiteit mee te geven en tegen negatieve invloeden uit de omgeving te beschermen. Al heel jong signaleren wij wat in de catechismus "onkuise gebaren" worden genoemd. Kinderen van vijf, zes en zeven jaar steken met vermaak hun middelvinger op, als ze denken dat de opvoeder hen niet ziet. Sommige woorden en uitspraken liegen er niet om. Het is belangrijk om deze signalen bespreekbaar te maken en kinderen te leren nadenken waarom ze dat doen, en of ze weten wat het betekent. Soms weten ze niet wat ze zeggen of uitbeelden. Door reclame en tijdschriften wordt lichamelijkheid van jongsaf onder de aandacht van de kinderen gebracht. De manier waarop seksualiteit wordt gepresenteerd is heel anders dan binnen de beschermde kaders van liefde en trouw, zoals de Heere dat heeft bedoeld. Dat geeft ouders en opvoeders een grote verantwoordelijkheid. Kinderen zijn alleen gewapend in deze strijd als volwassenen in woord en daad liefde voorleven, volgens bijbelse waarden en normen mige woorden en uitspraken liegen er niet om. Het is belangrijk om deze signalen bespreekbaar te maken en kinderen te leren nadenken waarom ze dat doen, en of ze weten wat het betekent. Soms weten ze niet wat ze zeggen of uitbeelden. Door reclame en tijdschriften wordt lichamelijkheid van jongsaf onder de aandacht van de kinderen gebracht. De manier waarop seksualiteit wordt gepresenteerd is heel anders dan binnen de beschermde kaders van liefde en trouw, zoals de Heere dat heeft bedoeld. Dat geeft ouders en opvoeders een grote verantwoordelijkheid. Kinderen zijn alleen gewapend in deze strijd als volwassenen in woord en daad liefde voorleven, volgens bijbelse waarden en normen.

 Adviezen
De seksuele relatie van de ouders heeft zijn weerslag in de seksuele opvoeding. Ouders doen er goed aan zich hierop te bezinnen en de relatie bespreekbaar te maken naar elkaar toe. Moeilijkheden en spanningen in dit opzicht kunnen door beider inzet worden overwonnen en tot een meer vreugdevolle beleving van de seksualiteit leiden. Wanneer de vergelijking van de voortplanting van mensen en dieren aan de orde komt, moeten ouders kinderen hierin wijzen op een wezenlijk verschil. Seksuele drift van dieren vraagt om een directe onbeperkte bevrediging voor het dier zelf, bij mensen functioneert dit als het goed is fundamenteel anders. Mensen moeten hun seksuele behoeften leren uitstellen tot een geoorloofd moment, binnen een relatie van trouw voor het leven. Het is mede uit liefde voor de ander, waardoor in het samen genieten de hoogste persoonlijke bevrediging ligt. Als mensen dierlijk gedrag gaan vertonen in het bedrijven van seks, is seksualiteit zonde. Laat vragen van de kinderen niet onbeantwoord, geef een eerlijk antwoord. Een volledig antwoord is niet altijd nodig. Het hangt van de leeftijd en het bevattingsvermogen van het kind af hoe gedetailleerd u op de vraag moet ingaan. Ook moet de vraag soms op een ander moment nader worden toegelicht. Het blijkt dat veel ouders het moeilijk vinden te vertellen dat man en vrouw ook lichamelijk samen-één kunnen zijn. Dat heefi: te maken met het vinden van woorden voor de meest diepe emoties van mensen. Soms ook met het gegeven dat kinderen er geen vermoeden van hebben dat zoiets zou bestaan. Dit kan worden voorbereid door van jongsaf aan te geven dat een kindje van papa en mama is. Ook door het tonen van intimiteit in het bijzijn van de kinderen en eveneens door het samen slapen te noemen als een bijzonder voorrecht, door de Heere alleen gegeven aan een man en vrouw binnen het huwelijk.

Peter (5) is vandaag bij tante Loes. Hij probeert de rails voor de legotrein in elkaar te zetten. Er komt een meneer I op visite. „Zo", zegt de meneer, „woon jij ook hier?" „Nee", zegt Peter, „ik woon bij mijn papa en mama, maar nu speel ik bij tante Loes. „Zo," zegt de meneer, „zijn je vader en moeder niet thuis?" „Jawel", antwoordt Peter, „maar mijn papa en mama zijn erg druk. Ons huis is pas verbouwd. Alle bedden moeten in een andere kamer. Ik krijg een eigen kamer, mijn grote zus en mijn kleine zusje. Nu hebben we bijna allemaal een eigen kamer, behalve papa en mama. Dat komt denk ik, als we weer gaan verbouwen." Tante Loes en de meneer beginnen te lachen. Peter kijkt verbaasd in het rond. „Waarom lachen ze nou

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen