Elkaar begrijpen - over jongeren en ambtsdragers

* Ik heb het gevoel dat de kerkenraad weinig van de leefwereld van jongeren weet.

* Ze kennen mijn leefwereld, denk ik, wel door hun eigen kinderen. Ze zoeken te weinig contact met jongeren.

* Ambtsdragers zijn vaak blij als er vragen bij jongeren zijn. Of ze je begrijpen dat is per persoon verschillend. Over het algemeen zou er meer aandacht besteed moeten worden aan de jeugd.

* De ambtsdragers kennen mijn leefwereld totaal niet.

* Als je over geestelijke en Bijbelse zaken praat, begrijpen ze het wel. Ik weet niet of ze mijn leefwereld altijd begrijpen. Dat betreft dan meer mijn gedrag buiten de kerk, bijvoorbeeld op school.

* Dat hangt sterk van de ambtsdrager af. Van de wat jongere ambtsdragers heb ik wel het idee dat ze mij begrijpen. Als ze thuis nog kinderen hebben of op school of op de jeugdvereniging tussen de jongelui in staan is het voor hen ook gemakkelijker.

Het zou niet moeilijk zijn om nog veel meer op te sommen. En zoals overal geldt ook hier: zoveel hoofden, zoveel meningen! Intussen blijft de vraag staan: hoe staat het nu echt met het begrijpen van elkaar?

Persoonlijk contact is belangrijk

Een goed contact tussen de jongeren van de gemeente en de ambtsdragers is iets om zuinig op te zijn. Vanzelfsprekend is het niet. Je moet er je best voor doen. En dat geldt niet alleen voor jongeren, maar ook voor ambtsdragers. Een goed contact is alleen mogelijk als er sprake is van een regelmatige communicatie. Als je elkaar niet kent, is het heel moeilijk om een goed contact te hebben. Voor een dominee of ouderling die catechiseert, liggen er mogelijkheden rond de catechisatie. Het zijn vaak maar korte gesprekjes, over school, over moeilijkheden op het werk; maar ze zijn wel heel waardevol. Ambtsdragers zullen hun best moeten doen om de jongeren van de gemeente te kennen. In een kleine gemeente behoeft dat geen probleem te zijn. In een grotere gemeente lukt het meestal niet om alle jongeren te kennen. In de meeste grote gemeenten is sprake van een wijkindeling. De wijkouderling zal er op gericht zijn om het contact met jongeren en ouderen te onderhouden. Verder verloopt het contact met de jongeren via de huisbezoeken. Belangrijk is ook de betrokkenheid bij het jeugdwerk. Door enkele keren per jaar een bezoek te brengen aan een jeugdclub of jeugdvereniging kunnen ambtsdragers de jongeren leren kennen.

Ik denk dat ook jongeren een bijdrage kunnen leveren aan een goed contact. Probeer eens over de drempel heen te stappen en stel jouw vragen maar gerust. Op de catechisatie, tijdens het huisbezoek of op de jeugdvereniging. Nodig eens een ouderling of diaken uit op jullie vereniging. Een goede gelegenheid voor een persoonlijker contact.

Zijn de ambtsdragers op de hoogte?

Jongeren hebben soms het idee dat de ambtsdragers zich onvoldoende bewust zijn van de vragen en problemen die er bij jongeren leven. En er is ook heel wat aan de hand in de wereld van de jongeren. Als ik de situatie goed taxeer, aarzel ik om te zeggen dat het goed gaat met de jongeren van de gemeenten. Er zijn in onze kring gelukkig nog veel jongeren die positief willen staan binnen de kerkelijke gemeente. Jongeren die ernst maken met de dingen van Gods Koninkrijk. Ze zijn betrokken bij kerkelijke activiteiten, leder jaar zijn er weer veel jonge mensen die in het midden van de gemeente hun ja-woord uitspreken en zich verbinden aan de Heere en Zijn dienst. Verblijdend!

Maar, tegelijk zijn er heel wat jongeren die het spoor bijster raken. Jongeren die evenzeer bij de gemeente behoren! Jongeren met persoonlijke problemen. Jongeren met problemen op school en op hun werk. Jongeren met problemen en vragen op het terrein van kerk en geloof.

Uit een onderzoek

Uit een onderzoek, dat vorig jaar is gehouden onder 1700 catechisanten, bleek dat ruim 70% van de jongeren zich thuis voelt in de kerk. Voor ruim een kwart van de jongeren geldt dat ze zich een beetje of helemaal niet thuis voelen in de gemeente. Deze jongeren hebben naar hun gevoel weinig contact in de gemeente.

We hebben ook gevraagd naar de waardering van de catechisatie. Ruim 40% van de tieners gaat niet echt graag naar de catechisatie; bij de +16 jongeren is dat 23%.

Ik realiseer me dat een steekproef niet representatief behoeft te zijn voor alle jongeren. Toch ben ik er niet gerust op. Het gevaar is groot dat een deel van de jongeren nauwelijks een band heeft met de gemeente en er daardoor gemakkelijk toe komt om in een eigen jongeren-ieefwereld op te gaan. Als we in een aantal grotere gemeenten nagaan hoe het staat met de zaterdagavondbesteding van de jongeren, dan zullen we stellig tot een zeer verontrustende conclusie komen. Ik hoop dat het van jou niet gezegd behoeft te worden; maar heel wat jongeren leven een dubbel-leven. 's Zondags naar de kerk. Maar in je eigen tijd ben je je eigen baas. Daar heeft de kerk niets over te zeggen. Niet over Radio 3, niet over de lectuur uit de bibliotheek of de tijdschriftenkiosk en niet over de video's die gehuurd worden.

Een opdracht voor jongeren

In het contact tussen jongeren en ambtsdragers is het van groot belang dat ambtsdragers jongeren proberen te begrijpen. Het omgekeerde is eveneens van belang. Jongeren moeten de ambtsdragers serieus nemen. Daarom: probeer te begrijpen wat ze bedoelen als ze willen spreken over het Woord en de vreze des Heeren. Jullie groeien op in een denk- en leefwereld waarin het leven met de Heere meestal niet zo nadrukkelijk aanwezig is. In het onderwijs, op je werk, in je contacten met anderen is de leef- en denkwereld vaak heel anders. Wat via mensen, media, computer, krant en tijdschrift tot je komt, is vaak zo vol van hier en nu. Het gaat zo weinig over de verborgen omgang met de Heere. En waar je op godsdienstig gebied mee in aanraking komt, is soms net weer een beetje of misschien zelfs wel heel anders dan wat een ambtsdrager vanuit Bijbels-bevindelijk oogpunt naar voren zou willen brengen. Dat kan heel verwarrend zijn.

Als het goed is, komt een ambtsdrager met het Woord. Hij is door de Heere geroepen om Zijn boodschap door te geven. Als je zo luistert, mag er iets in zijn van wat je in de Bijbel veel tegenkomt. Leerlingen luisteren naar wat van Godswege gezegd wordt. Zo waren er discipelen rondom de Heere Jezus, en ook rondom Johannes de Doper. Bij de Joden was het heel gewoon dat leerlingen naar een oudere wijze luisterden. Wij zijn dat in onze tijd niet meer zo gewend. We willen steeds onze eigen mening en gedachten daarbij geven. Maar in de omgang met het Woord is dat eigenlijk niet zo aan de orde. Eerst spreekt het Woord en hebben wij te luisteren. En dan mogen wij met onze vragen komen: "Heere, leer Gij mij". We mogen zelfs komen met onze zondebelijdenis en met onze worstelingen.

Wat is een ambtsdager blij als hij iets van deze instelling opmerkt. Verwonderd is hij wanneer hij bij jongeren echte belangstelling voor geestelijke zaken en geestelijk leven tegenkomt. Als er vragen zijn vanuit nieuwsgierigheid dan wil hij daar ook graag op ingaan. Wel zal hij dan ruimte zoeken voor wat vanuit het Woord de eerste plaats moet innemen. En als er kritische vragen zijn, dan wil een ambtsdrager daar zeker op in gaan. Maar niet op zo'n manier dat het Woord of het leven van de verborgen omgang met de Heere weggeredeneerd worden. Hij heeft de intentie de jongere de weg voor te houden, ook de jongere met zijn kritisch houding en wezenlijke vragen. Als het goed is beseft de ambtsdrager tot in het diepst van zijn ziel dat ook hij van genade moet leven en door een wonder bij de Heere vandaan daaraan deel mocht krijgen. Van dat wonder wil hij graag iets doorgeven.

ds. P. Mulder

Jongeren en de gemeente

Uit een eerder onderzoek onder jongeren van 13 t/m 18 jaar is gebleken dat 75% van de catechisanten aangeeft dat ze bij hun catecheet terecht kunnen met hun vragen. Ik hoop dat jij daar ook zo over denkt! Tegelijk moet ik zeggen dat helaas 25% van de jongeren niet zo positief oordeelt over het contact met de predikant of ouderling. Er valt kennelijk nog wel iets te verbeteren! Duidelijk is dat er alles aan gedaan moet worden om ook deze jongeren bij de gemeente te betrekken. Daarin heeft niet alleen een kerkenraad een taak. De gehele gemeente moet zich dat aantrekken! Jullie ouders doen er goed aan om hun kinderen dringend te stimuleren tot deelname aan het jeugdwerk. En jij hebt misschien wel contact met een jongere in de kerk die zich er nauwelijks bij betrokken voelt. Betrek hem of haar er bij! Veel ambtsdragers zijn er zich van bewust dat de wereld van vandaag een enorme zuigkracht heeft. Ze merken ook aan de jongeren dat ze behoefte hebben aan identificatiefiguren. Aan mensen in de kerk waaraan ze kunnen merken wat het betekent om de Heere lief te hebben. Op wie ze jaloers kunnen worden. Mensen die een goed woord van de Heere spreken tot jongeren. Biddend of de Heilige Geest het indraagt in het hart. Als het goed is, zullen ook jouw ambtsdragers oog hebben voor de jongeren in de gemeente. In prediking, catechese en huisbezoek verdienen jullie speciale aandacht.

Helaas is er in onze gemeenten een groot tekort aan predikanten. Het is een grote zorg dat zoveel jongeren van hun kinderjaren tot hun volwassenheid opgroeien zonder ooit contact met een eigen predikant te hebben. Gelukkig zijn er ouderlingen die de herderlijke zorg overnemen. Niettemin vraagt deze grote zorg ons voortdurend gebed.

Is er behoefte aan een gesprek?

Aan een aantal jongeren heb ik gevraagd of zij weleens een persoonlijk gesprek hebben met een ambtsdrager en waarover. Ik kreeg de volgende reacties.

* Ja. Over een verlies dat ik heb geleden in ons gezin.

* Nee. Als alles goed gaat, hoef ik niet zo nodig een persoonlijk gesprek te hebben.

* Nee. Ik heb weinig contact met de ambtsdragers. De enige keer dat je met een ouderling praat, is op het huisbezoek of tijdens de catechisatie.

* Nee. Ik heb geen directe aanleiding daarvoor. De ambtsdragers in onze gemeente nemen niet zelf het initiatief. Behalve dan met huisbezoek.

* Heel af en toe. Ik heb een persoonlijk gesprek gehad met een ouderling over belijdenis doen. Soms heb je even een kort gesprekje op een JeV-avond of na een bijeenkomst of preekbespreking.

* Ja. Ik heb een tijd terug een persoonlijk gesprek gehad met een ouderling. Ik liep met vragen over het geloof en de uitverkiezing. Het was een goed gesprek.

* Nee. Ik kom nooit 'toevallig' een ambtsdrager tegen en speciaal om een gesprek vragen is ook weer zo'n stap.

Welke vragen?

Welke vragen zouden jongeren aan een ambtsdrager willen stellen? Een greep uit de reacties die ik van jongeren kreeg.

* Waarom wordt er vastgehouden aan de traditie? Het gaat toch om God en Zijn Woord?

* Vragen waar je met je ouders en/of je vrienden niet uitkomt of vragen die je aan niemand anders durft te stellen. Ik zou ook graag vragen willen stellen over zondekennis (hoe beleef je dat?) en hoe je persoonlijk kunt weten een kind van God te zijn. 

Een cursus voor ambtsdragers?

Eén van de jongeren vroeg mij waarom er voor ambtsdragers geen cursus is. Nou, die is er wel! Er worden regelmatig cursusdagen gehouden voor gerichte toerusting van ambtsdragers. Onlangs was ik samen met ds. G.J. van Aalst op zo'n ambtsdragersdag waar het thema was 'In gesprek met jongeren'. Uit zijn toespraak geef ik iets door wat met het thema van dit artikel te maken heeft. Het Is gezegd tegen ambtsdragers, maar ik denk dat het ook jongeren iets te zeggen heeft.

In het gesprek gaat het niet alleen om de jongere. De ambtsdrager stelt zich ook de vraag: wie ben ik ten opzichte van de jongere? Wat wil ik? Heb ik echt belangstelling voor de jongere met wie ik in gesprek ben? Jongeren merken of er echte betrokkenheid is. De gezichtsuitdrukking, onze gebaren en de toon van onze woorden, spreken een eigen taal. Daarom: wat brengen we van onszelf mee in een gesprek? Het is goed om de vraag te stellen: ken ik mijzelf? Hoe is mijn innerlijk? Ben ik werkelijk mezelf in het gesprek met de jongeren? Wat zijn mijn gevoelens en gedachten? Probeer ik eerlijk de Schrift na te spreken? Wat is absoluut? Wat is bindend?

Belangrijk is ook dat we echt luisteren. Wat is dat moeilijk! Om te blijven luisteren, ook als jongeren met kritieken vragen komen. Er-bij-blijven, ook als het gaat om onze tekortkomingen, beperkingen en schuld. Van een ambtelijk gesprek moet wel leiding uitgaan.

Meedenken en meevoelen is goed. Meepraten en helemaal niet "sturend-zijn" is verkeerd. In het gesprek moeten we proberen drempels weg te nemen, de afstand te verkleinen. Daarom: gewoon doen, gewoon praten, gewoon jezelf zijn. Niet interessant en gewichtig doen, want we zijn niet zo belangrijk. Dat geldt ook voor ambtsdragers!

In een contact met jongeren is het goed om belangstelling te hebben voor de dagelijkse dingen. Hoe is het thuis in het gezin? Hoe is het op school? Op het werk? Voorkom daarbij een monoloog, maar luister en reageer. Elk gesprek is belangrijk. Er kan voor een jongere zoveel van afhangen. Hoe reageert de dominee of de ouderling? Lukt het gesprek niet, dan is er wellicht de mogelijkheid dat een jongere z'n vragen opschrijft. Het kan een goed hulpmiddel zijn voor een volgend gesprek. Overigens moeten we voor stiltes niet bang zijn. Die zijn soms gewoon nodig om de gedachten te ordenen. Blijf luisteren...

Ambtsdragers zullen ook de betrokkenheid bij de dienst des Heeren peilen. Hoe staat het met Bijbellezen en gebed? Met de vrijetijdsbesteding? Met de luisterhouding in de kerk?

Laat ze eens terugkijken over de achterliggende jaren van hun jonge leven. Tenslotte: bid met hen!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen