DE VRIJE SCHOLEN EN DE VRIJHEID VAN ONDERWIJS

In Uitleg van 11 december 1991 wordt vermeld dat Staatssecretaris Wallage de Onderwijsraad advies vraagt inzake een verzoek van de Bond van Vrije Scholen om verticale scholengemeenschappen van primair en secundair onderwijs te mogen vormen. Ook willen zij meer mogelijkheden om af te wijken van de kerndoelen in de basisvorming.

De Vrije Scholen gaan uit van de antroposofische beweging, waarvan Rudolf Steiner de grondlegger was. De antroposofie wil doordringen tot de innerlijke, verborgen kern van het leven. Daarbij wordt veel kracht toegekend aan de "eeuwige geest" van de mens die zich door vele levens heen steeds verder ontwikkelt. Deze geesteswetenschap wil op elk levensgebied haar invloed uitoefenen. Zo bestaan er bij voorbeeld ziekenhuizen die uitgaan van de antroposofische richting en een ander voorbeeld is de zogenaamde biologische-dynamische landbouwmethode die vooral tegenwoordig veel aandacht krijgt als alternatief voor de gewone landbouw.

Ook op onderwijsgebied gaat Steiner zijn eigen weg en past daar zijn "wetenschap van de ziel" toe. Het is hem er niet om te doen het kind veel kennis bij te brengen (examens worden afgewezen), maar de school moet vormen voor het leven. De opvoeding moet wegnemen wat belemmerend zou kunnen werken en de wil en het gemoedsleven versterken. Veel moet overgelaten worden aan het initiatief van het kind en het onderwijs dient meer persoonlijk gericht te worden.

De Vrije Scholen (ongeveer 70 in ons land) werken dat uit in de structuur van hun onderwijs. Zij streven naar een leerplan voor kleuters van vier jaar tot en met leerlingen van ongeveer achttien jaar, zo mogelijk in één gebouw, onder een schoolleiding met een vaste leerkracht in de onderbouw en een in de bovenbouw. Verticale scholengemeenschappen zouden uiteraard goed bij dit leerplan passen. Verder zijn de Vrije Scholen vrijgesteld van de verplichting tot het afnemen van eindexamens en het instellen van een medezeggenschapsraad.

De Vrije Scholen hebben gebruik gemaakt van de vrijheid van onderwijs om hun doelstellingen met betrekking tot het onderwijs te realiseren en zijn daarin nog steeds actief. Ze hebben gezien het voorgaande al veel bereikt voor onderwijs dat bepaald niet Gods Woord als grondslag heeft. Zo heeft de vrijheid van onderwijs verschillende uitwerkingen gehad. Ook de scholen op gereformeerde grondslag zijn er door ontstaan. Binnen de gereformeerde gezindte krijgt de vrijheid van onderwijs veel aandacht. In tal van commentaren werd en wordt de overheid voorgehouden de vrijheid van onderwijs te garanderen en te respecteren. Veel aanvallen zijn daar de afgelopen decennia al op gericht en het is goed de wacht daarbij te houden.

Gezien echter de vrijheden die de Vrije Scholen hebben verkregen, doet de vraag zich voor of er misschien binnen het kader van de vrijheid van onderwijs niet nog meer mogelijkheden liggen. De onderwijsorganisaties zouden hier onderzoek naar kunnen doen. Het is toch onze taak, voor zover het in ons vermogen ligt, het onderwijs gegrond op Gods Woord te bevorderen!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen