TER OVERWEGING

Anje Maria de Sonneuille, Voettocht bij avondlicht. Uitg. Filippus (Jongbloed) Heerenveen 2008, 91 blz„ € 10,95.

Opnieuw verscheen een boekje met gedichten van Anje de Sonneville. Zij lijdt aan A.L.S. en haar dagen hier op aarde zijn geteld. De gedichten getuigen van de worsteling, voor haar en haar gezin, om deze weg te gaan. Zij gaat die met God, en we worden deelgenoot van de geestelijke dalen en toppen in haar geloofsweg. Het zijn opnieuw ontroerende stukjes geworden, en soms ook ontwapenend en humoristisch. Het gedicht over Abraham bijv. op blz. 20: een vrouw die haar op een reünie ontmoette en tot dan toe onbekend was met haar ziekte, vroeg naar een levensdoel/laatste wens; Anje meldde graag Abraham te willen zien (zij was 46). ‘Dat zal lukken’, zo was het antwoord. De geestelijke reactie liet zich raden:

Ik dacht: gelukkig,

Ze is niet van haar geloof gevallen.

Een weekje later belde ze.

Ze was mijn wens nog niet vergeten.

‘Schikt het dat hij vanmiddag komt?’

Haar man bleek Abraham te heten.

In het laatste gedicht (blz. 91) staan de woorden:

‘Straks doof ik tot geschiedenis, — maar er schuilt toekomst in dit uur.’

Waarvan akte!

Reinier Sonneueld, De kern. Wat geloven christenen? Uitg. Buijten & Schipperheijn Amsterdam 2008, 47 blz., € 1,- tot eind mei 2008.

Reinier Sonneveld heeft de gave om de dingen heel kernachtig en sprekend onder woorden te brengen. Zo deed het ook bij dit boekje, gedreven om de kerk van ons geloof, dat gedeeld wordt door twee miljard mensen, in het ontkerstenende Nederland onder woorden te brengen. Zo lezen we over: waarom een God? Wat is dat toch met Jezus? Wat betekent zo’n kruis? Is er bewijs? Heb ik er iets aan? De uitgever wil het boekje onder veler ogen brengen en biedt het daarom voorlopig aan voor de prijs van ongeveer 3/4 liter benzine (prijspeil maart 2008). Koop er voor alle catechisanten in uw wijk één; zij staan immers midden in de branding, op school en op straat?

Stefan Paas, Vrede stichten. Politieke meditaties. Boekencentrum Zoetermeer 2007, 436 blz., €25,-.

Dit lijvige werk van dr. S. Paas is vrucht van een studieopdracht van de Christenunie. Hij kreeg er kort na verschijnen de Savornin Lohmanprijs voor toegekend, waarmee we hem van harte gelukwensen. Een belangrijke vraag is, hoe we als Nederland weer samenhang kunnen vinden in het gezamenlijk zoeken naar de ‘gemeenschappelijke goederen’ als vrijheid en gelijkheid. Kunnen we als christenen ons daarbij beroepen op Gods openbaring? Ja, dat kan, maar niet in de vorm van een theocratisch ideaal, dat een samenleving met zekere dwang wordt opgelegd.

Het boek bevat prachtige kernachtige zinnen, zoals dat de huidige verabsolutering van de autonomie niet stoelt op onomstotelijke redelijke inzichten, maar vrucht is van een zeer autoritatieve morele verwachting. We will en het graag waar hebben, en daarom is het zo moeilijk er onbevangen over te spreken. Een andere waarneming: het verdwijnen van het christelijk geloof uit de publieke discussie zal een geduchte moralisering van de samenleving tot gevolg hebben. We stellen hogere eisen aan elkaar en hebben geen medelijden met hen die falen of tekortschieten, terwijl we daarnaast voor onszelf graag een zekere moraalvrije ruimte opeisen. Een samenleving kan niet straffeloos het Evangelie naast zich neerleggen.

Het is ook in dit boek duidelijk, dat dr. Paas zich diepgaand met de vraag van de vertolking van het Evangelie in onze huidige cultuur heeft bezig gehouden. Nee, hij maakt de politiek niet tot terrein voor evangelisatie, maar hij laat wel helder zien dat het ‘lege midden’ van ‘paars’ om nadere invulling vraagt.

Het boek is dik, en de auteur weidt regelmatig naar mijn smaak te veel uit. Het had strakker gekund en gemoeten, maar de keerzijde is wel dat we dan veel boeiende doorkijkjes hadden moeten missen. Hoe dan ook, het denken en het gesprek over Evangelie enerzijds en cultuur en politiek anderzijds kan om dit boek niet heen.

M.E. Brinkman, De niet-westerse Jezus. Jezus als bodhisattva, avatara, goeroe, profeet, voorouder en genezer. Uitg. Meinema Zoetermeer 2007, 372 blz., € 24,90.

Ik kan me nog heel goed de zondagsschoolplaat herinneren, waar een stuk of wat kinderen rond een zittende Jezus heen staan. Het bijzondere was, dat ze allemaal een verschillende huidskleur hadden. Maar Jezus was blank, en afgedacht van zijn lange haar had Hij iemand uit onze eigen cultuur kunnen zijn. De plaat dateerde nog uit de tijd dat het christendom de kern in Europa had. Die tijd is voorbij. Andere volken en culturen komen met Christus in aanraking en christenen staan er voor de uitdaging zó over Hem te spreken, dat mensen zijn betekenis gaan zien. Dr. Brinkman heeft bestudeerd hoe men o.a. in China, Japan, Indonesië en Afrika Jezus interpreteert met behulp van elementen uit de eigen religieuze traditie. Voor ons besef is het vaak verrassend, maar ook niet onbedenkelijk. Komt er zo geen heidendom binnen? We doen er goed aan ons te herinneren dat bij de kerstening van onze contreien ook het nodige uit de Germaanse cultuur opgenomen werd en misschien wel moest worden om het Evangelie ingang te doen vinden. In Azië en Afrika vraagt men vooral wat het christelijk geloof over het lot van de doden weet te zeggen, en spreekt het Bijbelse spreken mensen aan. Tegelijk laat de geschiedenis van Europa zien, dat het gevaar niet denkbeeldig is, dat de heidense concepten voortleven en op een onbewaakt moment de kop opsteken. Dr. Brinkman meent waar te nemen, dat er niet alleen sprake is van toepassing van begrippen uit de eigen cultuur op Jezus, maar dat het Evangelie die begrippen ook van inhoud doet veranderen. Er is dus sprake van een wisselwerking. Boeiende zaken komen naar voren. Hoe komt het dat het christendom in Korea zo breed ingang heeft gevonden, terwijl de kerk in Japan een kleine minderheid is gebleven? Dr. Brinkman wijst ter verklaring op het feit, dat het christelijk geloof in Korea een instrument werd met behulp waarvan men zich kon verzetten tegen de Japanse overheerser. Over de pi ring natzar — een huisaltaar — dat ook bij christenen op Sulawesi een belangrijke rol speelt zou ik wel wat meer willen weten.

Het boek snijdt een veelheid van vragen aan, die weer andere vragen oproepen. Het is niet meer dan een verkenning, maar het is wel duidelijk dat hier dingen aan de orde zijn, die verdere doordenking vragen, ook met het oog op onze eigen situatie.

C.H. Spurgeon, Laat uw licht schijnen. Serie Gedolven schatten.

Idem, 365 dagen met Spurgeon. Uitg. De Groot Goudriaan-Kampen 2008 91 resp. 383 blz., € 9,90 resp. € 24,90.

In ons vorige nummer gaven we aandacht aan de (toen) jongste deeltjes uit bovengenoemde serie. Opnieuw verscheen een deeltje, nu van de bekende baptistenprediker uit Engeland. Het is al de twaalfde druk van dit boek en het bevat een uittreksel van collegetoespraken voor zijn studenten. Hij hield ooit drie lezingen over kaarsen, daartoe door de studenten uitgedaagd. De mooiste gedachten uit die lezingen zijn in dit boekje bij elkaar gezet. Geestelijk leerzaam, zoals altijd met Spurgeon het geval is.

Ook verscheen er een boek met teksten die als meditaties voor elke dag zijn te gebruiken. Ze zijn afkomstig uit de aan de New Park Street gehouden preken; soms vindt men van die preek een hoofdlijn verwoord, soms wordt een (lange) preek over verschillende dagen gespreid. De editor (de Engelsman Terence Peter Crosby) heeft ook getracht een datum uit te kiezen die zoveel mogelijk correspondeert met de datum waarop de preek oorspronkelijk werd uitgesproken. Hij voegde aan iedere overdenking behalve de tekst waarover deze gaat, ook een suggestie voor een andere Schriftlezing toe, alsmede een paar woorden ter overdenking. Achterin vindt men nog een lijst met onderwerpen, zodat men bij specifieke vragen een meditatie daarover kan lezen: o.a. de mens in zijn natuurlijke en zondige staat, de Kerk, het christelijk leven, bijzondere tijden en seizoenen, de dood en de toekomstige staat. Zo kan men optimaal geestelijk voedsel putten uit Spurgeons arbeid.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen