NUMERI, DEEL III

H. Jagersma, NUMERI, DEEL III, De prediking van het Oude Testament, 204 blz., geb. ƒ 64, 50 (bij intekening). Uitgeverij G.F. Callenbach b.v., Nijkerk 1990.

Met de verschijning van dit derde deel is de commentaar van dr. Jagersma op het boek Numeri voltooid. Dat mag zeker een prestatie genoemd worden. Het schrijven van een bijbelverklaring is een tijdrovend karwei. Men zie de lijst van monografieën en tijdschriftartikelen die speciaal voor de uitleg van dit deel zijn geraadpleegd (194-195). Behandeld worden de hoofdstukken 25 (Israels afgoderij met Baal-Peor) tot en met 36 (het huwelijk van erfdochters, waarbij het met name gaat om de dochters van Zelafead).

Het eerste wat opvalt is het Schriftkritische uitgangspunt van de auteur. De uiteindelijke compositie van het verhaal van Isra-

els afgoderij met Baal-Peor doet een vrij late ontstaanstijd vermoeden (11). De liturgische kalender die ten grondslag ligt aan de offerwetgeving in h. 28v. is te dateren na Ezechiël en vóór Esther (60). De wraaktocht tegen de Midianieten heeft in werkelijkheid nooit plaats gevonden (94; 106). De verdeling van het Oostjordaanse tussen Gad, Ruben en de halve stam Manasse zou wel eens terug kunnen gaan op een oude stamtraditie maar is 'duidelijk' geen exact historisch verslag (111).

Waardevol is de zorgvuldige tekstbehandeling. Daarbij worden ook de Midrasj en de Targoems ter sprake gebracht. Een voorbeeld: n de Midrasj wordt bij 34:2 een duidelijk verband gelegd tussen de beide betekenissen van het woord 'èrèts', nl. 'land' en 'aarde'. 'Niet alleen het land (Kanaan) maar de hele aarde behoort de Here toe. In dit opzicht kunnen de grenzen van het beloofde land inderdaad onmetelijk zijn'(141).

Van elke grotere teksteenheid wordt na de exegese van vers tot vers een samenvatting gegeven van wat de schrijver ziet als haar "prediking'. Daarin worden de lijnen doorgetrokken naar het Nieuwe Testament en vandaar naar onze situatie hier en nu. Vaak zijn het opmerkingen die ons verder helpen bij onze bezinning op een bepaalde perikoop. Bijvoorbeeld n.a.v. de tweede telling van Israël, h. 26. Het aantal is slechts 1.820 lager dan bij de eerste telling in h. 1. 'Niet de rebellie en ontrouw van het volk in de woestijn is van doorslaggevende betekenis maar de trouw van de Here. Ondanks alles houdt Hij Zijn belofte aan de aartsvaders aangaande de vele nakomelingen' (40). Soms roepen ze ook tegenspraak op. Kan men echt wel in z'n algemeenheid stellen 'dat een gericht van God nooit de ondergang van mensen, maar altijd hun heil en redding ten doel heeft' (107)?

Nog een opmerking tot slot. Ik vrziag mij af of de geringe aandacht van Flavius Josephus voor het optreden van Pinehas te ver­ klaren is uit het feit dat de figuur van de priester en de priesterlijke dienst in deze periode bij het volk steeds meer op de achtergrond zijn geraakt (11). Pinehas is bij uitstek de bijbelheilige van het Zelotisme, een beweging waarvan Josephus zich heel nadrukkelijk heeft gedistantieerd.

H.

H.d.B.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen