Vanuit het Europese Parlement

In de februari zitting van het Europese Parlement werd opnieuw de vraag aan de orde gesteld hoe de Europese Gemeenschap er na 1989 moet gaan uitzien.

HET EUROPESE PARLEMENT NA JUNI 1989

Hiertoe werd over een initiatiefrapport gedebatteerd van de Belgische christen-democraat Herman waarin een strategie werd opgesomd die na de verkiezingen van juni a.s. door het nieuwe parlement zou moeten worden gevolgd om de Europese Unie dichterbij te brengen.

Op zichzelf is het positief dat het Europese Parlement van mening is dat de zaak van de bevoegdheden van het Parlement en de politieke structuur van de EG in de verkiezingscampagne centraal moeten staan. Waar momenteel voor bijna ieder onderwerp een verband wordt gelegd met "1992" is het van belang dat iedereen zich er van bewust is dat de Europese samenwerking in toenemende mate politieke dimensies krijgt en niet alleen maar bestaat uit één grote markt.

Zo'n ontwikkeling mag niet buiten de waarneming van de burgers blijven. Dat neemt niet weg dat er bij de heer Van der Waal over de inhoud van het verslag weinig enthousiasme bestohd. Met name keerde hij zich tegen de punten uit de ontwerpresolutie, waarin werd gepleit voor een referendum op Europees niveau en een EG van twee snelheden waarbij sommige lidstaten nauwer samenwerken dan andere. Daarmee wordt immers het werkelijke probleem verdoezeld wat al vanaf de oprichting van de EG aan de orde is: wat doet een (gekozen) volksvertegenwoordiging temidden van zelfstandige met elkaar samenwerkende lidstaten?

Nog kwalijker was de aankondiging in de ontwerpresolutie dat nieuwe kandidaat-lidstaten niet zullen worden toegelaten alvorens er een behoorlijke stap is gezet op weg naar de Europese Unie, zoals gedefinieerd door het Europese Parlement in februari 1984. Daarmee maakt men de gewenste toetreding van kandidaat-leden (bijv. Noorwegen) afhankelijk van een vergroting van de bevoegdheden van het Europese Parlement. Een vergroting van bevoegdheden waarvan het onduidelijk is welk inhoudelijk doel daarmee gediend zou zijn. Ondanks kritiek op dit punt van diverse kanten, kreeg het bij de eindstemming toch royale steun.

Positiever stond de heer Van der Waal tegenover een ander rapport waarin nauwe samenwerking met de nationale parlementen werd bepleit. Een amendement van onze fractie waarin de instelling van een speciale voor EG-zaken bevoegde commissie werd toegejuicht , , als een stap naar meer structurele samenwerking tussen de nationale parlementen en het Europese Parlement" werd aangenomen. Samenwerking binnen Europees verband en controle op de wetgeving en de consequenties daarvan voor de nationale wetgeving vereist een permanente uitwisseling van informatie tussen de nationale parlementen en het Europese Parlement. Wanneer die band wordt verstevigd en permanent wordt gemaakt, wat zijn dan nog de argumenten voor uitbreiding van de bevoegdheden van het Europese Parlement en voor de Europese Unie?

ONDERZOEK VAN HET MENSELIJK GENOOM

De Straatsburgweek bevatte voor onze fractie nog enkele belangwekkende rapporten. Dit waren respectievelijk een rapport van de Duitse "groene" Harlin over een voorstel van de Europese Commissie betreffende een onderzoeksprogramma in het kader van "voorspellende geneeskunde: analyse van het menselijk genoom." Voorts zogenaamde initiatiefrapporten namelijk van de Italiaanse christen-democraat Casini over kunstmatige bevruchting , , in vivo" en , , in vitro" en een verslag van de Duitse socialist Rothley over genetische manipulatie (deze laatste twee rapporten werden echter op het allerlaatste moment naar de maart-zitting verschoven op voorstel van de socialisten).

Ons restte zodoende de deelname aan het debat over het verslag Harlin. De Duitse rapporteur had namens de parlementaire commissie voor Onderzoek & Technologie een zeer goed rapport voorbereid. Het voorstel van de Europese Commissie werd hierin ingrijpend geamendeerd.

Dit voorstel beoogde, om met een bedrag van 15 miljoen Ecu (1 Ecu = f 2, 30) een onderzoeksprogramma te financieren dat:

- een menselijke genenkaart tot stand dient te brengen

- geordende klonenbanken moet opzetten

- de gentechnologie moet verbeteren.

Rapporteur Harlin stelde verschillende fundamentele veranderingen en aanvullingen voor in het Commissievoorstel:

1. geen deuren open zetten naar de eugenetica (soortverbetering door genmanipulatie)

2. de woorden "voorspellende geneeskunde" uit het programma schrappen

3. openingen in de richting van de commercie geheel afsluiten.

In onze bijdrage konden wij ons geheel vinden in de opstelling van de rapporteur. De heer Van der Waal: "Het treft ons dat het mensbeeld dat in de beschrijving van het onderzoeksproject overheerst, eenzijdig genetisch bepaald is. We lezen in het voorstel van de Europese Commissie o.a., dat het genetisch materiaal de instructie bevat voor de beschrijving van elk menselijk wezen. Een zodanig fixatie op de genetische component om een verband vast te stellen tussen afwijkende erfelijke informatie en ziektebeeld, is een sterke overschatting van de genetische invloed. Hierbij wordt voorbij gegaan aan het verschijnsel, dat veel ziekten zich voordoen onder bepaalde psychologische en fysieke omstandigheden, waarbij aspecten als voedingsgewoonten, stress en andere omgevingsfactoren een rol spelen. De invloed van erfelijke aanleg is hiermee niet ontkend. Maar wel is hiermee aangetoond, dat het te eenvoudig is te menen dat de identificering van de aanleg een doorslaggevende bijdrage zou kunnen leveren tot het voorkomen van ziekten. Het onderzoeksvoorstel wekt in dit opzicht te hoge verwachtingen. Het verband tussen erfelijke informatie en ziekte zal eerder statistische waarde hebben."

Ook over de eugenetische aspecten was onze vertegenwoordiger kritisch: "Gentherapie is binnen een verantwoorde medische ethiek te accepteren maar het voorgestelde onderzoek is niet alleen gericht op therapeutische hulpverlening aan de patiënt. Maar ook op wat genoemd wordt , , het voorkomen van de overdracht van genetisch zwakke plekken op de volgende generatie."

Hiermee wordt een principieel ander terrein betreden. De gevolgen hiervan zijn voor de mens en zijn nageslacht in geen enkel opzicht te overzien. Maar nog afgezien daarvan, naar onze mening dient genetische manipulatie die gericht is op de beïnvloeding van de erfmassa van de mens op ethische gronden categorisch te worden afgewezen. Voor het omgaan met de kennis die op deze terreinen verkregen is en nog verworven zal worden, dienen internationale afspraken gemaakt te worden, en ethische grondbeginselen te worden vastgesteld; een en ander vooraf gegaan door grondig beraad in de nationale parlementen. Wij willen bij deze grondbeginselen uitgaan van de normen van de bijbel en de erkenning, dat de mens een schepsel van God is."

Het restictieve rapport Harlin werd tot onze voldoening nagenoeg met unanieme steun van het Parlement aangenomen. De Europese Commissie dient nu in overleg met de Raad van Ministers een standpunt over dit debat in te nemen. Blijkt dit standpunt min of meer gelijk aan de oorspronkelijke voorstellen van de Commissie, dan zal rapporteur Harlin het Parlement voorstellen in tweede lezing het gehele voorstel te verwerpen, zo kondigde hij aan. Wij waren het van harte met die woorden eens.

Eurofractie SGP/RPF/GPV

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen