Seculier

Seculier

Geluiden

Hoe zal Nederland er over een jaar of tien uitzien? Welke richting gaat het op in Europa? Dat zijn boeiende vragen. Het zijn ook vragen waar velen mee bezig zijn. Iedereen heeft wel eens een gedachte over de toekomst en de samenleving. In de grote kranten kunnen we er veel over lezen. In het NRC-Handelsblad van 18 december 2003 betoogt prof. dr. Herman Philipse, bekend om zijn beslist atheïstische levensopvatting, dat we naar een seculiere staat en een seculier onderwijsbestel moeten.

Nederland moet, volgens Philipse, in de toekomst een goed bewoonbaar land blijven en 'een radicaal seculiere staat met een radicaal seculier onderwijsbestel bieden daartoe de beste garanties'. Zijn vriendin, de VVD politica Ayaan Hirsi Ali, is ook bezig met vragen over de toekomst, de integratie en de samenleving. Haar gedachte is dat we voor een goede samenleving naar een seculiere moraal toe moeten. 'Europa zou zich uit moeten spreken voor een seculiere moraal en Nederland kan daarin gidsland zijn. We moeten erkennen dat veel geweld dat vrouwen wordt aangedaan teruggaat op culturele en religieuze uitgangspunten. Laat het individuele recht van vrouwen prevaleren.' {NRC-Handelsblad van 8 maart 2004).

Er zijn dus stemmen voor een seculiere staat, een seculier onderwijsbestel en een seculiere moraal. In wetenschap, politiek en samenleving staat het duo Philipse/Ali bepaald niet alleen. Integendeel, bijna dagelijks zijn er in de NRC wel pleidooien te lezen voor een dergelijke ontwikkeling. Ook in andere kranten {Trouw, De Volkskrant, etc) staan dergelijke verhalen met de regelmaat van de klok te lezen. En op de digitale snelweg (vooral de websites van de verschillende politieke partijen) komen we nog veel meer en nog veel uitvoeriger informatie tegen. Een partij als de SP wil het hele bijzonder onderwijs afschaffen. En D66 is er trots op dat Nederland steeds meer allerlei christelijke waarden overboord zet. Nederland gaat seculier! Een veel gehoorde en bepleite ont- wikkeling die breed en diep weerklank vindt in de ontkerstende samenleving. Dat had Nietzsche ruim honderd jaar gelden wellicht niet kunnen dromen.

Ontwikkeling

De Nederlandse samenleving is van oudsher gestempeld door christelijke normen en waarden. Vanuit de historie bezien zouden we kunnen zeggen dat ons land een christelijke natie is geweest. De gereformeerde religie is heel belangrijk geweest voor de totstandkoming van de staat der Nederlanden. Tot ergens in het begin van de 19^ eeuw is dat ook ongeveer wel zo gebleven. In de loop van de 19^ eeuw is Nederland, en eigelijk ook geheel Europa, geleidelijk aan pluriform geworden. We hebben lange tijd geleefd in een samenleving, waarvan o.a. dr. A. Kuyper de architect was, en die getypeerd werd door pluralisme: een samenleving waarin allerlei bevolkingsgroepen in vrede binnen eigen zuilen samenleven. Weliswaar is een dergelijke samenleving vanuit bijbels en gereformeerd denken niet het ideaal. Anderzijds schept een dergelijke samenleving wel een basis waarbinnen mensen in een redelijke vrijheid kunnen leven. Het is in ieder geval in de 20^ eeuw mogelijk gebleken om binnen eigen kaders de Heere in samenleving, school en gezin naar Zijn Woord te dienen.

In de tweede helft van de 20^ eeuw zien we echter een dramatische ontwikkeling. In het voetspoor van de secularisatie wordt alles wat herinnert aan christelijke normen en waarden opgeruimd uit de samenleving, het publieke domein. De zondagswetgeving wordt radicaal aangepast, bordeelverboden zijn niet meer van kracht en als voorlopig dieptepunt kunnen we wijzen op de introductie van het homohuwelijk. De huidige samenleving gaat duidelijk richting het moderne heidendom. Het wordt dus een seculiere staat en een seculiere school en een seculiere moraal. Vanuit de overheid worden burgers min of meer verplicht niet meer te rekenen met God en Zijn Woord. Een intolerante, radiaal antichristelijke visie breekt door op staat, school en moraal. Wie de seculiere media goed volgt, zal dat zonder meer onderkennen. Reeds in 1862 signaleerde Groen van Prinsterer dat wij in een revolutionaire staat zijn geraakt.

Waarschuwingen

Hoe ziet een seculiere moraal en een seculiere samenleving eruit? Ik zal de lezer van De Saambinder besparen wat jongeren daar wekelijks over schrijven in bijvoorbeeld NRC- Handelsblad. Het is ronduit schokkend wat het moderne levensgevoel eigenlijk betekent. Alles staat werkelijk op zijn kop. Teugelloze seksualiteit, huiveringwekkend woordgebruik, genot en drankzucht, etc. zijn de elementen die voor heel veel jongeren en ouderen de inhoud zijn van hun leven. Het moet kunnen, is de leuze van velen in onze samenleving. Schokkend! Wat netter gezegd, komt een seculiere samenleving neer op individualisme, hedonisme en zelfbeschikking. Allemaal woorden voor niet-bijbelse zaken. Eén element wil ik er echter uitlichten. Dat is de tolerantie. Een seculiere samenleving is ook niet meer tolerant. Op allerlei manieren breekt een intolerante visie op anderen door. Wie homoseksualiteit als zonde wil zien, wordt het spreken moeilijk gemaakt. Wie kinderen een christelijke opvoeding wil geven, doet aan indoctrinatie en handelt in strijd met de elementaire rechten van het kind. Wie ruimte vraagt voor de zondag als dag des Heeren is niet bij de tijd en wie seksualiteit buiten het huwelijk afwijst kan rekenen op onbegrip en verzet. De moderne, geseculariseerde samenleving aanvaardt en begrijpt een dergelijke stellingname niet.

Er zijn inmiddels verschillende mensen die tegen deze intolerante geest waarschuwen. De heer L.M.P. Scholten waarschuwde onlangs nadrukkelijk tegen deze geest. 'Een meisje met een hoed op wordt ingehaald door jongens op een brommer die haar de hoed van het hoofd slaan. Grote gezinnen worden minachtend nagekeken, op zondag en doordeweeks. Het is een bejegening die moslims in dit land vermoedelijk herkennen. Jarenlang hebben we onszelfwijs gemaakt dat we in een christelijk land woonden met een stabiele, veilige structuur. De dijken zijn doorgebroken en de tolerantie neemt af. Elke keer als ik lees over een verbod op hoofddoekjes, denk ik aan de lange rokken. Er is een crisis ontstaan in de verhouding met de islam in Nederland. Hoe die afloopt, is niet te voorspellen. Berg je voor de verlichte geesten die net als in Frankrijk alle uitingen van religie willen weren uit het publieke leven. Die telkens wanneer de islamiet iets ontzegd wordt, consequent een lijn doortrekken naar de 'streng-orthodoxen'. Wat dat betreft is de VVD, onder de tegenwoordige Somalische invloed, gevaarlijker dan de PvdA.'

Ook binnen de VVD en de PvdA wordt door mensen als Wallage en Dijkstal tegen de huidige ontwikkelingen gewaarschuwd. Wallage merkt onder meer het volgende op: 'Nederland begint onverdraagzaam te worden. De hetze tegen islamitische scholen laat zien dat cruciale grondrechten op de tocht staan. Aan minderheden wordt steeds minder ruimte gegund. Nu zijn het de islamscholen, straks de gereformeerde en daarna de katholieke' {Nederlands Dagblad, 31 januari 2004). Helaas zeggen sommigen, ook binnen de gereformeerde gezindte, dat er vrijwel niets aan de hand is. Ik zou dat een illusie willen noemen. Er steekt een geest de kop op die koste wat het kost richting de seculiere staat gaat. Velen slapen helaas rustig door. Laten we toch beducht en waakzaam zijn tegen de geest van onze tijd. De strijdkreet van Groen van Prinsterer is thans actueler dan ooit: Tegen de Revolutie het Evangelie! Dat is de boodschap die een bezeten wereld nodig heeft. Zien onze niet-christelijke medemensen iets van dat Evangelie doorklinken in ons leven?

Amersfoort,

ds. W. Visscher.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen