SCHALK: “EEN ONTHUTSENDE EN ONTHULLENDE TIJD”

Hoe hebt u Prinsjesdag beleefd? Hebt u daar nog bijzondere dingen meegemaakt?

“Zoals altijd was het een eer om aanwezig te mogen zijn op Prinsjesdag. Het was op zich ook een mooie bijeenkomst. Maar door de beperkingen in verband met corona was het niet zo feestelijk als andere jaren. Mijn vrouw mocht niet mee, dus we misten het uitzoeken van een hoed ��. Maar vergeleken bij wat veel mensen moeten inleveren was dit alles maar klein leed. Want het blijft bijzonder dat de koning de Leden van de Staten-Generaal toespreekt. Dat is een cruciaal onderdeel van onze democratische rechtsstaat.”

Wat vond u van de troonrede? Wat viel u daarin op?

“Het viel mij op dat de koning in de troonrede een paar persoonlijkere opmerkingen maakte. Daarmee maakte hij deze troonrede menselijker en meelevend. Daarnaast kwamen alle gebruikelijke onderwerpen langs. Daarbij viel op dat de meest uiteenlopende onderwerpen ook gekoppeld werden aan de coronacrisis.”

Van de ceremonie komen we zo vanzelf bij de inhoud. Wat zegt de troonrede over het tijdsgewricht waarin we nu leven? En hoe zou ú deze tijd omschrijven?

“De troonrede was staatkundig gezien een passende reactie op het huidige tijdsgewricht. Ik zeg dat bewust zo, omdat je er ook anders naar kunt kijken, bijvoorbeeld door de bril van onze nietigheid. We zijn heel nadrukkelijk bepaald bij het feit dat de maakbaarheid een illusie was. Wat dat betreft zou ik deze tijd vooral omschrijven met twee woorden: onthutsend en onthullend.”

Wat doet de coronacrisis en wat doen de maatregelen met mensen?

“De ‘intelligente lockdown’ is in eerste instantie geaccepteerd. Op het moment dat we daar weer uit mochten komen, leek het wel of er iets losbrak. Wereldwijd zagen we allerlei protesten. Ook in eigen land was dat aan de orde. Maar naast de collectieve acties merkte ik ook veel harde reacties op individueel terrein. Zelfs tot in de kerken was dat merkbaar. Een bekend voorbeeld waren uitspraken als ‘als ze gaan zingen, kom ik niet’, of juist het tegenovergestelde: ‘als ze niet zingen kom ik niet’. Kortom, het leek wel of we losgelaten werden na de lockdown.”

Zorgt deze crisis ook voor een zoeken naar zingeving? Wordt de rol van religie en geloof daardoor positief beïnvloed?

“Niet alles blijkt maakbaar te zijn. We moeten onze kwetsbaarheid en afhankelijkheid erkennen. Helaas klinkt in regeringskringen vooral de slogan dat wij samen het coronavirus eronder zullen krijgen. Daar mis ik heel nadrukkelijk de afhankelijkheid in. De Heere regeert immers, ook over het kleinste virus. Dat betekent niet dat we er niet alles aan moeten doen om het virus terug te dringen, maar onze povere pogingen moeten worden geplaatst onder de bede of de Heere die pogingen wil zegenen.”

Hoe ziet u de onderlinge verhouding van de kerk en de overheid in de laatste maanden?

“Er heeft veel spanning gestaan op de verhouding tussen kerk en overheid. Zeker in de periode van lockdown werd van de kerken het uiterste gevraagd in het kader van gehoorzamen aan de overheid. Cruciaal daarvoor was dat ik vanaf het begin aan minister Grapperhaus heb aangegeven dat het plaatshebben van de eredienst niet mocht worden aangetast, al was het maar in de kleinste vorm. Maar dat waren wel heel moeilijke beslissingen, die gelukkig wel werden gedragen door de kerken in onze achterban.”

De coronacrisis is het urgente probleem, maar welke problemen lijken daardoor onder te sneeuwen?

“Vreemd genoeg waren de grote problemen van de achterliggende jaren even wat van ondergeschoven belang. In de heftigste momenten van de lockdown hoorde ik weinig over de stikstofproblematiek. Ook het klimaat was opeens minder in beeld. Echter, zodra het wat losser werd, leefden ook deze debatten weer op.”

De rijksbegroting is gepresenteerd door de minister van Financiën. Kunt u er al iets over zeggen zonder op uw eigen speech van eind oktober vooruit te lopen?

“Nu reeds kan ik aangeven dat ik in de Algemene Politieke Beschouwingen (APB) die in de Eerste Kamer op 27 oktober worden gehouden, zal ingaan op micro- en macroniveau. Op microniveau gaat het dan vooral over het gezinsinkomen en de eenverdiener. Op macroniveau gaat het over de houdbaarheid van de overheidsfinanciën. Je zou kunnen zeggen dat we op microniveau spreken over eerlijkheid, en op macroniveau op over gedegenheid.”

27 oktober 2020

Wat de exacte inhoud zal zijn van de rede van Peter Schalk bij de APB op 27 oktober kunt u, bij leven en welzijn, terugvinden in de volgende Banier en terugkijken via ons YouTubekanaal. Wellicht zal hij dan ook nog verder ingaan op de rol van de overheid ten opzichte van de kerk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen