HÉÉL DE BIJBEL VERTELLEN

De Bijbellessen die de studenten maakten, gaan over allerlei Bijbelgedeelten waar weinig uit verteld wordt: de Tien Geboden, de brieven van Paulus, de brieven uit het boek Openbaring. Begin november werden de scripties door de pabostudenten aan Bart Drost van de Bond van Zondagsscholen van de Gereformeerde Gemeenten aangeboden. Anja van der Hoek, rekendocent aan de pabo en bestuurslid van de Bond, juicht het werk van de studenten toe. Evenals Drost denkt ze dat de lessen die de toekomstige juffen maakten breder inzetbaar zijn dan alleen binnen de zondagsscholen.

Van der Hoek weet vanuit haar ervaring als zondagsschoolleidster hoe waardevol en belangrijk het is om Bijbelgedeelten die minder worden verteld toch te behandelen. Ze somt de redenen op:

De Bijbel biedt veel meer dan alleen historie. Al de Schrift is van God ingegeven, dus kinderen moeten ook vertrouwd raken met Bijbelgedeelten zoals de nachtgezichten van Zacharia, de brieven van Paulus en genres die minder voor de hand liggen om een vertelling over te doen.

Bekende Bijbelgedeelten verdienen verdieping. Kinderen die de zondagsschool bezoeken horen elke zondag wel de Tien Geboden, maar weten ze hoe wijd het gebod is, hoe ver de betekenis reikt? Hebben ze er al een Bijbelverhaal over gehoord?

Het is nodig omdat de aandacht van kinderen bij (over)bekende Bij-belse geschiedenissen verslapt. Van der Hoek: ‘Als leidster van de zondagsschool merk ik dat kinderen soms moe worden als ze steeds opnieuw dezelfde verhalen horen. Ik moet er soms zwaar aan trekken om de aandacht te krijgen. Zeker in de weken rond Kerst en Goede Vrijdag, als ze de geschiedenissen over de heilsfeiten al horen op school en in de kerk. Ik ben daarom gaan onderzoeken hoe ik uit minder bekende Bijbelgedeelten kan vertellen. Ik heb voor mijn zondagsschoolkinderen bijvoorbeeld gedeelten uit het boek Ezechiël verteld. Ze luisterden met nieuwe aandacht. De Heere heeft een boodschap voor hen, ze weten niet alles al.’

Andersoortige vertelstof vraagt veel van de verteller, zeker als die persoon weinig vertelervaring heeft. Zondagsschoolleiders, maar ook leerkrachten zijn gebaat bij goed materiaal. Van der Hoek: ‘Ik ervoer zelf bij mijn vertellingen over Ezechiël hoe handig het was dat ik er een boek van ds. A. Moerkerken bij kon gebruiken. Zondagsschoolleiders zijn meer gemotiveerd om over onbekende Bijbelgedeelten te vertellen wanneer er een kant-en-klaar pakket is voor hun vertelling. Goed dat deze studenten dat hebben ontwikkeld.’

Krantenberichten

Student Esther Kerkhoff ging aan de slag met een verhalenserie over de Tien Geboden. ‘Ik ontdekte dat de Tien Geboden veel meer inhouden dan ik op het eerste gezicht dacht. Ik hoop dat voor kinderen die deze lessen volgen de Tien Geboden ook meer betekenis krijgen in hun levens.’

Esther weet voor wie ze de lessen heeft geschreven: leidinggevenden aan zondagsscholen. Zelf geeft ze ook les op de zondagsschool. Ook al weet ze dat de tijd daar vaak beperkt is, toch heeft ze bij elke les een intro en een uitgebreide verwerking geschreven. ‘Misschien zijn die wel beter bruikbaar in een onderwijssetting.’

Bij het zesde gebod schreef Kerkhoff een verhaal over een moeder die meeloopt met de Mars voor het Leven en daarover iets uitlegt aan haar zoon. In de verwerking vraagt ze de jongens en meisjes om in een krant berichten op te zoeken die te maken hebben met het zesde gebod. ‘Mijn verwachting is dat ze veel meer artikelen zullen vinden dan ze zelf hadden gedacht, omdat ze meer ontdekt hebben van wat dit gebod allemaal betekent.’

Beeldend

Een tijdje terug hoorde Mirjam Jacobse een preek over de eerste Thessalonicenzenbrief. ‘De predikant vertelde zo beeldend over de wederkomst. Ik dacht: zo wil ik ook aan de kinderen in m’n klas vertellen.’ Het werd het thema van haar scriptie: de brieven die Paulus stuurde aan de christengemeenten. In haar scriptie komt het thema van de jongste dag aan de orde. ‘De wederkomst is een mooi onderwerp om over te vertellen. Het is beangstigend en hoopvol tegelijk. In de les die ik erover geschreven heb naar aanleiding van de Thessalonicenzenbrief heb ik fictie gebruikt. Ik breng een persoon uit de gemeente in, die dacht dat mensen niet zouden sterven voordat Jezus terugkomt. Maar toch sterven er gelovige christenen. Hoe kan dat nou? Als Paulus’ brief komt, wordt deze prangende vraag beantwoord.’

Fictie gebruiken

Godsdienstdocent Peter van Olst begeleidde de studenten bij het schrijven van hun scripties. ‘Met creativiteit en studie kun je ook over deze Bijbelgedeelten een goed verhaal neerzetten, waarbij kinderen hun verbeelding gebruiken en zich mee laten voeren.’

Docenten die zelf aan de slag willen met het vertellen van Bijbelgedeelten die niet tot de standaard vertelstof behoren, raadt Van Olst aan om het Bijbelgedeelte eerst tot zichzelf te laten spreken. ‘Kijk daarna ook welke plek dit stukje inneemt in de grote lijn van de Bijbel. Dan bedoel ik niet alleen chronologisch, maar ook in de heilsgeschiedenis. Pik de verhalende elementen eruit – bijvoorbeeld een personage of een plaats – waaraan je je vertelling kunt ophangen.’

Dan volgt een ‘spannende’ laatste stap: het toevoegen van fictie, om een verhaal te maken van iets wat nog geen verhaal is. ‘Wees moedig én voorzichtig’, luidt het advies van Van Olst. ‘Lees je goed in. Lynn Austin maakt in haar boeken vrijmoedig gebruik van fictie. Wat je ziet is dat een Bijbelverhaal dan echt gaat leven. Prikkel de verbeelding zó, dat kinderen dichter bij de Bijbeltekst komen.’

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen