De onderwijsvrijheid ingeperkt?

De vrijheid van onderwijs is al jarenlang onderwerp van politieke discussie, om uiteenlopende redenen. Maar nu is er toch echt een concreet initiatief genomen door de PvdA om het grondwetsartikel (23) dat deze vrijheid regelt, in te perken. Een internetconsultatie over dit wetsvoorstel heeft inmiddels plaatsgevonden.

Het voorstel begint sympathiek. Ieder kind heeft recht op onderwijs. Daar kun je niet op tegen zijn. Maar de angel volgt verderop. Iedere school wordt volgens dit voorstel in het vervolg verplicht om kinderen toe te laten waarvan de ouders de grondslag van de school verklaren te zullen respecteren. Ik kan me voorstel dat u denkt: hè, is dat nou zo ingrijpend? Respect is toch een mooi iets? We zouden graag veel meer respect willen tegenkomen in onze samenleving, met name ook richting christenen.

Maar let op: hier wordt een belangrijke en een wezenlijke stap gezet richting de inperking van de aloude onderwijsvrijheid. Artikel 23 regelt dat het geven van onderwijs vrij is: op basis van godsdienst of levensbeschouwing mogen ouders een school stichten en die (behoudens de plicht te voldoen aan de eisen die voor goed onderwijs gelden) helemaal volgens hun grondslag inrichten. Bijvoorbeeld als het gaat om de keuze van de leermiddelen, benoemingsvereisten voor personeel (denk aan bijvoorbeeld kerkelijke betrokkenheid) en het toelatingsbeleid van leerlingen. Van grondwettelijke vrijheid bleef de overheid af.

In lijn hiermee kiest een groot aantal reformatorische scholen voor een zogenoemd gesloten toelatingsbeleid. Dit betekent dat de school voorwaarden mag stellen aan ouders alvorens een kind wordt toegelaten. Een belangrijke voorwaarde voor deze scholen is vaak dat ouders instemmen met de grondslag van de school. Met andere woorden: zij verklaren het van harte eens te zijn met die grondslag en willen graag dat hun kind in lijn met die identiteit onderwijs ontvangt. Als het aan de opstellers van dit wetsvoorstel ligt, mag dit in de toekomst niet meer. Zodra ouders verklaren de grondslag te respecteren, moet het kind worden toegelaten. Nog los van de vraag wat respecteren dan inhoudt, en hoe breed of smal dat is, het gaat hier ondertussen wel om een echte ingreep in de vrijheid van onderwijs, die we in het funderend onderwijs nog niet zijn tegengekomen. En dat is veelzeggend.

De opstellers van dit voorstel zeggen een goede zaak te dienen, die op het eerste gezicht sympathiek overkomt: ieder kind moet gelijke kansen op goed onderwijs krijgen en segregatie moet worden tegengegaan. Maar op geen enkele manier is gebleken dat een gesloten toelatingsbeleid in verband met de identiteit van de school zorgt voor segregatie en kansongelijkheid onder kinderen. Sterker nog: het is uiterst onwaarschijnlijk dat een acceptatieplicht inderdaad gaat leiden tot een verschuiving in de stroom van aanmeldingen van leerlingen. De vraag voor mij is welke agenda de opstellers van dit wetsvoorstel werkelijk hanteren. Ik hoop hier de komende maanden in deze rubriek nog verder op in te gaan.

Wilt u een casus laten bespreken? Mail naar tslagboom@kliksafe.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen