Ds. Labee over: Op de sabbat, dat is op de rustdag...

Eén dag Er liggen inmiddels verschillende vragen rond de nieuwtestamentische rustdag, onze zondag of liever de dag van de Heere. Wellicht is het bekend dat de Engelse puriteinen spraken over de christelijke sabbat (Christian Sabbath). Op deze pagina gaan we alleen in op de vraag of het klopt - zoals een vraagsteller hoorde beweren - dat pas in de derde eeuw christenen de eerste dag van de week als dag van samenkomst gingen houden.

Het is juist dat de eerste christelijke keizer Flavius Valerius Aurelius Constantinus (ca. 273-337), bekend geworden onder de naam Constantijn de Grote, wetten uitvaardigde om de eerste dag van de week als rustdag te houden. Maar het is geschiedvervalsing als men beweert dat christenen pas vanaf dát moment de opstandingsdag van de Heere Jezus Christus als rustdag heiligden. De Heilige Schrift geeft vele aanwijzingen die bevestigen dat de eerste christengemeente samenkwam op de eerste dag der week, nadat de Koning van de Kerk op die dag Zichzelf levend vertoonde na Zijn opstanding. Het sacrament van het Heilig Avondmaal werd dan bediend (Hand. 20:7) en de collecte werd ingezameld (1 Kor. 16:2). De oude apostel Johannes was ‘in de geest op de dag des Heeren’ (Openb. 1:10m). De kanttekening (29) noemt daarbij bovenstaande Schriftplaatsen en schrijft: ‘Dat is, den eersten dag der week, alzo genaamd omdat Christus op dien dag is opgestaan van de doden, en omdat de dienst des Heeren alrede op dien tijd van de Christenen, in plaats van den sabbat, werd gepleegd, gelijk alle oude leraars getuigen en ook af te leiden is uit Hand. 20:7 en 1 Kor. 16:2. Op dien dag dan, die tot den godsdienst was geheiligd, is aan Johannes, met heilige bedenking bezig zijnde, omdat hij in een plaats was waar alsdan nog geen vergaderingen schijnen geweest te zijn, deze openbaring geschied’.

Graag verwijzen we voor een Schriftuurlijke bezinning op het houden van de sabbat naar de mooie brochure ‘Gedenk de sabbatdag’ van ds. P.D. den Haan (Lectori Salutem, nr. 166). In twintig pagina’s wordt de Goddelijke leiding in de vervulling van de sabbat onder het Oude Verbond naar de nieuwtestamentische sabbat beschreven.

Zoals onze vaderen in de kantlijn van onze Statenbijbel hebben geschreven, ook in de kerkgeschiedenis zijn er vele ‘bewijzen’. In de brieven van Ignatius van Antiochië (ca.35/50- 110/117), die bisschop was van Antiochië, kunnen we al lezen dat de christenen de dag des Heeren houden en niet de oudtestamentische sabbat. Een niet-christelijke stadhouder, Plinius de Jongere (62- ca.113), schrijft aan keizer Trajanus (53-117) hoe hij met christenen omging. Hij vertelt dat christenen nog vóór de zon was opgegaan op de eerste dag van de week samenkwamen en in hun samenkomsten liederen ter ere van Christus als God zongen.

Het merendeel van de christenen in de eerste eeuwen moest weliswaar overdag werken voor hun meesters. Voor zonsopgang en na zonsondergang werden dan echter op de eerste dag de samenkomsten gehouden. En alle eeuwen door is er een smal spoortje geweest van sabbattisten die ondanks het getuigenis van Gods Woord en de gegevens uit de geschiedenis van Gods Kerk de oudtestamentische rustdag hielden. Zelfs de Reformatie heeft dit stroompje niet kunnen stoppen.

Al de dagen

Treffend is de uitleg van onze Heidelbergse Catechismus op het vierde gebod in antwoord 103. Daar gaat het niet over vormendienst of zondagschristendom. Maar we horen een ware christen vanuit het leven der genade getuigen: ‘Eerstelijk, dat de kerkendienst, of het predikambt, en de scholen onderhouden worden, en dat ik, inzonderheid op den sabbat, dat is op den rustdag, tot de gemeente Gods naarstiglijk kome, om Gods Woord te horen, de sacramenten te gebruiken, God den Heere openlijk aan te roepen, en den armen Christelijke handreiking te doen; ten andere, dat ik al de dagen mijns levens van mijn boze werken ruste, den Heere door Zijn Geest in mij werken late, en alzo den eeuwigen sabbat in dit leven aanvange’.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen