Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Boekbesprekingen

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Boekbesprekingen

3 minuten leestijd Arcering uitzetten

Evert Jan Ouweneel Godenstrijd. Kroniek van het begin. Uitg. KokBoekencentrum, Utrecht; 144 blz.; € 19,99.

Alle goede dingen bestaan uit drie. Dat zal de auteur van Godenstrijd misschien in het achterhoofd gehad hebben toen hij de stof voor zijn boek indeelde. Boek een: goden. Boek twee: helden. Boek drie: mensen. Wie de titel en deze indeling leest, verwacht waarschijnlijk niet anders dan een weergave van de schepping volgens de Griekse mythologie. Deels is dat inderdaad het geval. Maar dat zou Evert Jan Ouweneel te gemakkelijk geweest zijn.

De uitdaging die hij met zichzelf aangegaan is, gaat verder. Wat hij beoogt, is een integrale weergave van het begin van de geschiedenis aan de hand van de combinatie van de verschillende bronnen die daar iets over zeggen. Eigenlijk is juist de Griekse mythologie in dit boek het minst nadrukkelijk aanwezig. Meer invloed hadden de Bijbel (zowel Oude als Nieuwe Testament), de Joodse traditie en de Babylonische. Het globale raamwerk wordt volgens de auteur gevormd door de eerste helft van het boek Genesis, maar er is daar zoveel ingeschoven dat het soms lastig te herkennen is, vooral in het eerste boek. Daarin wordt namelijk de inhoud van Genesis 1 tot en met 3 aangevuld met de andere tradities. Dat gebeurt zo dat er een compleet, goeddeels, buitenbijbels beeld gegeven wordt van de schepping en val van de engelen. Dit geldt ook van andere schepselen waar de Bijbel slechts in bedekte termen iets over zegt. We komen in Genesis namelijk ook goden(zonen) en reuzen tegen, waar exegeten zich de tijden door het hoofd over gebroken hebben. Ouweneel vat ze op als aparte categorieën van schepselen waar in de Joodse en Babylonische traditie van alles over gezegd is.

De auteur maakt ook onderscheid tussen fijnstoffelijke (geestelijke) en grofstoffelijke (materiële) schepselen. Niet alleen engelen, maar ook mensen zijn er in het verhaal van Ouweneel van beide soorten. Er is ook vóór Genesis al sprake van een soort zondeval en in Godenstrijd behoren Adam en Eva tot een soort tweede poging van God om met mensen verder te gaan, een poging die ‘weer’ mislukt.

Dit is een voorbeeld waaruit blijkt dat het inpassen van de Joodse en Babylonische tradities in het Genesisverslag niet zonder kleerscheuren gaat. Niet alleen is er in de Bijbel geen sprake van een eerste en een tweede zondeval, maar de enige zondeval die beschreven wordt, is bepalend voor de komst van dood en ellende. Dat is niet een eerdere die alleen de engelen betreft.

Daarom roept dit boek, hoe boeiend ook, uiteindelijk meer vragen op dan het beantwoordt. Nu zal de schrijver al snel zeggen dat het er niet om ging om vragen te beantwoorden, maar om een verhaal te vertellen. Dat zal zo zijn, maar ondertussen bevat het verhaal allerlei claims over de schepping die zich maar moeizaam laten verenigen met de tekst van Genesis.

Toch is de manier waarop over de godenzonen en reuzen geschreven wordt een interessant onderdeel van dit boek. Het snijdt wellicht meer hout dan de soms wat gekunstelde manier waarop deze schepselen in diverse verklaringen worden teruggebracht tot puur menselijke wezens.

Op zijn minst is het de moeite waard om te overwegen of buitenbijbelse tradities (waaronder de Joodse, die toch zeker de intentie heeft om recht te doen aan de Tenach) hierin iets te zeggen hebben. Het boek van Ouweneel roept tijdens het lezen verschillende gevoelens op: bewondering, nieuwsgierigheid, maar ook verwarring en verzet. Het is zeker een verdienste van de auteur om een boek te schrijven dat zulke tegenstrijdige gevoelens oproept.

M.J. de Vries, Papendrecht

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 15 oktober 2020

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's

Boekbesprekingen

Bekijk de hele uitgave van donderdag 15 oktober 2020

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's