De Institutie van Johannes Calvijn

Zouden wij het verstand zo onder het oordeel van eeuwige blindheid laten vallen dat er voor de mens geen ruimte meer over zou blijven om in welk opzicht dan ook iets met inzicht te doen, dan is dat niet alleen in strijd met Gods Woord, maar ook met wat wij allen waarnemen en ondervinden. Wij zien immers dat in het menselijk gemoed een zeker verlangen ingeplant is om de waarheid te onderzoeken. Daar zou het echter niet naar talen, als het nooit eerder een vleugje van de waarheid opgesnoven had. Hier krijgen wij dus reeds enig zicht op het menselijk verstand: het wordt van nature beheerst door liefde tot de waarheid. Dat dieren daar geen belangstelling voor hebben, toont aan dat zij een grove en redeloze natuur hebben. Overigens gaat het met dit streven, wat het dan ook inhoudt, reeds fout voordat het de renbaan betreedt waarin het moet lopen, want al snel vervalt het tot zaken die geen enkel belang hebben. De geest van de mens is namelijk zo bot dat hij niet in staat is de juiste weg te volgen in het onderzoek van de waarheid. In plaats daarvan doolt hij langs verschillende dwaalregen rond en stoot als het ware in het donker tastend af en toe ergens op, tot hij ten slotte al dwalend het spoor geheel bijster raakt. Zo treedt juist in het zoeken van de waarheid aan de dag hoe onbekwaam de menselijke geest is om diezelfde waarheid te zoeken en te vinden.

Verder heeft de menselijke geest ook zwaar te lijden van nog een ander gebrek, namelijk dat hij heel vaak niet inziet op welke zaken hij zich het beste kan richten om er grondig kennis van te nemen. En zo pijnigt hij zichzelf in een bespottelijke nieuwsgierigheid met het onderzoeken van overbodige en volstrekt onbelangrijke zaken, terwijl hij aan zaken waarvan hij juist hoognodig kennis zou moeten nemen in het geheel geen aandacht schenkt, of zich, als hij dit een enkele keer wél doet, vol minachting ervan afkeert en in ieder geval bijna nooit echt zijn volle aandacht eraan wijdt.

Institutie II.2.12

© 2009 Den Hertog B.V., Houten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen