Johannes Polyander: Schijnbaar tegenstrijdige Schriftuurplaatsen verklaard. Den Hertog Houten, 349 blz., € 32,50.

Deze vernieuwde uitgave is hertaald en ingeleid door de heer E. Kooijmans. De Bijbel spreekt zichzelf nergens tegen. Soms lijkt dat wel het geval te zijn. Het gaat dan om schijnbare tegenstrijdigheden. Johannes Polyander (1568-1646) heeft in 122 verhandelingen Schriftuurplaatsen naast elkaar gezet die met elkaar in strijd lijken te zijn. In zijn toelichting blijkt steeds dat er geen sprake is van tegenstrijdigheid. Deze hooggeleerde predikant, hij was ook hoogleraar te Leiden, afgevaardigde naar de Dordtse synode en revisor van het Nieuwe Testament, heeft dit boek in 1599 in het Frans geschreven. Hij was namelijk ook predikant van de Franstalige Waalse Kerk te Dordrecht. In 1621 volgde een Nederlandse vertaling van dit belangrijke boek. De heer E. Kooijmans heeft een verdienstelijk werk verricht door deze Nederlandse versie te hertalen en van een uitgebreide levensbeschrijving van Polyander te voorzien. Er was in 1979 al een versie van dit boek uitgegeven bij Den Hertog te Houten. Dat was een fotografische herdruk van een bewerking die in 1899 werd uitgegeven door het Gereformeerd Tractaatgenootschap Filippus. Deze bewerking uit 1899 wijkt nogal af van het origineel. Zo is in de versie van dit genootschap (blz. 355 versie 1979) de voorverordinering weggelaten uit de toelichting op de betekenis van het woord allen in de tekst 2 Petrus 3:9b. We lezen daar over het woord allen: ”Ook dit woord is in dien zin gebruikt, dat daarmede bedoeld worden alle geloovigen zonder eenig onderscheid van rang of stand, taal of natie.” In de versie van Kooijmans lezen we (blz. 291): ” Als Petrus dan ook spreekt over ’allen, dan bedoelt hij daarmee alleen degenen die verordineerd waren om te geloven en over de verschillende landen van de wereld verspreid waren.” Deze twee korte citaten maken niet alleen duidelijk dat het Gereformeerd Tractaatgenootschap soms essentiële zaken heeft weggelaten, maar ook dat er vrij met de tekst is omgegaan. De hertaling van de heer Kooijmans is echter betrouwbaar.

Het boek van Polyander is een juweel. Het is indrukwekkend met hoeveel licht deze auteur door Gods Geest bedeeld is geweest om iedere keer kernachtig te laten zien dat er geen tegenstrijdigheden in de Schrift zijn, en weer te geven wat de bedoeling van Gods Geest is geweest bij de onder handen zijnde teksten. Om daar een voorbeeld van te geven citeren we het slot van verhandeling 98, p. 282/283, waar het gaat over de teksten: Ik bid niet voor de wereld … (Joh. 17:9b). En Hij is een Verzoening voor onze zonden; en niet alleen voor de onze, maar ook voor de zonden der gehele wereld (1 Joh. 2:2). Nadat Polyander heeft aangegeven hoe we als mensen moeten bidden voor de uitbreiding van Gods Koninkrijk, eindigt hij zijn verhandeling als volgt: ”Maar met betrekking tot onze Heere Jezus ligt dit geheel anders. Als mens bad Hij weliswaar met geloof en liefde, maar bij Hem ging het verder, want tijdens Zijn bidden klom Hij veel hoger op dan alle andere mensen. Hij betrad de schatkamer van de hemel en ging in tot de Goddelijk geheimen van Zijn Vader. En omdat Hij de verborgen besluiten van Zijn Vader voor ogen had, wist Hij nauwkeurig voor wie Hij moest bidden en voor wie niet. Daarom: aangezien Hij niet begeerde om tegen de wil van Zijn Vader in te gaan, bad Hij ook niet voor hen die door Hem verworpen waren. Christus is dus wel de Verzoening van de zonden van de gehele wereld, maar dit behelst de wereld van de uitverkorenen en gelovigen. Hij heeft nooit voor de verworpenen gebeden, omdat Hij wist dat die door Zijn Vader waren verworpen.”

Het zal duidelijk zijn dat we dit boek aanbevelen We sluiten ons van harte aan bij hetgeen ds. O.M. van der Tang in zijn ’Ten geleide’ voorin dit boek opmerkt: ”Wat zal het een wonder zijn als dit werk zo gezegend zal worden, dat er lezers zullen zijn die op hun sterfbed met Polyander mogen belijden: ’Ik ga sterven, ik ga sterven, maar mijn ziel is gerust in Christus.’”

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen