1200 bakkers voor de kantonrechter

Geen zoete broodjes

Minste'ns 1200 bakkers in ons land hebben gedurende de laatste weken een dagvaarding ontvangen omdat zij nalatig zijn met betrekking tot het voldoen van hun vakgroepcontributie. Aldus deelde de heer Schoep, secretaris van de Ned. Bakkers Bond ons mede. Neemt men nu in aanmerking, dat dit aantal alleen maar betrekking heeft op de leden van die bond, die 5.000 personen omvat, terwijl er in ons land nog twee andere bakkersorganisaties zijn, die eveneens op dit stuk weerspannige leden tellen, dan kan men wel zeggen, dat enige duizenden bakkers voor de bali moeten verschijnen. Het is juist de omvang van het verschijnsel, dat tot nadenken stemt. Het is reeds lang bekend, dat de doorsnee middenstander mopperend zijn vakgroepcontributie betaalt ofwel betaling geheel achterwege laat, tot hij wordt gedwongen. Het gaat hier met in de eerste plaats om het feit, dat de vast gestelde contributies in het algemeen te hoog worden geacht, doch eerder om de vei'plichting tot een betaling, die wordt afgedwongen en die voortkomt uit het systeem van dwang, dat ons land door de Duitsers werd opgelegd. Dit blijkt wel duidelijk hieruit, dat de bakkers heel goed weten, dat zij vermoedelijk toch tot betaling zullen worden gedwongen, doch dat zij desalniettemin weigerachtig zijn tot vrijwillige betaling. De sterke arm moet er dan maar aan te pas komen.

Gelukkig initiatief

De Ned. Bakkers Bond heeft ten deze een gelukkig initiatief genomen. In tegenstelling met het standpunt, dat vaak door andere organisaties wordt aangenomen, heeft de bond zijn leden rond*t geadviseerd om de contributie niet te betalen.

De eventuele gevolgen van deze handelwijze waren aan het bestuur uiteraard bekend. En ook de leden is daarop gewezen. Maar waarom dan zo gehandeld? Omdat men in Nederland nu maar eens moet weten, hoe de middenstander tegenover de vakgroep met haar dictatoriaal karakter en vele uitwassen staat. Omdat het hier gaat om een beginselkwestie. Omdat het blijkbaar nodig is, regering en parlement wakker te schudden door een massaal optreden. En wat dit laatste betreft, indien zo vele middenstanders het risico nemen, om in rechten een dergelijke zaak te verliezen, dan kan men zich van de betekenis daarvan niet meer afmaken door te zeggen, dat het slechts enkele ontevredenen of querulanten zijn, die van de vakgroep niets moeten hebben. De actie van de Ned. Bakkers Bond is een duidelijk symptoon van de houding, die ten aan­ het bedrijfsleven in het algemeen opzichte van het vakgroepstelsel neemt.

Verdedigbaar standpunt

Maar wat haalt deze bond nu eigenlijk aan en hoe kan hij het zich veroorloven, zijn leden aan te moedigen, wanneer de Hoge Raad de verplichting tot het voldoen van de vakgroepcontributie heeft vastgesteld? Is er dan geen sprake van vechten tegen de bierkaai ? Neen, zo zegt de heer Schoep, dat is het niet, omdat wij in rechte niet opponeren tegen de juridische beslissing van de Hoge Raad, doch omdat wij gebruik maken van verweermiddelen, die in bepaalde gevallen de verplichting tot contributiebetaling kunnen opheffen, zonder dat het besluit van ons hoogste rechtscollege in het geding komt. Het gaat hier om een actie tégen een bedrijfsgroep, die met betrekking tot de vaststelling van het contributiebedrag niet gehandeld heeft volgens de geldende voorschriften, waardoor de vraag rijst, of dan de verplichting tot betaling niet vervalt. Het gaat er daarbij niet om, de bakkers een uitgave te sparen, doch om principiële bezwaren tegen het vakgroepstelsel en deszelfs eigenmachtig handelen in het licht te stellen. Zo ongeveer menen wij het optreden van de Ned. Bakkers Bond te moeten begriipen.

Hot standpunt, dat hier in het geding komt, is gebaseerd op het zgn. 3e uitvoeringsbesluit en als zodanig alleszins verdedigbaar.

Waar het om gaat

Waarop baseert de juridische raadsman van de Ned. Bakkers Bond, die voor alle in gebreke zijnde leden van die organisatie optreedt, zijn verweer? Het standpunt van gedaagden is in de conclusie van dupliek als volgt samengevat. ,,Gedaagde weet, dat hij gedwongen door de wet lid moet zijn van de eisende organisatie. Hij eist echter, dat de organisatie, die hem, gedaagde, bindt aan alle mogelijke voorschriften zelf het voorbeeld geeft en op minitieuze wijze de aan deze organisatie opgelegde voorschriften nakomt. Hij is gedwongen lid en eiser beweert, dat de organisatie gedemocratiseerd is, doch zulks is volkomen onjuist aangezien nog nimmer algemene verkiezingen voor de bestuursfuncties hebben plaats gehad in deze bedrijfsgroep noch in de vakgroep en ondervakgroep waartoe gedaagde behoort."

Bij besluit van 31 October 1940, geldend voor het bezette Nederland, werd de Woltersomse vakgroeporganisatie in het leven geroepen. Daarna werden een aantal uitvoeringsbesluiten afgekondigd waarvan het zgn. derde uitvoeringsbesluit in dit verband het belangrijkste is. Dit besluit bevat een opsomming van de overigen schamele rechten, die de vakg roepleden hebben. Het omschrijft voorts de waarborgen, die gegeven worden aan de schatplichtige en die betrekking hebben op het vaststellen van jaarlijkse begroting en contributie. Nu poneert gedaagde in het betreffende geval, dat de noodzakelijke voorwaarden ten deze niet zijn vervuld en dat niet de procedure is gevolgd, die is voorgeschreven, weshalve in dit geval de verplichting tot oplegging en betaling van contributie niet kan worden gehandhaafd. Een voor de hand liggend verweer.

Democratisering

Wij willen hier niet verder ingaan op andere principiële kwesties, die in het verweer te berde zijn gebracht. Om een juist inzicht in deze zaak te verkrijgen moet men mede in aanmerking nemen, dat indertijd door de minister van economische zaken (per circulaire) de wenselijkheid van de zgn. democratisering der vakgroepen duidelijk naar voren is gebracht. Het is een vaststaand feit, dat tal van vakgroepen intussen op de juiste wijze gedemocratiseerd zijn, wat in de practijk meestal wil zeggen, dat zij omgebouwd zijn tot vrije bedrijfsorganisaties, die op democratische leest zijn geschoeid. Er zijn echter ook nog tal van vakgroepen, waar zulks tot op heden niet is geschied en tegen deze vakgroepen richten zich met name de protesten. De kwestie is vooral belangrijk, omdat de aanvaarding van de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie als noodzakelijk kwaad voor een overbruggingsperiode — men spreekt van drie jaren — de handhaving van het vakgroepstelsel met zich brengt. Het is te hopen, dat de actie der bakkers er toe zal leiden, dat de vakgroepen, die tot op heden nog niet zijn gedemocratiseerd, overgaan in de handen der vrije bedrijfsorganisaties. Dan kunnen ook de contributies op democratische wijze worden vastgesteld en komt er een einde aan het lukraak opleggen van financiële verplichtingen aan de vakgroepleden, waardoor grote financiële overschotten ontstaan. Dat hier ke is van een euvel blijkt wel hiciiiil dat minister van den Brink onlangs et circulaii'e heeft uitgezonden, kiaclitei welke de vakgroepen een breidel wori aangelegd met betrekking tot de besti ding der vakgroepleden. Nu ter gelogeo heid van de behandeling der rijksbegn ting in de Tweede Kamer wederom klacht is vernomen, dat ten aanzien vs de belangen van de middenstand zo wa nig is verricht, ware het wenselijk, di men deze geruchtmakende zaak cei aangreep om tegemoet te komen aan gerechtvaardigde grieven, die het b- drijfslcven met betrekking tot het val groepstelsel koestert.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen