Spanning tussen lonen en prijzen

In September van het vorig jaar werd de Nederlandse gulden gedegradeerd van ruim 55% op ongeveer 39 ten honderd der vooroorlogse waarde. Keedte terstond besefte men toon, dat deze devaluatie z^jn weerslag zou vinden in de prijzen, vooral omdat Nederland een grondstofarm lamd is, dat voor zün industrie voor het grootste deel op het buitenland is aangewezen. De onvermüdel^jko pr^sstyging oefende een zo sterke opwaartse druk uit op de Ionen, dat do regering tot concessies werd genoopt en zo zagen wy met ingajig van 1 Januari 1950 opnieuw liet i™ik in die loontliermometer met 5% stijgen. Deze verhog'hig gold voor »de moeste bedrohen als dwingend, gezien de diiik die do vakbeweging op idatzelfde moment uitoefende. Een aantal bedrijven bleek echter (desondanks niet in staat aan de aanbeveling tot loonsverhoging van overheidswege te voldoen en nu moeten wü constateren, dat er toch velen de zo vurig begeerde Vflf procent nog niet Iiebben gciltpegen.

Het heeft zin de toestand van lonen en prijzen juist op dit moment nog even nader onder de loupe te nemen nu gebleken is, dat die voorschot-regeling van vijf procent een mislukking is geworden. Alleen reeds hierom kunnen wij spreken van een mislukking, omdat een hernieuwde prijsstijging is ingetreden, die de kosten van levensonderhoud voor velen tot aan de rand van hun bestaansmogelijkheid heeft doen stijgen, terwijl enkele groepen van toenemende grootte reeds weer in een toestand van interen verkeren. Daarbij kunnen we dan tevens vaststellen, dat deze voorschot-loonstijging voor sommige categoriën van ons volle averechts heeft gewerkt. Voor hen, die geen deel hadden aan de verhoging is de economische druk nog groter geworden, omdat zij evengoed de uit de loonstijging voortvloeiende prijsverhogingen hebben moeten opvangen. Ook menen wij, dat de verwachte stijging van de arbeidsproductiviteit niet is tot stand gekomen en voor zover dit wel het geval is, mag zij niet worden toegeschreven aan de verhoging van lonen. Het is geen wonder, dat de bestaande toestand aan onze overheid zorgen moet baren, temeer wanneer wij bedenken, dat zij nog steeds plannen in portefeuille heeft tot verhoging der huisliuur, afschaffing van levensmiddelen-subsidies, verlioging van omzet- en personele belasting en vermindering van inkomstenen loonbelasting. Bij velen moet de vraag wel rijzen: wat gaat er gebeuren aan liet lonen en prijzenfront ? Over het algemeen zal men deze vraag stellen met een zorgelijke blik in de ogen en met vrees in het hart. Want de nadenkende landgenoot zal beseffen, dat wij zo langzamerhand aan het einde moeten zijn van ons lonen- en prijzenlatijn. Wat zal Den Haag doen? Toch menen wij dat de regering andermaal zal gaan ingrijpen, omdat men voor de noodzaak wordt gesteld de economische activiteit voortdurend te prikkelen met het oog op het zich steeds uitbreidende arbeidsaanbod, terwijl men toch eindelijk nog aan de rechtvaardige eis tot huurverhoging van onze huizenbezitters dient tegemoet te komen. Wil bovendien de economische unie met onze zuiderburen nog eens werkelijkheid worden, dan zullen er nog corrigerende maatregelen mioeten volgen. Tenslotte dringen ook de industrialisatieplannen tot een koerswijziging, want tot op heden kunnen ook deze nog lang geen volledig succes worden genoemd. Wanneer wij er ons dan rekenschap van gaan geven welke gedragslijn van onze regering te verwachten is, dan moeten wij er van uitgaan, dat een verdere loonsverhoging volstrekt ontoelaatbaar moet worden geacht. Wij geraken daarmee van de regen in de drop, dat bewees de laatste aanbeveling van de regering i.v.m. de vijf procent. Het is te hopen, dat de vakcenti-ales hier voldoende economisch inzicht zullen tonen. Onze concurrentiepositie in het buitenland laat bovendien geen verdere kostprijsverhoging van het Nederlandse pro

duct toe. Ook zijn er voor de regering een tweetal gunstige omstandigheden, die haar een ruggesteun zullen bieden bij het weerstaan van de druk naar hoger loon. Allereerst zien wij grote groepen arbeidslcrachten uit Indonesië terugkeren, die een neerwaartse druk op de lonen uitoefenen door het toenemende aanbod. Echter, teveel moet men daarvan stellig niet verwachten, want onze gedemobiliseerde soldaten vergroten voor een belangrijk deel het aanbod der ongeschoolden, dat slechts indirect en dus verzwakt invloed uitoefent op de markt der geschoolde krachten. Daarnaast zien w\j een toenemende concurrentie en stijgende bedrijfsvoorraden bij de producenten. Dit geeft een druk op de prijzen, waardoor de loondruk naar boven enigszins wordt afgeremd.

Dreigende werkloosheid Hoe aangenaam dit voor onze bewindslieden ook moge zijn, wij mogen niet vergeten, dat de genoemde factoren op andere fronten als zorgelijk dienen te worden gezien. Zij duiden enerzijds op een toenemende kans op werkloosheid, anderzijds op een afnemende bedrijvigheid in de industrie. Beide tendenzen dienen te worden geëlimineerd en hoewel men er stellig met in slaagt vóór het einde van 1952 onze export naar de dollarlanden zodanig op te voeren, dat ons tekort aan harde valuta wordt opgeheven, niettemin zal onze overheid nogmaals trachten de activiteit van handel on industrie te stimuleren. Zij heeft daartoe slechts één middel in voorraad naar onze mening. Wanneer minister Lieftinck beseft, dat een drastische belastingverlaging zo'n opvoei'ende uitwerking zal hebben, dat de staatskas er uiteindelijk slechts voordeel van kan hebben, kunnen we verwachten, dat zowel de Nederlandse ondernemer als de arbeider daar nieuwe moed uit zal kunnen putten. Niet omdat een verminderde belastingaanslag alle zorgen voor overheid en onderdaan zal wegnemen, maar omdat de psyschische uitwerking op elke nijvere werker zodanig zal zijn, dat men met dubbele kracht de hand aan de ploeg slaat. Want men zal dan weer een mogelflkheid zien om voor zich of zijn kinderen een toekomst te bouwen. (Nieuwsbl. v. Gorinchem en Omstr.)

„Helpt Ambon in nood"

De juistheid van dit opschrift zal door niemand worden ontkend. Politiek kunnen we heel ver uit elkander staan, doch over dit feit zijn we het allen eens: Ambon is in nood! Het volk dat eeuwen lang ontroeren

Het volk dat eeuwen lang ontroerende trouw betoonde aan ons vorstenhuis en vaderland wordt bedreigd met het scherpe wapen van de honger. En ligt voor ons hier nu geen taalt ? Moeten wij bij dit alles toezien als ging het ons absoluut niet aan?

Is dat onze dank aan dit volk dat de broederlijke verbondenheid met ons volk en vorstenhuis heeft willen bewaren? Hier moet toch een hand worden uitgestoken om te helpen! Wanneer dan geen bestaande instantie dit doet, dan rust op ons de plicht tot liefde en barmhartigheid. Een dure roeping om bewijs te leveren, dat wij niet vergeten kunnen wat zg deden die nu in nood verkeren. Hier wordt geklopt op de deur van ons geweten.

Van liarte hopen we dat die klop zal worden gehoord en dat die deur niet in stoicynse onbewogenheid dicht zal blijven. Laat één tikje voldoeiide zijn!

Zendt dan Uw bijdragen die gij voor dit toch zo nobele doel ter beschiliking wilt stellen per postwissel of per giro op de Rotterdamse Bank te Utrecht, postgiro 2679, ten name van G. Schouten, Prof. Ritzema Boslaan 58 Utrecht. Voor Uw bedragen zeggen wij reeds

Voor Uw bedragen zeggen wij reeds bij voorbaat hartelijk dank. Het Werk comité bestaat uit de volgende heren:

G. Schouten, Prof. Ritzema, Boslaan 58 Utrecht; F. Winters, Andriessestraat 10, Soesterberg; F. J. Rhebergen, Koppelweg 202 te Zeist. Het landelijk comité van aanbeveling

Het landelijk comité van aanbeveling voor zover ons de namen bekend zijn, ziet er als volgt uit: (in alph. volgorde): Ds J. V. d. Berg, Pred. bij de Ger. Gem.

Ds J. V. d. Berg, Pred. bij de Ger. Gem. te Utrecht; Ds P. M. Harkema, Ned. Herv. Pred. te Zeist; Ds C. J. Koningsberger, Ned. Herv. Pred. te Amsterdam; Ds P. Knijper Jr. Ger. Pred. te Zeist; Ds H. Koppe, Ger. Pred. te Zeist; Ds L. Kwakkelstein, Ger. Pred. te Put ten (Geld.); Ds G. Laarman, Ger. Pred. te Utrecht; Ds W. L. Mulder, Ned. Herv, Pred. te Maartensdijk (Utr.); Ds K. Nolte, Luth. Pred. te Utrecht; Dr B. J. Oosterhof f, Chr. Ger. Pred. te Utrecht; Mr H. H. SchuUer, Burgemeester te Maartensdijk (Utr.); Ds P. de Smit, Chr. Ger. Pred. te Zeist; Ds A. Vergunst Pred. bij de Ger. Gem. te Zeist; Ds P. Zandt, Ned. Herv. Pred., Lid van de Tweede Kamer der Staten Generaal.

Comité van aanbeveling voor het eiland Gooree en Overllalikee:

Onze redactie heeft gaarne medewerking verleend om voor ons eiland een apart comité te vormen. Aan de predikanten te Middelharnis is een aanbeveling gevraagd, die zich daartoe bereid verklaarden. Ook Ds R. W. Steur te Ouddorp beveelt de actie aan. Hieronder volgen de namen:

Ds H. Goedhart, Ned. Herv. Pred; Ds N. de Jong, Chr. Geref. Pred.; Ds P. A. Zeilstra, Geref. Pred.; Ds G. Zwerus, Predt. Geref. Gemeente; Ds R. W. Steur, Ned. Herv. Predt. te Ouddorp. Ongetwijfeld zullen alle predikanten

Ongetwijfeld zullen alle predikanten op ons eiland medewerking willen verlenen; het ontbrak ons aan de tijd ze allen te bezoeken. Gezien de nood dringt, plaatsen we alvast deze oproep. Het ligt in de bedoeling bmnenliort liet aanbevelings comité voor Goeree en Overflakkee bijeen te roepen, waar de heer G. Schouten te Utrecht een uiteenzetting zal geven van de stand van zaken en wat verder voor het volk voor de trouwe Ambonezen, die in zo grote nood verkeren, kan gedaan worden. Onze redactie beveelt harte aan. eveneens de actie van

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen