Kerkelijke gezindten te Sommelsdijk

II.

Bij de laatste volkstelling bleek, dat van de totale bevolking slechts 10 personen buiten Nederland geboren waren. Van hen waren 3 afkomstig uit de overzeese gebiedsdelen, 4 uit Duitsland en 2 uit België. Van de overigen waren de meesten geboren in de woongemeente, nl. 2302 personen, hetgeen neerkomt op een percentage van ruim 61, hetgeen voor een eilandgemeente zeer laag genoemd moet worden. De nabijheid van Middelharnis zal hieraan zeker niet vreemd zijn, want de trek tusen deze beide gemeenten is aanzienlijk. Het aantal personen, dat in een andere Zuid- Hollandse gemeente geboren is, is dan ook aanzienlijk, want dit blijkt het geval te zijn met 538 mannen en 717 vrouwen. Wij zullen zeker niet ver mis zijn, wanneer wij beweren, dat de meesten op het eiland geboren zullen zijn. Uit dc overige gewesten is de immigratie voor een gemeente op Goeree-Overflakkee toch nog aanzienlijk. Meer dan 0.5% der totale bevolking leverden slechts Zeeland (29 mannen en 37 vrouwen), Noord-Brabant (10 mannen en 13 vrouwen) en Noord-Holland (10 mannen en 12 vrouwen.) De immigratie is echter wel toegenomen, want uit de gegevens van de volkstelling van 1899 blijkt, dat toendertijd 66% der inwonenden in de woongemeente geboren waren. Hoe de Sommelsdijkse bevolking vol

Hoe de Sommelsdijkse bevolking volgens de godsdienstige gezindte samengesteld is kan in onderstaande tabel afgelezen worden.

Kerkelijke gezindten in Sommelsdijk (in procenten)

31- 12-1879 31-12-1930 31-5-1947 Rooms-Kath. 4.0 1.4 1.2

Rooms-Kath. 4.0 1.4 1.2

Ned. Herv. 89.8 80.4 74.6

Ger. Kerken 1.3 6.1 4.1 Chr. Ger. 3.3 0.2 5.1

Chr. Ger. 3.3 0.2 5.1 Ger. Gem. — — 10.5

Ger. Gem. — — 10.5 — __

Remonstrant — __ 0.9 Israëlitisch 0.2 —

Israëlitisch 0.7 0.2 — Over. Kerkgen. 0.1 10.8 0.6

Over. Kerkgen. 0.1 10.8 0.6 Geen Kerkgen. 08. 0.9 3.4

Geen Kerkgen. 08. 0.9 3.4

Uit deze cijfers blijkt, dat het percentage der Rooms-Katholieken, tengevolge van voor mij onbekende redenen, aanzienlijk teruggelopen is. Een soortgelijke daling zien wij bij de belijders der Ned. Herv. Kerk, maar dit verschijnsel werd overal geconstateerd. Dit wordt niet veroorzaakt door een volkomen loslaten van de kerk, maar is het gevolg van overgang naar andere kerkgenootschappen, zoals de Ger. Kerken, de Chr. Gereformeerden, de Ger. Gemeente en de Remonstrantse Broederschap. De Ger.

Gemeente neemt in deze samenleving een belangrijke plaats in. In verband met het feit, dat dit kerkgenootschap slechts afzonderlijk vermeld werd bij de laatste volkstelling, kan niet de groei met behulp van cijfers aangetoond worden. Deze kan slechts afgeleid worden uit de cijfers, welke aangeven de belijders van andere kerkgenootschappen en dan zullen wij niet mis zijn, wanneer wij aannemen, dat de Ger. Gemeenten na de volkstelling van 1930 in betekenis gestegen is.

Het wegvallen van de groep der Joden roept vanzelfsprekend herinneringen op aan de terreur tegen deze bevolkingsgroep tijdens de Duitse bezetting. Tenslotte wil ik nog wijzen op het aan

Tenslotte wil ik nog wijzen op het aanzienlijke percentage onkerkelijken. Deze groep vindt zijn aanhang voornamelijk onder de jongeren, want van 72 mannelijke en 53 vrouwelijke vertegenwoordigers dier groep waren 32 mannelijke en 29 vrouwelijke ingezetenen niet ouder dan 15 jaar, hetgeen neerkomt op een percentage van 6 van de gehele groep van 0 tot 15 jarigen. Het spreekt vanzelf, dat hier een belangrijk gevaar voor de toekomst dreigt. De Kerk heeft hier een belangrijk arbeidsveld.

Ter vergelijking heb ik het percentage onkerkelijken in de verschillende eilandgemeenten hieronder, zonder verder commentaar, afgedrukt.

Percentage onkerkelijken op 31 Mei 1947

Ooltgensplaat 1.3 Den Bommel 0.9

Den Bommel 0.9

Stad aan ’t Haringvliet 2.2 Middelharnis 6.5

Middelharnis 6.5 Sommelsdijk 3.4

Sommelsdijk 3.4

Dirksland 5.8

Melissant 1.2

Stellendam 3.1 Goedereede 1.1

Goedereede 1.1 Ouddorp 0.7

Ouddorp 0.7

Herkingen 2.0

Nieuwe Tonge 1.7 Oude Tonge 4.0

Oude Tonge 4.0

Het spreekt vanzelf, dat deze cijfers nog te laag zijn, want velen zullen bij het invullen van de desbetreffende gegevens geaarzeld hebben en ten slotte teruggeschrokken zijn voor het invullen van de rubriek „tot geen kerkgenootschap behorend”; zij waren toch dooplid, ja mischien wel belijdend lidmaat van een kerkgenootschap, terwijl zij nooit in de kerk kwamen.

Bij de laatste volkstelling bleek, dat 600 mannen en 1550 vrouwen niet in het productieproces ingeschakeld waren en dat 51 mannelijke en 22 vrouwelijke ingezetenen, die ouder dan 14 jaar waren, nog dagonderwijs genoten. Van het totale aantal mannelijke ge

Van het totale aantal mannelijke gezinshoofden — 843 — oefenden 776 een beroep uit, hetgeen neerkomt op een percentage van 92.5. De meesten von-den een bestaan in de landbouw, nl. 419. In dit bestaansmiddel arbeidden in 1947 nog 634 mannen en 52 vrouwen, het geen in 1909 met 580 mannen en 23 vrouwen het geval was. Op het ogenblik der laatste volkstelling bleek, dat in dit bedrijf 73 mannen hun bestaan buiten de woongemeente vonden. De afstand naar de arbeidsgelegenheid was echter niet groot, want 67 maakten dagelijks gebruik van een rijwiel. De overige middelen van bestaan vertoonden hetzelfde beeld als in de andere gemeenten van het eiland.

Met de bespreking van de resultaten van de laatste volkstelling in Sommelsdijk is de door mij gestelde taak volbracht, want nu heb ik achtereenvolgens op overeenkomstige wijze de dertien gemeenten van Goeree-Overflakkee aan een onderzoek betreffende bevolkingssamenstelling onderworpen. Ieder lezer is derhalve in staat geweest de bevolking van zijn woonplaaats te bestuderen en bovendien deze te vergelijken met die van andere gemeenten. Ik hoop, dat ik er in geslaagd ben belangstelling te wekken voor deze problemen onzer samenleving en U tevens de gelegenheid geschonken te hebben mogclijke gevaren te onderscheiden en zo mogelijk te bestrijden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen