De Troonrede

Hier volgt do Troonrede, heden Dinsdagmiddag 19 Sept. door H.M. Koningni Juhana uitgesproken bij de opening der Staten-Generaal:

Leden der Stalen Generaal, Bij hel eerste lustiitm na de bevrijding gaf het, economisch maatschappelijk en geestelijk leven van Nederland een beeld te zien, dat getuigde van de vcei kracht, waarmede ons volk door allé teleurstellingen en tegenslagen heen vele gevolgen van oorlog en bezetting te boven wist te komen. Gedurende een groot deel van het achter ons liggende jaar vond hel herstel op verheugende wijze voortgang. De gezondheidstoestand van ons volk kan in het algemeen gunstig tcorden genoemd. De woningbomv vorderde. De industriële en agrarische productie ontwikhelden zich bevredigend, ook handel en r^erkeer namen loc. Op sociaal gebied bleef een goede samemverking beslaan. Wel deed zich na de devaluatie een prijsstijging gevoelen, maar aangenomen mocht worden, dat deze binnen zekere grenzen kon worden gehouden en onder de invloed t)an de ruimere productie na enige tijd voor een daling zou plaats maken. Ook in de financiële loestaud lekende zich een verdere verbetering af, al werd die o.a. door de devaluatie ongunstig beinvloed. Thans doen zich echter ook in ons land de gevolgen voelen van de toeneming der internationale spanningen, in het bijzonder na de aanval op Zuid-Korea, een oorlogsdaad, die voor de eerste maal heeft geleid tol een snel militair ingrijpen van de zijde der Verenigde Naties.

Op (Ie vrije volkeren rust de laak om in zo nauw mogelijke aaneensluiting de collectieve veiligheid te verzekeren en het kostbare erfdeel der vrijheid te beschermen tegen mogelijke aanranding van buiten en ondermijnende actie van binnenuit.

Voor Nederland, dat sinds de bevrijding doelbewust tol internationaahameugaan met gelijkgezinde mogendheden heeft besloten, betekent deze ontwikkeling geen principiële wijziging in het beleid. Wel is het duidelijk geworden, dat (Ie volkeren van W.-Europa en van de Atlantische gemeenschap, hun politieke, economische, financiële, sociale en militaire samenwerking in sneller tempo dienen te verwezenlijken. Op de iveg naar de Economische Unie tussen Nederland, België en Luxemburg is dit jaar toeder belangrijke voortgang gemaakt. De organisatie op grond van het Brusselse pact waarin de Benelux met Gioot-Britlannië en Frankrijk is verenigd, is een waardevolle vorm van coöperatie gebleven, al is een gedeelte van haar arbeid overgenomen door de grotere gemeenschap der Noord-Atlantische volkeren, waarin de internationale ontwikkeling de stool heeft gegeven tot een versterhing en versnelling van de gezamenlijke defensie-maat regelen.

In West-Europa wint het begrip voor de noodzakelijkheid van practische samenwerking veld. Een sterke u'il daartoe is onder meer lot uiting gekernten in de Raad van Europa. Op het gebied van do economische integratie van Europa zijn be

langrijke vorderingen gemaakt, in hel bijzonder door het besluit tot vorming van een Europese Betalingsunie, die het economisch verkeer lussen de Europese landen in velerlei opzicht vergemakkelijkt, al blijft de taricfpolitiek van verschillende landen nog een belemmering. Ook hel plan voor de emigratie van de productie van de twee belangrijkste industriële grondstoffen, staal en kolen, han van grote waarde blijken. Nederland heeft aan de uitwerking dezer plannen een actief aandeel genomen en levens een eigen initiatief ontwikkeld door indiening van het plan van actie voor Europese economische integratie. De Regering acht het van groot belang, dal zo spoedig mogelijk ook Duitsland ten volle wordt betrokken bij de nauwer-e aaneensluiling van Europa. Het economisch verkeer tussen Nederland en Duitsland is reeds in sterke mate ver-ruimd.

In de eeuwenoude verhouding tussen Ncderlarrd en Indonesië heeft sich door de souvereiniteifioverdracht een definitieve veranderirxg voltrokken. Deze ommekeer heeft het onvermijdelijk gemaakt, dat tal van feitelijke en persoonlijke verhoudingen werden beëindigd of aan de veranderde toestand aangepast. In veler levensomstandigheden heeft dit diep en pijnlijk ingegrepen. De Regering tracht de gevolgen daarvan zoveel in haar vermogen ligt te verzachten.

Problemen van de overgangstijd hebben lot moeilijkheden aanleiding gegeven. Voor-ts houdt het vraagstuk Nieuw-Guinea de beide landen verdeeld. Niettemin mag de hoop worden gekoesterd, dal hel belang, dat voor heide Staten in een goede samemverking gelegen is, op den duur over de moeilijkheden zal doen zegevieren. De eerste Unieconferenlio, die dit jaar in Djakarta gehouden is, heeft de practische betekenis van de bijzondere relatie, die tussen beide landen bestaai, in het licht gesteld. De Regering hoopt, dat volgende Vnicronfcrvntie zich zullen kenmerken door eenzelfde goede sfeer eit even belangryke practische resultaten als de eerste. De handelsbetrekkingen tusserc- beide landen ontwikkelen zich bevredigend. De Regering vei-trouwi, dat zij zich in de toekomst in toenemende mate zullen kunnen ontplooien, waarbij de mogelijkheden, die Nederland als Beneluxpai tirer heeft, van invloed kunnen zijn. De in Suriname reeds irr gevoerd e en voor de Nederlandse Antillen spoedig te verwachten Inlerimre'jeling geeft in afwachting van de totstandkoming van de nieuwe r echtsorde aan deze gebieden een belangrijke en zelfstandige positie, welke naar de overtuiging der Regering de banden mcj Nederhind zal versterken. De samenwerking op economisch en <cultineel iiebied met Suriname en de Nederlandse Antillen onlwikkflt zich grinstig. De plannen lot verdere ontginning van Surinames hulpbronnen nemen geleidelijk vaste vorm aan. Enkele projecten zijn reeds i'n uilvoering. De activiteit, die de Landsregering in goetle samenwer ling met het Welvaarlsfonds en de Stichting voor de machinale landbouw op dit gebied aan de dag legt, heeft de warme belangstelling en steun van Nederland. Het slemt tot diepe bezorgdheid, dat zo spoedig na de afloop van de wereldoorlog en zo onmiddellijk volgende op de beëindiging van het conflict in Indortesië, opniemv van Nederland grote offers voor de defensie moeten worden gevraagd.

Versnelling t,xn de opbomv en t'erslerking in het bijzonder van de strijdkrachten te land en in de lucht is ter hand genomen. Hetgeen op dit gebied' vertier zal dienen Ie worden gedaan, verkrijgt vorm en inhoud door voorldurerrd overleg met de landen, met tvelke Nederland m het Noord-Atlantisch Verdrag is verbonden. Naast de teun, iveike andere landen ons w Uien geven, heeft Nederland eigen prestaties te vt^rgroten. Zowel bij < Ie defensie als bij ordehandhaving en bij de burgerlijke verdediging zal vrijwillige medewerking van grote betekenis kunnen zijn. Mte dankbaarheid gedenk ik hoevelen hun militaire dienst overzee met i nzet van hun gehele persoon hebben verricht, en ook thans nog ; gedurende de laatste en wellichl ivaarste periode van hun verblijf' in Indonesië vervullen. Met eerbied stel ik va^^t, hoevelen bereid bleken om als vrijwilligers deel e nem,en aan het Nederlandse a( indeel in de strijdmacht der Verenigde Naties in Korea. De Reger -ing iveet zich door de wilskracht <ler natie gesterkl in haar streven., om Nederland zijn plaats te doen innemen in da kring der landen, die zich doelbetvust opmaken om de kans op het behoud van de vrtide Ie vergroten door de zekerheid te seheppen, dat een aanval gezamenlijk zou ivoiden weerstaan. De gang van zaken in de tvere ld stelt Nederland ook op economisch, sociaal en financieel gebic d voor nieuwe vraagstukhen. Belialve aan de noodzaak tot opvoering der nationale weerbaarheid IS daarbij vooral te denken aan <Ie sterke stijging der prijzen van vele grondstoffen op de wereldmarkt, een stijging, waartegen Nederland alleen niets vermag, en di. 3 voor ons land een bijzondere ongunstige uitwerking heeft, omdat het zelf zo weinig grondstoffen voortbrengt. Onder deze omstandigheden eist het te volgen beleid hernieuwde nauwgezette overweging.

Een herziening van de rangorde in dringendheid der uitgaven op het gebied der overheidswerkzaamheid, met inbegrip van die der lagere overheden, zal onvermijdelijk zijn. Een verdere verlaging van de belastingdruk zal om gelijke oorzaken voorshands niet in vooruitzicht kunnen ivorden gesteld. De handhaving van het monetaire evenwicht, in de laatste jaren bevorderd door de Marshallhulp, zal onder de geivijzigde omstandigheden moeilijker worden. Het is echter een gebiedende eis, dat dit evenwicht wordt beivaard, zowel als voorwaarde voor het herstel van het nog steeds ontbrekende evenwicht in de betalingsbalans, als omdat een stijgend prijspeil noodlottige gevolgen medebrengt voor het levensniveau van een groot deel van ons volk. In verband daarmede zal ook in de financiële politiek aan sociale gezichtspunten bijzondere aandacht moeten worden besleed.

Evenzeer is op economisch gebied grote waakzaamheid geboden. Mocht de ontwikkeling dieper en meer omvattend overheidsingrijpen wenselijk doen zijn, dan zal de Regering niet aarzelen hiertoe over te gaan.

Na urgent gebleken maatregelen op het gebied van de loon- en prijspolitiek te hebben genomen, heeft de Regering over het verder Ie dezen aanzien te voeren beleid het advies gevraagd van de dit jaar lot stand gekomen Sociaal-Economische Raad. Ter bereiking van een doeltreffende maatschappelijke organisatie is het van groot belang, dat lichamen, als bedoeld in de Wet op de Bedrijfsorganisatie zoveel mogelijk bevorderen, mede door bij nienive wettelijke maatregelen, waar mogelijk, bevoegdheden aan bedrijfslichamen toe te kennen. De bevordering van de Industrialisatie, die tot nog toe niet onbevredigend verloopt, blijft een kernpunt van de economische politiek. Ook op verdere verhoging van de produc- ' tiviteil van landbouw en visserij blijft het streven der Regering gericht.

De werkgelegenheid bleef zich in hel algemeen, in aanrner-king genomen het grote aantal gedemobiliseerden, dat geplaatst moest worden, gunstig ontwikkelen. Waar zich in enkele gebieden van ons land met veelal eenzijdige bestaansbronnen regionale structurele iverkloosheid begon af te tekenen, werden voorzieningen getroffen om deze gebieden aantrekkelijker te maken voor industrievestiging. Op dit gebied zijn reeds enkele resrdlaten van betekenis bereikt.

De sterke bevolkingsgroei en de beperktheid van de beschikbare grond blijven krachtige bevordering der emigratie eisen.

Voorstellen tot het voortzetten van landaanwinning en inpoldering zullen worden gedaan.

Na de liquidatie van de gevolgen van oorlog en bezelling steeds ver-der voortschrijdt, kan meer dan in vorige jaren aandacht en energie ivorden gewijd aan de aanpassing van ons recht aan de ontwikkeling der maatschappelijke verhoudingen. Op cultureel gebied zal hel beleid gedragen blijven door de over

Op cultureel gebied zal hel beleid gedragen blijven door de overtuiging, dat kunsten en wetenschappen van hoge waarde zijn voor ons volk.

Aan de Staten-Generaal zal worden voorgelegd een nota betreffende het geheel van onderwijsvoorzieningen, die voor de toekomst van onze jeugd en met het oog op de behoeften onzer maatschappij wenselijk zijn.

De verdere uitwerking van het door het Kabinet bij zijn optreden ontwikkelde program van wetgeving en bestuur, ivaaiaan reech iwr-- scheidene punten werden verwezenlijkt, zal voortgang hebben. In de Memoricn van Toelichting bij de begrotingsstukken worden daaromtrent nadere mededelingen gedaan. Veel zal daardoor ook in het nieuwe zittingsjaar van Uw iverkkracht worden gevraagd.

Vast staat, dat een grote krachtsinspanning van heel ons volk nodig zal zijn om aan de gewijzigde ver-houdingen het hoofd te bieden. Uit hetgeen mogelijk is gebleken in de vijf jaar, waarin Nederland zich uit de diepste ellende omhoog heeft gewerkt, mag het vertrouwen worden geput, dat onze volkskracht ook tegen deze verzwaarde taak opgetvassen zal blijken te zijn.

De Regering harerzijds zal het mogelijke doen om een redelijk evenwicht te bevorderen tussen de eisen, gesteld voor de medewerking aan de collectieve veiligheid, en het economische, sociale en culturele welzijn van ons volk.

Met de bede, dat God ons allen in onze arbeid moge sterken, verklaar ik de gewone zitting der Si aten-Generaal voor geopend. 19 September 1950.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen