Flakkee's verweer inzake het voorstel tot herziening Gemeentelijke indeling.

Het rapport van de Commissie t onderzoek van het voorstel tot herzining van de Gemeentelijke indeling o Goeree en Overflakkee is verschenen e aan de raden van alle gemeenten o Flakltee toegezonden, waar het de eersvolgende dagen in behandeling zal komen. Zoals bekend mag worden geach jnoet op 1 April a.s. de mening van d gemeenteraden over deze belangrflk materie, bij Ged. Staten kenbaar worde gemaakt.

Dit rapport, dat uit 32 gehectographeerde vellen bestaat, zal in de gemeenteraden de handleiding zijn, waaro de besprekingen zullen worden gevoer Er zal echter, zo dunkt ons, in de rade niet zo buitengewoon veel meer over gesproken worden, omdat in de commissi niet alleen minstens één vertegenwooruit iedere gemeente zitting liad maar mede omdat met ieder'gemeentebestuur afzonderlek is geconfereerd e een tegenvoorstel is gedaan, en ee nieuwe indeling is ontworpen, waarb de liuidige grenzen der gemeenten zij herzien, terwfll de gemeentelijke zelfstandigheid behouden blijft.

In de inleiding wordt een uiteenzettin gegeven hoe de commissie van onderzoek op dit wetsvoorstel Is tot stan gekomen en wie daarin zitting hebben Do deskundige die aan de commissie i toegevoegd was Mr L. J. den Hollande te Middelhamis, die ook het rappor beeft samengesteld.

De toedrach In het Hoofdstuk I wordt de gehel toedracht omschreven, hoe het vanrf^d eerste plannen, die Ged. Staten t.o. win de herziening der gemeentelijke indeling op ons eiland hadden, is toegegaan Het eerste dateert van Augustus 1947 De motivering was toen zeer zwak. Me uitzondering van Oude Tonge, werd di plan, door alle gemeenten, uitvoerig gemotiveerd, van de hand gewezen. Ged Staten bekreunden zich daar weinig om, en traden ook niet in overleg om de te berde gebrachte bezwaren met de gemeenten te bespreken. Instede daarvan werd de bevolking van ons eiland 21 Juni/3 Juli 1949 opgeschrikt met een nieuw voorstel, voorzien van een Memorie van Toelichting, houdende een striemend reguisitoir tegen de bevolking en tegen de gemeentebestuurders, die in hun bestuurskracht zouden z^n tekor geschoten.

De samenstellers van het rapport hebben ook de motieven, die in de eerste M.v.T. zgn aangevoerd nog eens onder de loupe genomen, omdat men er van uitging, dat Gedep. Staten zich bi0 het laatst ingediende plan hebben laten leiden, door hetgeen in de oorspronkelrlke M.v.T. was uiteei^ezet. Stuitend was daarin vooral, dat de gepubliceerde cijfers geheel buiten de waarheid waren en de grievende opmerkingen t.o. de bevolking met de beste vril van de wereld, •in geen enkel verband met de gemeentelijke indeling konden worden gebracht. Er is grote verontwaardiging over geweest en het slot was, dat Ged. Staten, eer de gemeenteraden de plannen formeel hadden kuimen behandelen een telegram aan de Raad van elke gemeente zond, waarvan de inhoud neer kwam, dat het ontwerp door „nog niet geheel verklaarde oorzaken" een vorm en inhoud had gekregen die nadere overwegingen behoefde.

Het rapport wjjst er terecht op, dat algemeen werd verwacht, dat Ged. Staten die „nog niet verklaarde oorzaken" zou opsporen, maar opnieuw heeft men zich hierin deerlijk vergist, want G.S. handhaafden zonder meer het oude plan met een vrij onbetekenende vyijziging en volstonden met het even te voorzien van een wat meer gematigde Memorie van Toelichting, dat op 27 Juni 1950 de raden werd toegezonden en waarop nu per 1 April antwoord moet worden gegeven. Het rapport kenschetst deze w^jze

Het rapport kenschetst deze w^jze van doen van Ged. Staten als volgt: „Tegen de door G.S. gevolgde methode rijst reeds aanstonds verzet, omdat dit coUege hiermede zeer duidelijk miskent het primaire recht van de vrije mens om te leven en gelukkig te zijn op de door hem zelf verkozen wijze en in een door hem zelf mede-gevormde en door hem mede-bestuurde gemeenschap. Dit recht is niet absoluut en het zal moeten wijken wanneer hogere belangen dit vorderen, maar niettemin vormt net de hoeksteen van de democratie. Hiertegenover willen Gedeputeerde btatcu, gedreven door administratieve utiiiteitsoverwegingen, op het eUand ^eree en Overflakkee tot opheffing overgaan van meer dan de heUt van de gemeenten, zulks volstrekt tegen de vril van de bevolking, zonder enig nader overleg met deze bevolking en zelfs in ^te zonder enige behoorlijke motive- Formeel hebben Gedeputeerde Staten

Formeel hebben Gedeputeerde Staten e bepaUngen van de Gemeentewet in acht genomen en treft hen te dien opzichte geen vervrtjt, doch het ia wel Zeer teleurstellend, dat zij zich niets hebben aangetrokken, van de bezwaren, die in eerste instantie door de gemeenteraden naar voren z^n gebracht en het kemie- ^^ niet de moeite hebben gevonden öm ook maar op één van deze bezwaren in w gaan. Een dergelgke wgze van optre- "^"l vergroot de afstand tussen bestuur en bestuurde en draagt er toe bfl, dat de Bestuurde het bestuur steeds meer als een vreemd, ja zelfs als een vijandelijk element gaat voelen, waardoor de graven ^^ ^^ democratie wordt onderat»?.? ^^^^ ^°°'^ ^^- Staten voorge-

S® plannen z^jn kennelflk op de ambleiijKe tekenkamers tekenkamer.q tot tnt stand star,/! gekomen, „-av^.-.«- zonder dat rekening is gehouden m de plaatselijke toestanden en met de ovattingen van degenen, die dan toch p slot van rekening de nieuwe gemeen zouden bevolken. Onbetwistbaar gaat deze voorgeste

Onbetwistbaar gaat deze voorgestede opheffing van zeven gemeenten toc allereerst de bewoners van deze gmeenten aan, die de gevolgen hierva dagelijks aan de lijve zouden onderviden. Niemand zal in ernst vrillen volhoden, dat het voor de rest van Nederlan van enige betekenis is, hoe de gemeetegrenzen op dit geïsoleerde eiland lopen.

Voor het provinciaal bestuur beteke de opheffing van zeven gemeenten ee zekere administratieve vereenvoudigin zonder dat dit tot enige besparing o de provinciale uitgaven zal kunnen leden.

De inwoners van Den Bommel, Sta aan 't Haringvliet, Nieuwe Tonge, Melissant, Herkingen en Goedereede zouden echter in het vervolg, telkens wanneer zij op de gemeente-secretarie moeten zgn, ongeveer 8 km moeten lopen o fietsen.

Bovendien zouden zg in feite elke invloed verliezen op de vnjze, waarop hu dorpsgemeenschap in het vervolg za worden bestuurd en hiervoor niet langer verantwoordelijk zijn.

Het merkwaardige is, dat nu juist me de mening van de bevolking van di eiland groot 35.000 zielen, door de Ged Staten niet in het minst rekening wer gehouden en aan haar bezwaren zelf geen enkele aandacht wordt besteed. Met een regering van het volk doo het volk valt dit toch kwalijk te rijmen."

OnvsKmtwoordèipc avontuu In het tweede hoofdstuk van het rapport ztjn>een aantal beschouwingen samengevat van vooraanstaande economen, die het een ontverantwoordelij avontuur vinden, om kerngezonde klein gemeenschappen op te heffen alleen op grond van de veronderstelling, dat in een nieuw gevormde, grotere gemeent de doelmatigheid beter en de bestuurskracht sterker zal zijn.

In de practtjk blijkt stellig niet, da grotere gemeenten beter bestuurd worden en niemand zal willen volhouden dat bv. Herkingen over minder bestuurskracht beschikt dan een plaats als Finterswolde. De kleine gemeenten, waa het hier om gaat, blijken goed te worden bestuurd. De gemeentebesturen hebben met de middelen, waarover zij beschikken, hun dorpen zo goed verzorgd dat deze beslist niet voor de grotere gemeenten onder behoeven te doen. Er bestaat — aldus het rapport — geen enkele aanleiding om ter verhoging van de doeltreffendheid van het Bestuur tot opheffing van deze kleine gemeenten over te gaan. In elk geval zal dan toch vooraf eerst onomstotelijk moeten worden bewezen, dat deze opheffing Öe doel matigheid van het Bestuur zou bevorderen.

Ook de finantiële kwesties dienen vooraf te worden onderzocht, die aan het vormen van grotere gemeenschappen vast zitten. De uitgaven per hoofd zijn in de kleine gemeenten lager dan in de grotere, men treft er een veel zuiniger beheer aan.

Vast staat, dat bij de vorming van nieuwe grote gemeenten zeer belangrijke investeringen zullen moeten geschieden, waarom het rapport er op wgst, waar de Regering nu al de uitvoering van vrqwel alle openbare werken moet beperken, zij zeker heeft toe te zien, dat nieuwe grote uitgaven, die de samenvoeging van gemeenten meebrengt, óök finantieel onverantwoordelijk is.

De samenstellers van het rapport hebben zich niet ontzien, de eerste Memorie van Toelichting uiteen te rafelen, omdat Ged. Staten zich, bij het laatst ingediende plan, door dezelfde motieven hebben laten leiden. Zij omschrijven het standpunt van Ged. Staten als volgt:

1. dat die het eiland zien als in menig opzicht bij de latere tgd ten achter gebleven;

2. dat dit mede te wijten is aan gebrek aan bestuurskracht van de kleine gementeiyke eenheden; 3. dat deze kwalen zouden verhol

3. dat deze kwalen zouden verholpen kunnen worden door het opheffen van zeven van de dertien gemeenten.

In hoofdstuk 3 worden al deze punten grondig weerlegd. Het is interessant genoeg om daar later nog eens op terug te komen.

Hoofdstuk 4 bevat een uiteenzetting, op welke gronden de door Ged. Staten nieuwe gemeentelöke indeling volstrekt onaanvaardbaar wordt geacht. Gemeente voor gemeente wordt daarbij bezien met de besturen waarvan hi de meest goede verstandhouding een nieuwe indeling is ontworpen. Wat Mlddelbamis en Sonunelsdigk be

Wat Mlddelbamis en Sonunelsdigk betreft wordt geaegö, dat dit inderdaad geheel is aaneengebouwd, maar tusse beide gemeenten een goede samenweking bestaat, een groot aantal dienste zijn gecombineerd en over alle gemeeschappeltjke belangen voortdurend ove leg wordt gepleegd. Het wordt als ee gematige factor t.o. de andere gemeeten geacht dat deze gemeenten afzoderlijk zijn, waardoor de ene gemeen niet over de andere domineert en d hieruit voortvloeiende animositeit voorkomen.

Stad aan 't Haringvliet bij Middelhanis voegen zou betekenen, dat het zi eigen bestaan verliest. De haven va Stad zou onder beheer komen van Midelhamis, welke gemeente eerder gneigd zou zijn gelden te besteden aa eigen haven, waardoor Stad's welvaa zou verkwijnen. De afstand van plm. km voor samenvoeging is ook te ver.

Nieiuwe Tonge is economisch op Middelharnis georiënteerd en heeft bij Oud Tonge geen belangen. Samenvoegin daarmee zou geheel tegen de stroo van het werkelijke leven ingaan. Ondanlcs dat door G.S. gezegd is, dat d bestuurskracht gering is, is het in werkelijkheid een krachtige en bloeiend gemeente.

De positie van Achthuizen levert inderdaad moeilijkheden op. Door De Bommel bij Ooltgensplaat te plaatse zou deze gemeente in dezelfde afhankelijke positie komen, als waarin than Achthuizen verkeert. De afstand van km is ook te ver. Gewezen wordt op d verhouding van de R.K. bevolking t.o het Protestantse deel; door de voorgestelde samenvoeging zou de politieke invloed van de R.K. geheel worden uitgeschakeld, wat in strijd zou zijn met d democratische beginselen.

De geaardheid van Stellendam en Goedereede is volstrekt niet gelijk, eeuwenlang leefden deze dorpen hun eigen leven, er bestaat weinig contact, zodat zi zich met kracht verzetten tegen een combinatie. Ouddiorp is bereid aan Goedereed

Ouddiorp is bereid aan Goedereed grond af te staan, waardoor Goedereed de nodige bouwgrond kan verkrijgen. Melisaant is een welvarend dorp, he

Melisaant is een welvarend dorp, he bestuur is geenszins te kort geschoten in bestuurskracht. Deze gemeente zie er goed verzorgd uit en kan stellig behoorlijk voor zichzelf zorgen. Herkingen is een kleine plaats me

Herkingen is een kleine plaats me een apart karakter. Het heeft me Dirksland en Melissant weinig contact Samenvoeging zou betekenen dat Herkingen en Melissant voortaan vanui Dirksland zou worden bestuurd, want mede door de afstanden zal stellig geen nieuwe eenheid ontstaan. Van een samengroeiing zal nooit geen sprake zijn omdat elk dorp zijn eigen belangen heeft. Door de bevolking van de driegemeenten wordt samenvoeging vierkant afgewezen.

Wel nieuwe grenzen Toegegeven wordt, dat de huidige grenzen veel te wensen overlaten. Daarom is daar in de beste harmonie met de gemeentebesturen een oplossing voor gezocht, welke nieuwe grenzen nu aan Ged. Staten zullen worden voorgesteld. In dit — mogelök bij, gebrek aan plaatsruimte in een volgend nummer — zullen wfl die voor te stellen grenswijziging apart opnemen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen