Promotie op het dialect van Overflakkee

DE MOOIE TAAL, gebezigd op ons iiand Goeree en Overflakkee, staat de tste tijd wel bijzonder in de belang- Mns Het publiek merkt daar ook f van uit de artikelen over „Folk- Ire en Taal" die regelmatig in ons blad lerschiinen.

In de studeerkamer wordt onze streekj die zoveel met het Zeeuws overdiotnt, echter nog wel eens een weinig der bekeken en nageplozen, wat wel eruit blijkt, daar Woensdag 4 Juli a.s. jn onzer vroegere eilandbewoners nl. [entlrik Cornells Landheer, geboren te iltjensplaat, zal promoveren tot doc­ ,r in de letteren en wijsbegeerte aan de 'iiksuniversiteit te Leiden, op een proefihiift getiteld: „Klank­ en Vormleer m hét dialect van Overflakkee." 1 | 1

De heer Landheer heeft van zijn jeugd aan veel gevoeld voor het dialect dat ii zelf spreekt. Reeds als leerling op ie R.H.B.S. te Middelharnis begon hij, 5 verzoek van een van zijn leraren, et het aantekenen van Flakkeese woorfen In zijn studenten­tijd werd zijn bemgstelling voor het dialect opnieuw rewekt door Prof. Kloeke, waardoor hij zijn taalkundige scriptie voor het loctorale examen reeds een overzicht lan het dialect van Overflakkee gaf. et lag in de bedoeling deze scriptie tot |en dissertatie uit te werken, doch waar na zijn doctorale examen een betrekÄJig als leraar aanvaardde, bleef het rerlc liggen. Het materiaal werd intusffl uitgebreid en er kwam ook belang­ elling voor de syntactische dialectstulie. In 1948 wendde hij zich opnieuw tot 'rofessor Kloeke, die bereid bleek als lijn piomotor op te treden. j | [ j ! |

' In zijn verantwoording deelt de schrijler mee, dat hij zijn materiaal in het iroefschrift publiceert in de vorm van Ie weliswaar ouderwetse, maar toch on­ [etwijfeld degelijke dialect­grammatica, lat beven modernere beschrijvingen het loordeel heeft, dat ze gemakkelijker kan forden ingeschakeld bij het vergelijkend lialect­onderzoek. De dissertatie zelf is lechts een kleine honderd bladzijden [root, het ligt in de bedoeling enkelr ndere hoofdstukken met een uitgebreid bcabularium, later uit te geven. ! l l i l l l l l

De studie loopt alleen over het dialect lan Overflakkee, het Goerees is er niet betrokken. Over dit oude dialect pulliceerde M. A. van Weel in 1904 zijn üssertatie „Het dialect van Westvoorle", waarin vooral het dialect van Oudlorp werd beschreven. Over het dialect 'an het stadje Goeree verschenen meerlere artikelen van de heer F. den Eerlamen te Wassenaar. l l ï l l I l l !

Zoals dat in West­Flakkee is, zijn ook ip Oost­Flakkee de dialecten van dorp :ot dorp verschillend. Om geheel aan de lodige wetenschappelijke nauwgezetheid voldoen, vermeldt de samensteller, lat de grondslag voor zijn dissertatie :evormd wordt door het dialect van toltjensplaat, zijn geboortedorp. Om de belangrijke verschillen te on I F l ! l J r nj

Om de belangrijke verschillen te onlerkennen, die er in de dorpen op taal­ ;ebied zijn, heeft hij in 1949 uitvoerige ragenlijsten rondgestuurd aan correslondenten, meest leerlingen uit de 4e en ie klas van de R.H.B.S. te Middelhar­ Js. Af en toe werd dan een reisje gelaakt voor mondelinge controle van de ichrittelijk verzamelde gegevens, waarij bleek, dat er bij de jongelui groot nthousiasme bestond voor dit werk. Het proefschrift zal in de handel kolen, zodat de dialect­liefhebbers hun art kunnen ophalen. Dat er overigens 'eel exemplaren van zullen worden geilaatst ijetwijfel^n we zeer, daar de beet king te wetenschappelijk en te weilig populair is. We geven hier enige titels van de hoofdstukken. De acoustiiche waarde der tekens; Het fonolo­ [isch systeem van vocalen en diftongen; 'e ontwikkeling van korte vocalen, ge­ 'oigd door r ­|­ consonant enz. De geliddelde lezer bemerkt hieruit direct, lat men wel enigszins taalkundig onder­ ' moet zijn, om er voldoende van te mnen genieten. Het later uit te geven 'ocabulaire (woordenboek over Flak­ *e) zal zich daar meer voor lenen. In 1't velband wijzen wij er op, dat de heer 'andheer (Langendijk 1 A Gorinchem) iet toezenden van typisch Flakkeese 'oorden en uitdrukkingen zeer op prijs i'elt, die dan alsnog in dit woordenboek 'Pgenomen kunnen worden. t! r n| f! r rl I r l e! | l ! I ej

Van de 13 stellingen die de promo­ 'sndua Woensdag te verdedigen heeft loemen we tenslotte nog een enkele. ! Het is wenselijk, dat de dialectbehrijver zich niet enkel beperkt tot de gebruikelijke klank­ en vormleer, maar lit aandacht schenkt aan de studie van 'e Syntaxis van het dialect. i. Het Flakkees vormt een overgangs j '

i. Het Flakkees vormt een overgangsl'alcct tussen het Zuidhollands en het «uws, maar het karakter is meer 'eeuws dan Hollands. 5. De bewering van mej. A. R. Hol: \ i

Overflakkee, Tholen en St. Filipsland Ijjn door Brabant beïnvloed" geldt wat 'verflakkee betreft alleen voor het i'terste Oosten, niet voor het eiland als :eheel. 1 «l l ]

6. Het is beter van Achthuizense en ^ude Tongse „brabantismen" te spreken "n van Overflakkeese „brabantismen", als Weijnen doet in Zeeuwse dialectfoblemen. fl ­ '

!-m^' ^^*' ^i's­hantse bevolkingsbestand eel ig in Achthuizen aanzienlijk groter lan in de oudere dorpen van Goeree en Jverflakkee, met uitzondering van Oude Tonge (vgl. Weijnen.)

' . Zoals wij reeds schreven zal de pro­ J>°tie plaats hebben op Woensdag 4 Jul i­s. Wij verheugen ons zeer en zijn er Mts op, dat ons mooie Flakkees dialec ?ƒ grondslag vormt voor dit proefschrif wr verkrijging van de doctorale graad ue liefde tot zijn land is ieder aange-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen