8 Augustus bestaat Boerenleenbank Middelharnis-Sommelsdijk 50 jaar

DE COöP. BOERENLEENBANK MIDDELHARNIS­SOMMELSDIJK zit momenteel in het goud. Niet zozeer vanwege de tonnen gelds, die zij beheert, maar om het feit, dat de bank thans vijftig jaren bestaat. Op 4 Juli 1901 werd door notaris Van Bergeijck te Middelharnis de acte van oprichting gepasseerd, nadat door een groep ingezetenen uit beide gemeenten het initiatief tot oprichting was genomen. Men verrichtte hiermede ook pionierswerk voor de gehele streek; in de jaren nadien hebben successievelijk al onze Flakkeese dorpen hun boerenleenbank gekregen. Op Woensdag 8 Augustus hoopt men dit gouden jubileum in een feestvergadering der leden en een aantal genodigden op gepaste wijze te vieren.

De oud-kassier D. Joppe be- hoorde lot de oprfchters

De eerste boerenleenbanken uit ons land dateren uit de jaren vlak tegen de eeuwwisseling, 1897 en volgende. Maar een paar jaren later volgde de oprichting van deze bank al en wij menen, dat hiermede toen al het bewijs geleverd is, dat onze streek zeker niet achterlijk genoemd mag worden. Nu waren de omstandigheden er naar, dat de boeren en vooral de kleinere naar middelen gingen zoeken om de moeilijkheden van de dag te verkleinen; het was een arme tijd, waarin een dubbeltje bijna evenveU waarde had als een tientje nu en \ooral gedurende de periode, dat men geen geld trok van de gewassen en men v/el uitgaven had voor het klaar maken van de grond en het zich prepareren op de oogst, zaten velen financieel in de klem Het kwam er op neer, dat men zich aan allerlei penibele manipulaties moest overgeven om aan geld te komen, met allerlei nadelige bijkomstigheden.

Een kleine groep nam het initiatief. Natuurlijk had men direct pessimisme

week kost en het verwondert ons niet. Het medeleven onder en met elkaar is groot, 't Gebeurde dat van een Hollandse boer alle gewassen verhagelden, waarvoor een collecte werd gehouden om hem in zijn nood te steunen. Een voorbeeld van echte naastenliefde!

De Hollandse boeren in Frankrijk — en het is ons een eer dat er meerdere Flakkeeërs onder zijn! — geven hier weer een staal dat ze weten te koloniseren, dat ze zich in den vreemde een weg weten te banen en een bestaan weten op te bouwen. Er moesten veel opofferingen worden getroost en vooral de vrouwen moeten een sterke wil hebben om het er klaar te spelen (vooral in het begin) maar er is door hen reeds zeer veel bereikt. En het principe is niet verloochend '— men heeft niet gerust tot men een prot. kerk en een chr. school had, om de Waarheid uit te dragen. Dwingen zij voor de Franse boer bewondering af dat zij zo veel uit hun landerijen weten te halen, het moet toch ook wel hun respect hebben, dat zij hun belijdenis niet verloochenen. Als zodanig zouden zij in dit vreemde land ook kunnen staan als een zoutend zout en een lichtend licht. WAARNEMER. en tegenstand te bestrijden. Maar onder de initiatiefnemers bevond zich een onderwijzer, die een grote naam heeft achter gelaten. Willem de Jong was een begaafd spreker en een vooruitstrevend man en vooral aan hem was het te danken, dat een comité van actie werd opgericht en daaruit is op eerder genoemde datum de bank geboren. Er traden 24 personen als lid toe. He

Er traden 24 personen als lid toe. He eerste bestuur bestond uit de heren J. Timmerman, D. Joppe, A. Struik, J. C. Born en M. G. Born. Naast het bestuur had men een raad van toezicht en daarin werden benoemd de heren W. de Jong. K. Gouswaart en B. Boomsma. Kassier werd de heer J. C. de Gast, de enige die — uit hoofde van zijn beroep — goed met bankzaken op de hoogte was. Die kassier verdiende 50 gld. per jaar en had het eerste jaar het beheer over 2400 gld., daar ieder per leden 100 gld. inlegde. Het begin is financieel niet best geweest. Men eindigde het eerste jaar al met een verlies van een dikke 100 gld. Maar het volgend jaar ging het al beter, men maakte een kleine winst, en nadien is het met de bank steeds crescendo gegaan.

Een belangrijke figuur in deze boerenleenbank is geworden de heer Dirk Joppe Cz. Na bedanken van de heer De Gast kwam de functie van ïïassier vacant en daarin benoemde men de heer Joppe. Dat gebeurde op 27 Januari 1905 en sindsdien, dus gedurende 46 jaren, heeft deze ononderbroken zijn beste krachten aan de boerenleenbank gegeven. Eerst op 1 October 1944 kreeg hij een hulpkassier naast zich en wel nam hij in 1946 ontslag om opgevolgd te worden door de heer J. J. Zaaijer, maar als hulpkassier blijft hij nog altijd bij de dagelijkse gang van zaken betrokken. Hij is de enige van de nog in leven zijnde oprichters, die onafgebroken de boerenleenbank heeft gediend, de eerste drie jaren als bestuurslid. Naast de heer Joppe is overigens van de oprichters alleen de heer L. Verolme te Middelharnis in leven. Deze boerenleenbank heeft voorts nog

Deze boerenleenbank heeft voorts nog enige andere markante figuren gekend; in de eerste plaats dient daarvan genoemd de heer G. van Eek, die de heer Jong in de raad van toezicht opvolgde, daarvan 25 jaar voorzitter was. Later voorzitter van het bestuur werd. Door zijn overlijden in 1944 leed de bank een gevoelig verlies. Ook in 1905 kwam in de raad van toezicht de heer M. Gideon, (Zie voor vervolg pag. 2 Ie kolom)

Vervolg 50-jarig bestaan Boerenleenbank MiddelharnisSommelsdijk

deze had daarin meer dan 40 jaar zitting om ook nog korte tijd als voorzitter t fungeren. Hij overleed in 1948 te Den Haag. En voorts ontmoet men thans nog in het bestuur de 81­jarige secretaris de heer M. Peekstok, die al tal van jaren zitting heeft en niettegenstaande de hoog geklommen jaren van dag tot dag een intense belangstelling voor alle zaken van de bank aan de dag legt. Bï} de oprichting en het bestuiten van de bank schijnt het geslacht Born een grote rol te hebben gespeeld. Herhaaldelijk komt men de personalia deze naam tegen. Bij de initiatiefnemers behoorden al de heren J. C. en M. G. Börn bij de eerste 24 waren naast deze ook L. M. Born Jz., M. Bom Jz. en A Bom Jz. En in 1934 werd in het bestuur benoemd de heer Iz. Born, than voorzitter van de boerenleenbank. Andere vermeldenswaardige figuren waren nog de heer P. van den Doel, die 25 jaar zitting had in het bestuur en de heer M. C. Buurveld, 25 jaar lid van de raad van toezicht, daarna bestuurslid Uit alleä blijkt, dat de bank zich door deze vijftig jaren heeft mogen verheugen in bestuurders, die ieder een lange zittingsperiode doormaakten en naa beste vermogen de belangen hebben gediend.

In deze eerste helft der twintigste eeuw is zeer veel gebeurd. Veel daarvan liet uiteraard deze bank niet ongemoeid Men ging mede met de ups en downs der tijden. Uit het kleine stekje groeide echter een grote boom. Begonnen met 24 leden telt men er thans ruim 350 en hun aantal stijgt jaarlijks. Telde men in 1901 ongeveer 100 uitgegeven spaarbankboekjes, thans zijn dat er plm. 2000 Van een paar duizend gulden in het begin steeg het bedrag der spaargelden tot over de twee millioen. Door alle jaren heen kon men een reserve kweken en voortdurend versterken. De reserve is de anderhalve ton gepasseerd. In duizenden gevallen zijn in de loop dezer jaren voorschotten verstrekt, in de eerste tijd alleen aan personen uit de landbouw, later ook aan ondernemers uit ambacht, industrie, of handel.

De werkzaamheden van deze boerenleenbanken zijn vele en velerlei geworden. Ging het in het begin om veilige belegging van een spaarcentje en om kleine voorschotten ter overbrugging van een moeilijke periode in het jaar, thans lopen de spaargelden in de tonnen en zijn beheer en belegging tot vraagstukken van de eerste orde geworden, evenals de voorschotten en alle andere diensten, die aan leden bewezen worden. Ook in aangelegenheden van de overheid zijn de boerenleenbanken ingeschakeld geworden en daarbij kreeg de bank van Middelharnis­Sommelsdijk ruimschoots het hare. Dat begon al in de jaren van de crisis, het nam toe in de oorlog met bv. de inname van de bankbiljetten van 500 en 1000 gld., hetwelk werd voortgezet met de inname van de 100 gld­biljetten in Juli 1945 en men beleefde het hoogtepunt met de geldsanering, de geblokkeerde rekeningen en wat er verder bijbehoorde. Dit alles bracht veel werk aan de winkel en de heer D. Joppe kan bij het begin van zijn kassiersloopbaan niet gedacht hebben, dat de bank zulk een omvang zou krijgen.

De bank heeft reeds drie jubilea ach­ ter de rug. Men herdacht het 12%­, het

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen