De Balling van Sluis

Aan de grens van Sluis keren de Magistraatleden terug. Ze hebben hun doel bereikt. Twintig getrouwen vergezellen Ds Koelman tol Groode. In deze plaats wil Koelman afscheid nemen. Ze gaan bet huis van een bevriende schoenmaker binnen.

In dit huis draagt Ds Koelman, in een vurig gebed de achterblijvenden aan God op en smeekt de zegen over de stad Shiis en haar Overheid af Te Breskens gaat de balling aan boord, steekt de Schelde over en arriveert in Vlissingen. Zonder toeven reist hij door naar Middelburg

Enige dagen later voegt zijn vrouw zich bij hem. Zij is nog enige dagen in Sluis gebleven om orde op die zaken te stellen, die Koelman niet meer kon afhandelen.

Samen reizen ze nu naar Rotterdam. In die stad heeft de balling — vooral onder de predikanten — veel kennissen.

„Zij zullen mij wel helpen vrouw" bemoedigt hij haar. „We zullen het hopen zegt ze zacht.

't Is Koelman niet te doen om giften of gaven. Hij verwacht en hoopt, dat zij hem als Dienaar des Woords zullen erkennen, gelijk hij ook hen doet. Wat valt de ontmoeting Koelman tegen.

De Rotterdamse collega's nemen jegens hun vroegere academievriend een ietv^'at gereserveerde houding aan. Wel willen ze hem af en toe wel in huizen op visite ontvangen. Collegiale vriendschap!

Maar ze huiveren er voor een Rotterdamse kansel aan hem af te staan.

„Laat me toeh eens voor Gods volk preken" dringt hij aan.

Maar tot zijn smart ervaart hij, dat hij aan een dovemans deur klopt.

Hij begrijpt spoedig, dat er van die zijde geen heil Ic wachten is.

Koelman besluit in de Maasstad een andere weg in te slaan.

Hij neemt zijn toevlucht tot de conventihelen. Tweemaal per week gaat hij voor. Gebed en Schriftverklaring zijn de werkzaamheden. Onderlinge stichting het doel.

Spoedig is er een grote toeloop. Koelman's naam i<t op aller lippen en de waardering is groot. Het houden van deze conventikels is zeer naar des ballings zin.

Zijn collega's in Rotterdam zien het met lede ogen aan. Weldra verschijnt een deputatie uit de Kerkeraad, welke hem wijst op het besluit van de Synode van Schoonhoven (1669) waarbij al die huisgodsdienstoefeningen — de zgn. conveiilikelen — in de ban worden gedaan, als nadelig voor de bloei der Kerk. Koelman betwist dit besluit.

Hij wijst de deputaten op een uitspraak van hoger gezag, dan een besluit ener Synode n1. op die der H. Schrift.

Op grond van Gods Woord meent hij zo te mogen handelen en is niet van plan af te zien, van het voorgaan in de convontikelen.

Zijn zienswijze zal hij schriftelijk aan de Kerkeraad uiteen zetten.

Op de e.V. Kerkeraadsvergadering is er een uitvoerige missive van Koelman ter tafel.

Hij verklaart zich bereid — in afwachting van hun antwoord — de conventikelen te staken.

Maar hij dringt er op aan, dan ook officieel Gods Woord vanaf de kansel te mogen bedieneji! Koelman hoopt dat zijn collega's hem daarin ter wille zullen zijn.

De balling wacht één dag, twee dagen, een week, een maand.

Maar de collegiale bereidwilligheid blijft uit. „De uitgestelde hoop krenkt het hart", zegt de H. Schrift.

Ook Koelman's rusteloze geest is het wachten moe. Op zekere avond, als hij weet, dat de Rotterdamse kerkeraad bijeen is, gaat hij er heen en klopt aan. „Binnen!" klinkt het.

Ds Koelman stapt binnen en groet de aanwezigen vriendelijk.

Zijn verschijning wekt grote verlegenheid. Maar de leraar van Sluis is gekomen, om spijkers met koppen te slaan en zich niet met een kluitje in hel riet te laten sturen.

„Aangezien ik nog geen antwoord op mijn verzoek ontvangen heb, kom ik zelf even broeders." Algemeen stilzwijgen.

„Gaarne zou ik in Rotterdam in de Dienst des Woords voorgaan. Ik wil de gaven die ik van God ontvangen heb, in Zijn di(Mist gebruiken. Op uw verzoek heb ik de conventikelen geslaakt, maar lui verwacht ik ook uw erkenning." Daar zit men! Wat nu te doen? „Broeders" dringt Koelman aan „Ik wil nu pertinent weten waar ik aan toe ben. U hebt nu toch genoeg bedenktijd gehad." Helaas, zijn pleiten is vergeefs.

Niet dat de Rotterdamse kerkeraad niet welwillend en locschietelijk wil zijn. O ja, de broeders zonden hem zelfs zeer gaarne eens

O ja, de broeders zonden hem zelfs zeer gaarne eens laten preken. Hij is welbespraakt en naar aller mening een man van innige overtuiging en oprechte vroomheid. „Gaarne zouden we op uw verzoek U preekconsent geven" klinkt het „maar... maar die fonnulieren en feestdagen ziet U, dominé als U zich daaraan wil conformeren, dan " ,.,Ia, dan zal ik nu niet in Rotterdam broeders, maar

,.,Ia, dan zal ik nu niet in Rotterdam broeders, maar in niijn gemeente te Sluis" is het antwoord van de balling. „Krijg ik nu consent? Ja of Neen!" Diepe stilte heerst.

„Broeders, nu weet ik, waar ik mij aan te houden heb. Ik wens U allen Gods zegen toe "

Met grote ijver zet D« Koelman zijn conventikelen voort.

Uit alle wijken van Rotterdam stroomt men naar de dominé toe.

Met volle teugen geniet men van zijn prediking Donkere wolken komen echter opzetten. üe Magistraat begint zich met het geval te bemoeien. De Rotterdamse leraren zien met lede ogen aan, dat Ds Koelman grote scharen onder zijn gehoor krijgt. Zij beklagen zich over de overtreding van sommige stedelijke verordeningen, waarbij het houden van conventikelen verboden is.

Ds Koelman wordt op het Stadhuis ontboden. Men wil eens een onderhoud met de balling. De Burgemeester begint vricndelijL : ,.Men heeft ons veel goeds van U verteld Dominé " Het is hem ter ore gekomen, dat de Sluise predikant — bij al zijn singuliere denkbeelden inzake kerkregering — gezond is in de leer en een vijand van Separatisme. Ds Koelman bepleit op warme wijze zijn zaak. (Wordt vervolgd))

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen