Jit het Kijkvenster

Het ambt van ouderling is toch we een zeer gewichtig ambt. Wanneer men het formulier van bevestiging met ernst leest, komt men daardoor reeds tot indruk, laat staan, wanneer men er voo geplaatst wordt om dit ambt te bekleden. De opstellers, die het formulie eeuwen geleden samenstelden, hadden er een juist begrip van, wat dit ambt in Gods Kerk betekende. Naast het formulier had men toen reeds handleidingen om de ouderlingen het gewicht van hun taak onder het oog te brengen en tevens, om hen bij het kerkelijke werk behulpzaam te zijn.

Het eerste in het Nederlands verschenen tractaat op dit gebied is van „Lodewijck Gerardt van Renesse, Predikant ende Professor der H. Theologie tot Breda" en getiteld: „Van het Regeer-ouderlingschap". Dit gulden boekske, uitgegeven in duodecima (klein formaat) bevindt zich als een curiositeit in de Utrechtse Universiteits bibliotheek. Men krggt dit boekske zo maar niet in handen, we hebben er echter wel een en ander over gelezen, wat we wel de moeite waard achten, om er iets uit te publiceren.

Van Renesse ontleed „uyt de H Schrift ende de kërkelycke practycke grondelick ende stichtelick alle de deelen van het hoogwichtig ende godtsaligh Ampt der Regheer-Ouderlingen." Xjit Gods Woord, uit artikelen der Kerkenordeningen en uit het bevestigings-formulier laat hij allereerst de vereisten horen waaraan de ouderlingen moeten voldoen ,,in haere Personen ende Huisgezinnen", eer zij tot dit Ampt verkoren worden. Vervolgens zet hij uiteen hoe het moet toegaan bij hun verkiezing, hun voorstelling (aflezen in de gemeente), het afleggen der beloften (antwoorden op de gestelde vragen) bij de bevestiging. Dan bevat het boekje nog „ses Kerckenordeningen Nationael", zodat onze vaderen in het midden der zeventiende eeuw de kerkelijke regels wel werden bijgebracht.

De ouderlingen werd aangeraden dat zij, behalve in Gods Woord maar veel moesten lezen de geloofsbelijdenis, de catechismus, de „synodale verklaaringhe van de vijf articulen teegen de Remonstranten, de formulieren" de kerckenordeninghen van Embden, Dordrecht ea." Mij dunkt dat vele onzer tijdgenoten daaraan nu niet of weinig voldoen. Renesse was terecht van mening, dat

Renesse was terecht van mening, dat er voor het ouderlingenambt ook o n- d e r w ij s nodig was. „Wat vrught is van sulcke mannen (nl. die zich niet oefenen in Gods Woord en de zoeven genoemde geschriften) te verwachten, als zij Ouderlinghen worden? Hoe konnen zij met een blanok gemoedt op de vragen, die men van de Predikstoel voorhoudt „Amen" seggen, daar hunne gewisse (geweten) hxm overtuyght van botte onwetendtheyt in 't eene en in het andere?"

Hij was heus zo mals niet met rake opmerkingen aan de toenmalige ouderlingen en ook niet aan de predikanten. Onomwonden zegt hij, dat de ervaring hem had geleerd, dat sommige mensen die tot ouderlingen worden geroepen „'t selve ofte niet grondich en verstaen ofte niet en beleven nae syn weerde en de heerlyckheid van het ampt niet genoechsaam en begrijpen."

De ouderlingen moesten ook bekwaam zijn tot oordelen en ook raad kunnen geven: „geen stomme personagien op de consistoriën, sonder raet ofte daet." Wanneer zij met de predikant huis

Wanneer zij met de predikant huisbezoek gingen doen om „de Lidmaten te visiteren", dan moesten zij „den Pastoor niet alleen het woord laten voeren, stom zijnde als een visch, ende niet een woordt ter stichtinghe bijbrengende." En van de predikanten zegt hij: „ende wy Predikanten moeten oock niet soecken tot Ouderlinghen te hebben, een deel weetnietjens, ja, broers ende Amenzeggers."

Tal van wijze lessen staan er in, waarvan we er a.s. week nog een paar hopen aan te halen, om tegelijk over het formulier van bevestiging nog een en ander te schrijven. •'

WAARNEMER.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen