Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Herziening gemeentegrenzen op Goeree - Overflakkee

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Herziening gemeentegrenzen op Goeree - Overflakkee

Sociologisch rapport van Prof. Dr. Sj. Groenman

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

"SSoals wij in ons vorig nummer hebBen gemeld is he^ sociologisch rapport van Prof. Dr. Sj. Groenman te Utrecht „iDe gemeentegrenzen op Goeree—Overflakkee" gereed gekomen. Bij de samenstelling is hij geassisteerd door de soclol. Cand. R. R. Koopmans. Het mag bekend worden geacht dat de opdracht tot dit onderzoek, betreffende de' herindeling gemeentegrenzen uitging van een commissie, samengesteld uit de verschillende gemeenteraden. Wat de door Prof. Groenman getrokken conclusies aangaat constateerden wij, dat deze aanmerkelijk dichter liggen bij hetgeen leeft onder de bevolking dan bij hetgeen t.o. van de samenvoeging door Gedeputeerde Staten is naar voren gebracht. Het is rijk gedocumenteerd, wetenschappelijk gefundeerd en er kan een dieper inzicht door worden verkregen t.o.v. de structuur van ons eiland in zijn bevolking. De technisch minimum-grens van het inwonertal waarbij een gemeente zelfstandig zou kunnen zijn acht Prof. Groenman nog niet gevpnden, hij concludeert dat dit technisch minimum beneden de 1000 zielen kan liggen!

Zeer nauwkeurig onderzoek

Het rapport bevat niet minder dan 90 getypte folio-vellen, zodat we uiteraard slechts hier en daar een greep kunnen doen. We bepalen ons in dit overzicht grotendeels tot de conclusies. Bij sommige punten hopen we in volgende nummers breder stil te staan.

In de „verantwoording" waarmee deze studie opent, wordt gezegd, dat de verhoudingen op Goeree-Overflakkee werden verkend door middel van intensief veld-werk, waardoor een totaal beeld kon worden ontworpen. Men wist deze verhoudingen te analyseren zonder op resultaten van ander veldwerk acht te slaan. De auteur heeft echter niet met het scheppen van een doorzichtig beeld der sociale omstandigheden volstaan, maar is naar eigen inzicht tot een keuze tot wetenschappelijk gefundeerde conclusies gekomen.

Breedvoerig wordt stilgestaan bij de problematiek van de wezenstrekken van de Nederlandse gemeente. Daarbij wordt bezien de technische benedengrens (v.h. aantal inwoners) en de sociale bovengrens. Hoe groter de gemeente Is, betekent niet dat zij dan te beter zou beantwoorden aan haar functies. Als voorbeeld wordt genomen de gemeente Herkingen, die bij de volkstelling van 1947 1043 Inwoners telde. De geleerde schrijver komt tot de conclusie, dat het openbare gemeentelijke leven gedragen wordt door een groep van 200—250 mannen. Zijn mening is, dat een zielental van 1000 niet het technische minimum voor een gemeente is. Gewenst is ook, da zulk een gemeente een zekere mate van maatschappelijke volledigheid heeft, (bestaansbronnen verzorgende bedrijven en beroepen). De gemeentebegroting nageplozen!

De samensteller(s) heeft zelfs de gemeentebegroting van Herkingen tot en met nageplozen! Hij noemt het een eenvoudig gemeentelijk apparaat en krijgt niet de indruk dat er door samenvoeging met een andere gemeenjbe veel zou kunnen worden bezuinigd, omdat tal van posten steeds zullen blijven bestaan.

Ons isolement wordt ook aan een beschouwing onderworpen, waarbij het twijfelachtig wordt gesteld, of dit de gemeentelijke indeling nog raakt. De grootte van de onderscheiden dor

De grootte van de onderscheiden dorpen, verspreiding van bevolking, de functie van de voornaamste verzorgende kern (die Middelharnis en Sommelsdijk zijn toebedeeld) zijn aan een aparte studie onderworpen. Uitvoerig wordt stil gestaan bij

de havens

die in drie soorten onderscheiden worden In de eerste plaats algemene havens, dan die voor afvoer landbouwproducten, en vissershavens. Waar deze havens over het algemeen kennelijk een bron van welvaart betekenen, wordt geacht dat het niet aangaat deze te sluiten, zonder dat daartegenover een wel zeer belangrijke compensatie wordt geboden. De havens in verband brengen met d gemeentelijke indeling blijkt na het onderzoek erg geforceerd.

Dan wordt aandacht gewijd aan de onderlinge migratie op het eiland, waarbij meerdere tabellen de toelichting verduidelijken. Beroepen, huwelijken, het verenigings-leven enz. komen ook in het geding en bijzonder interessant is het hoofdstuk over de geestelijke structuur van het eiland. De godsdienstige differentiatie per gemeente, is in tabellen af te lezen. Ook de politieke situatie i& op schrift gesteld.

Bij het overzicht van de betrekkingen ussen de gemeenten en polderbesturen (ontpoldering en riolering) wordt geconcludeerd, dat de relatie met de gemeenelijke indeling ontbreekt. Wel blijkt uit een tabel, dat er tussen de gemeenten onderling nogal wat georganiseerde samenwerking Is.

Conclusies, over de samenvoeging

We laten nu hier do conclusies volgen die in het rapport worden gegeven over het al of niet noodzakelijke van samenvoeging van ledere gemeente afzonderlijk.

Ouddorp. Van Ouddorp wordt gezegd, dat het een aparte gemeente is. Er is groot verschil in geestelijk klimaat met Goedereede. Bij huwelijken neemt het een eigen positie in. Voor samenvoeging Goedereede en Ouddorp kan geen geldig argument worden gevonden.

Goedereede-Stellendam. Voor de samenvoeging Ouddorp-Goedereede-Stellendam zou het enige motief zijn, dat Goedereede en Stellendam te klein zouden zijn en te weinig bestuurskracht zouden kunnen ontwikkelen. Dan zou Goedereede echter het centrum moeten zijn en psychologisch lijkt voor de Ouddorpers een vergrote gemeente Goedereede uitermate onverteerbaar. Tussen de bevolking bestaan weinig relaties en samenvoeging wordt alleen dan wenselijk geacht, wamieer er zekerheid bestaat omtrent verloren gaan van de haven van Stellendam — verzanding, Scheelhoek, Deltaplan — waardoor bijzondere maatregelen zouden moeten worden genomen. Zolang de „status quo" Dlijft gehandhaafd, zijn er onvoldoende motieven.

De Oostdiijk. Bij enquête is uitgemaakt dat de bevolking van de Oostdijk liever bij Ouddorp ingedeeld blijft dan bij Goedereede. Melissant-Dirksland-Herkingen. De

conclusie hierover is, dat in samenvoeging geen voordelen zijn aan te tonen, wèl sociale nadelen. Er dienen drie gemeenten te blijven, zij het dan dat grenscorrecties worden aangebracht.

Middelharnis-Sommelsdijk. Hoewel er verschillen bestaan tussen beide gemeenten, concludeert het rapport, dat het geen zin meer heeft twee afzonderlijke gemeenten te handhaven. Kralingen behoort bij Dirksland te komen.

Stad aan 't Haringvliet. Er is generlei aanleiding deze gemeente bij Middelharnis Sommelsdijk te voegen. Wel wordt het gewenst geacht grenscorrecties aan te brengen, waarbij in elk geval „De Weel" naar Stad overgaat. (Hiertegen zal Middelharnis wel opponeren! Red.)

Nieuwe Tonge moet een zelfstandige gemeente blijven. ,,Als een gemeente als Nieuwe Tonge op dit altaar (der opheffing) geofferd moet worden, dient men zich goed te realiseren, waarheen men wil met de gemeente In ons instituut als staatsbestel!"

Het moeilijkste vraagpunt

is de gemeentelijke Indeling van het Oosten van het eiland.,

Den Bommel, Ooltgensplaat, Oude Tonge, komen In de katholieke buurtschap Achthulzen bijeen. Zou men van Oost Flakkee één gemeente maken, dan zou volgens Prof. Groenman Achthulzen de kern moeten zijn, maar hij geeft liever de voorkeur aan om Achthulzen in te delen bij Oude Tonge, de Langstraat bij Ooltgensplaat en hij vwl de Zuidzijde onder Den Bommel laten blijven ressorteren.

Flakkee één gemeente zou een carrioatuur zijn.

In een slotbeschouwing wordt teruggegrepen op de suggesties om de Flakkeese gemeenten tot één gemeente te verenigen. Daarvoor valt niet in ernst te pleiten en zo'n gemeente zou een carrioatuur worden meent Prof. Groenman.

Bij dit korte uittreksel zuUen we het voor deze keer laten. Zaterdagmiddag geeft Prof. Groenman in Hotel Spee te Sommelsdijk een toelichting op het rapport voor alle raadsleden van het eiland, waardoor we met een verslag in ons volgend nummer weer op dit belangrijke punt terug komen.

Dit artikel werd u aangeboden door: Eilanden-Nieuws

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 18 september 1954

Eilanden-Nieuws | 8 Pagina's

Herziening gemeentegrenzen op Goeree - Overflakkee

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 18 september 1954

Eilanden-Nieuws | 8 Pagina's