Hentirik Thibmut
Zeeuwse wandelingen
Juist 300 jaar geleden, op de Ie kerstdag 1667, stierf Mr. Hendrik Thibaut. Misschien hebt u nog nooit over deze man gehoord. Hij was niet iemand die wereldberoemd was, maar in Zeeland toch een bekend persoon. Dat blijkt wel uit de vele ambten die hij in deze provincie bekleedde. Ik zal even de voornaamste opnoemen: hoogbaljuw en rentmeester van Zeeland bewesten Schelde, lid van de Raad van Vlaanderen, bewindhebber van de O. I. Compagnie, curator van de Latijnse school te Middelburg en verscheiden keren afwisselend raad, schepen en burgemeester van deze stad.
Door zijn vele goede eigenschappen stond hij in hoog aanzien. Bovendien was hij een vermogend man, vooral door zijn (derde) huwelijk met de rijke Isabella Porrenaer. Deze bracht hem de heerlijkheid Aagtekerke aan, waar hij ook begraven is.
Aagtekerke.
In de kerk is een grafmonument voor hem opgericht. Deze kerk is tien jaar geleden grondig gerestaureerd. Zoals in zoveel oude kerken waren ook hier langs de wanden zijbanken. Nogal lastig: men moest altijd scheef zitten om naar de dominé te kijken. Deze zijbochten zijn weggebroken, alle zitplaatsen (stoelen) zijn nu naar de preekstoel gericht. In meer kerken is dat gebeurd, b.v. de Nieuwe kerk en Gasthuiskerk te Middelburg, de Ned. Herv. kerk te St. Laurens en misschien nog wel meer andere. Bij zo'n restauratie worden de muren
Bij zo'n restauratie worden de muren meestal bevrijd van pleisterwerk, waardoor de oude Zeeuwse moppen weer te voorschijn komen. In de Roomse tijd was St. Agatha de
In de Roomse tijd was St. Agatha de beschermheilige van de kerk: een vrouw die in 251 op Sicilië werd gemarteld en in de gevangenis is gestorven. Of moeten we denken aan de abdis Agatha? Ze stond aan het hoofd van het Cisterciënser klooster bij het voormalige dorp Emelisse op Noord-Beveland. Toen in november 1304 door een grote watervloed dit eiland overstroomd werd, bracht men het klooster over naar Aagtekerke. Men gaf het de betreffende naam WaterloosWerve. Op de plaats ervan staat nu een boerderij, die nog altijd „het klooster" wordt genoemd. In 1835 voegden zich enkelen bij de
In 1835 voegden zich enkelen bij de Afgescheidenen. Ze kerkten op de buitenplaats St. Jan ten Heere van Jhr. Willem Versluys. Uit deze groep is de tegenwoordige grote kerkgemeenschap der Geref. gemeente ontstaan, die na een vacature van bijna 13 jaar in oktober in Ds. Van Vliet weer een eigen predikant heeft gekregen. Toen de bui-tenplaats na de dood van de eigenaar gesloopt werd, bouwden ze in 1876 een nieuwe kerk (voor ƒ 3300,—, vergelijk dat eens met de tegenwoordige bouwkosten), die nog bestaat.
Ook in 1887, na de Doleantie, verlieten enigen de Hervormde kerk.
Het dorp is dus naar Agatha genoemd al weten we niet precies welke. Het wapen is een vrouwenbuste. Van de ongeveer 750 inwoners be
Van de ongeveer 750 inwoners behoort een derde deel tot de Ned. Herv. Kerk. Verleden jaar is Aagtekerke met de
Verleden jaar is Aagtekerke met de dorpen Grijpskerke en Meliskerke verenigd tot de nieuwe gemeente Mariekerke.
H.et grafmonument.
Tegen de oostelijke muur van de kerk vinden we naast de preekstoel het grafmonument van de familie Thibaut. Allereerst is hier begraven Hendrik Thibaut, toen hij in 1667 stierf was hij 63 jaar oud. De familie is afkomstig uit Yperen.
Naast hem ligt begraven zijn derde vrouw Isabella Parrenaer, die het ambacht Aagtekerke bezat. Ze was acht dagen voor haar man gestorven, 45 jaar oud. Ook hun jonggestorven dochter Jaco
Ook hun jonggestorven dochter Jacoba, getrouwd met David van Reigersberg, is hier begraven.
De familieleden hebben in 1669 dit gedenkteken uit wit marmer laten vervaardigen door de beroemde beeldhouwer Rombout Verhulst. We zien de borstbeelden van Hendrik Thibaut en zijn vrouw, vastgehouden door engel- 'tjes, en dat van hun dochter. Verder de wapens van de verschillende heerlijkheden. Rechts die van de ambachtsheer: Thibaut, Hervé, van Nispen en Vaillant. Links die van de ambachtsvrouw: Parrender, Coolen, Smits en Cling. In het midden een medaillon met een Latijns opschrift dat betekent: Heil de stervelingen. Hierboven een lamp met op het voetstuk een verheerlijking van Hendrik Thibaut: Splendet post funera virtus = zijn deugd schittert na zijn dood. Toen bij de komst der Fransen vanwege de vrijheid, gelijkheid en broederschap alle gedenktekenen en wapenborden uit de kerken moesten verdwijnen, werd het monument met hout betimmerd. Daardoor werd het voor vernieling door de vrijheidskraaiers bewaard. Doordat de ijzeren bouten, waarmee het in de muur is bevestigd, gingen roesten, werd het wat beschadigd en is in 1883 gerestaureerd. In mei 1940 werd het op last van Monumentenzorg verwijderd, daardoor is het ook in de Duitse tijd gespaard gebleven.
Oranjegezind.
In 1650 stierf de jonge stadhouder Willem II. Acht dagen na zijn dood werd een zoontje geboren, de latere Willem III. Nu erkende men hem niet als stadhouder, hij werd van alle ambten en waardigheden uitgesloten. Zeeland was meer Oranjegezind dan andere gewesten, maar vooral door aandrang van Holland werd ook hier de jonge prins niet erkend. We kregen een stadhouderloos tijdperk met als raadpensionaris Jan de Witt. De vroedschap van Middelburg was
De vroedschap van Middelburg was verdeeld. Burgemeester Hendrik Thibaut en de schepen Jacobus van Lausbergen waren prinsgezind, de andere burgemeester Veth en de meerderheid van het stadsbestuur niet. Er ontstond hevige ruzie tussen beide partijen. Hendrik Thibaut werd ervan beschuldigd Middelburg in grote schulden gebracht te hebben door de aankoop van ambachtsheerlijkheden boven de waarde (twee jaar geleden had Middelburg namelijk de ambachten Westkapelle en Domburg gekocht voor de grote som van ƒ 213.000,—).
In 1651 ontstond er een oproer. Het volk trok naar de woning van doctor Van Lausbergen, tegen wie men nog meer grieven had en die het meest gehaat was. Hier werd alles vernield: meubels, schilderijen, boeken, porcelein. Nu wilde men naar het huis van Thibaut gaan om daar hetzelfde te doen. Een paar predikanten, die grote invloed op het volk hadden, wisten dit echter te verhinderen.
Thibaut en Van Lausbergen werden uit Zeeland verbannen. De laatste ging naar Den Haag, waar hij enkele jaren later overleed. Thibaut ging naar Groede in Staats-Vlaanderen, waar hij veel bezittingen had (dat behoorde toen niet tot Zeeland). Toen zijn grootste tegenstander burgemeester Veth overleden was en de zaak te Middelburg wat geluwd, keerde hij ongehinderd terug. Na een paar jaar kwam hij weer in de vroedschap, werd zelfs weer burgemeester. Als zodanig heeft hij veel geijverd voor het bouwen van de Oostkerk, die juist 300 jaar geleden in gebruik werd genomen (hierover heb ik deze zomer geschreven).
Middelburg. L. van Wallenburg.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 15 december 1967
Eilanden-Nieuws | 10 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 15 december 1967
Eilanden-Nieuws | 10 Pagina's