HET KIJKVENSTER

Op zondag 9 maart overleed in een Amsterdams ziekenhuis de Bekende predikant Dr. Johannes Jacobus Buskes. Hij was 80 jaar. Hoewel hij al geruime tijd leed aan de „gevreesde ziekte", maakte mteindelijk een hartaanval een einde aan zijn veelbewogen leven.

Buskes, geboren in Utrecht in 1899, was van huis uit Gerefoiroieerd. Hij vertelde op zijn oude dag nog graag over zijn ouderlijk huis en vooral over zijn vader, wiens vroomheid een „piëtistisoh" stempel droeg. Uit de aard der zaak studeerde hij aan de Vrije Universiteit (1917 - 1923). Wat hij ook altijd nog met een zekere trots vertelde was dat hij in zijn studententijd (1920) het stoffelijk overschot van de grote Abraham Kuyper mede ten grave had gedragen. Hoewel hij later dikwijls zich verzette tegen het Gereformeerde milieu waaruit hij was voortgekomen kwami hij daar blijkbaar niet geheel van los.

Aanvankelijk predikant bij de Gereformeerde Kerk van Oosterend (Texel) raakte hij in 1926 betrokken bij de scheuring die ontstond door het optreden van dr. J. G. Geelkerken, die, omdat hij het paradijsverhaal niet letterlijk wilde nemen (de sprekende slang!), door de Synode van Assen werd geschorst en de oprichter werd van de Gereformeerde Kerken in Hersteld Verband. Deze laatste groepering bestond tot in de oorlogsjaren, toen ze geheel opging in de Hervormde Kerk. Vandaar dat ook Buskes vanaf 1943 Hervormd predikant was, eerst in Rotterdam, later in Amsterdam. In de hoofdstad was hij aanvankelijk predikant voor evangelisatiewerk, later ziekenhuispredikant.

In 1961 ging hij oim gezondheidsredenen met vervroegd emeritaat.

Hoewel Buskes op kerkelijk terrein weinig of geen bestuursfuncties heeft vervuld was hij een zeer bekend predikant. Dat kwam allereerst door zijn grote sociale bewogenheid, waardoor hij geUefd was bij de arbeidersbevolking Als predikant voor het evangelisatiewerk ging hij felle debatten met vooraanstaande socialisten en communisten niet uit de weg. Het meest bekend is Buskes echter

Het meest bekend is Buskes echter geworden doordat hij één van de mannen van de „doorbraak" was. Na de bevrijding werden zeven Hervormde theologen lid van de SDAP, later de Partij van de Arbeid. Onder hen waren, behalve Buskes, ook prof. dr. K. H. Miskotte en de (nog levende) Utrechtse predikant M. Groenenberg. Vandaag de dag, nu dominees blijkbaar ook lid kunnen zijn van de Communistische Partij Nederland, kijken we nergens meer van op, maar zo'n 35 jaar geleden was een overgang naar het socialisme bepaald schokkend.

Buskes, die ook veel gepubliceerd heeft en een bekend radiospreker was (je herkende zijn stem uit duizenden) was een omstreden figuur. Door velen is hij grenzeloos bewierookt en dat het hij zich nogal graag welgevallen. Hij was ongetwijfeld een man met capaciteiten die op velen een grote invloed uitoefende. Dat moet gezegd worden, ook al delen we vele van zijn opvattingen niet. Voor zijn theoloigische en (vooral) po

Voor zijn theoloigische en (vooral) politieke tegenstanders was hij verre van gemakkelijk. Hij duldde niet dat hij tegengesproken werd, zeker niet als die tegenspraak van „rechts" kwam. Vooral tegen de Gereformeerde Bond in de Hervormde Kerk kon hij uitermate fel zijn.

Over de doden niets dan goeds, zegt het spreekwoord. Maar we doen Buskes hopelijk geen onrecht wanneer we na zijn dood opmerken dat ook grote mannen — en ongetwijfeld was hij er één van — soms erg klein kunnen zijn...

WAARNEMER

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen