�Op z'n Flakkees gezeit..."

Misschien zie je op de T.V. wel es 't programma: Kerkepad. 't Leste dat ik er van zagge was, dat waerin je zieje kon, de ouwe kearken van Heenvliet, Geervliet in nog aore. Mar ik zagge in Kerkepad toen kearken mar geen pad naer zo'n kearke, géén kearkepad.

Een echt kearkepad had je vroeger jaeren, van Melissant naer Dirksland. 't Begon dienkelijk (wie 't acres wéét, raag 't zeagge in deze krante) mit 't paedje dat van Den Hoek (mit de Ouwe Schole) naer den diek liep (laeter is dat paedje de Nieuwe Wegt geworre) om de groate Dirkslandse polder, dan 'n eandje óver dien diek, om dan daer óf te gaen deur de Grutter, om te eindigen in het Kromme Paedje. Dan was je niet vaore m,eer van de Groate Kearke. Deze kearkreize, anvangende op de heule (de hoagte) van Medissant, waervandin de kearkgangers saeme vertrokke ('t is wel es gebeurd, dat 'n Boamse man zei: „Dan gae men mar, jongers!"), durende 't 'n kleine drie kwartier, zeker aster 'n kind of wat mit 't krootje meeliep. Noe, dat deej er 'n paer. Op deze moaie veurjaerszondag in 1863, waerop 't op z'n zelve al 'n lust was deur de wieë landerieën mit die frisse gewassen te gaen, hep het vuufjaerige veantje Leen (laeter de vaoder van Hein, over wie we 't noe al 'n paer keer gehad hao) mit z'n vaoder Kees in z'n opa Leentje mee.

Dat flienke kaereltje stappende parmantig neffen z'n opa, 'n klein vinnig veantje, in z'n vaoder, 'n groate bonke van 'n veant. Hie hoarende mar amper wat z'n vaoder en opa onder mekaore verhandelden, in begreep nog totael niks van hun gesprek over de geestelijke diengen. Het kloatje zag z'n eige nog loape op de fundamenten van de nieuwe kearke die ze langs de Voorstraete van Melissant an 't bouwen warre. Jao, van 't naejaer zou Leen in Me- Ussant zelf naer de kearke kenne gae. Hie vond 't wel fijn 's zondags zo'n reize naer 't Durp te maeken; hie moch alleen mar om naer de kearke te gaen 's zondags buten de deure komme. Mar zo'n nieuwe kearke vond-en toch oak wel moai.

In 't was van de weke wat leuk, bie dien bouw wat te speulen en over die fundamenten te springen, achterop gezete deur 'n andere jongen... Den annemer, J. v. Bochove van Som melsdiek, had er niks van gezeit, dat ze daer zo angienge op dien bouw, die 'n hele gebeurtenis was vóór jonk in oud!

Het had heel wat voeten in de aerde gehad éér 't zo vaore was, dat 't weark an de kearke kon beginne. Wat had de boer-burgemeester. Leun van Es, er z'n best voor gedae!

Jae, daer gieng heel wat in 't hoat van die jöón om, twint-en daer zo bestendig mee opging neffen z'n opa in z'n korten broek, onder de knieën dichtgesnoerd, die mit z'n vaoder d'r zondagse gang gae ('n kalme rustige tred past op de sabbath!).

Ongemearkt warre ze in Dirksland angeland, kwamm.e ze in de rieng, gienge 't kearkbruggetje over in gienge de kearke binnen, waer ze gedoapt warre. Leentje al 'n paer daegen nae z'n geboorte, naer de geweunte die in 1795 nog bestieng, om. 't kind te doapen „zo haast als men hetzelve hebben kan." In deze kearke had ds. Johannis van der Kemp van 1691 - 1718 gestae van wie Leentje die kostelijke Catechismuspreken niet alleen in huus had, mar zo oak mit heel veul genieting voor z'n eige ziele geleze in herleze had.

Oak ds. Cornells Brinkman heit hier gestae van 1774 - 1790. Jae meansen 't licht van de zuvere, ouwe Waerheid heit wel van uut deze kearke helder in overvloedig geschene. Leentje mos zegge, dat in den tegenwoordigen tied de dominees „nachtpitjes" warre. Mar 'n nachtpitje geeft toch oak licht (In 't olieloze tiedperk kenne de meansen d'r eige wel redde mit 'n drievertje-mit-'n katoenpitje, op 'n glas paetentolie). In den dominee verkondigde 'n zuvere historische waerheid. Ook vannochtend. Uut de kearke liep Leentje vrom, mit d'n ouwen Teun, evenals hie, 'n man die er keannis an hao mocht. O, wat hadde die twee 'n innig gesprek over de preek. Wat ze 'r in gemist hadde, dat mochte ze saeme voor mekaore uutspreke in zo hadde ze toch nog wat bie-voer, bie 't wat kaerige zielevoedsel dat ze in de kearke hadde gekrege.

Kiek, mede deur die anvulling, konne ze zich te makkelijker bluve voege onder de bediening in de kearke. Vooral den ouwen Teun was .daer al heel makkelijk in: „Zolange as ik in de Groate Kearke nog 'n psalmversje zienge ken, in 't Woord hoare leze in er geen pertinente dwaeling hoef an te hoaren, schei ik me niet van de kearke of." In Leen, hoewel wat schearper tegen wat 'n in de kearke niet goed vond, had toch geen vriemoedigheid z'n eige te voegen bie de Of gescheiene die in Menheerse vergaerende, in waer W. C. Huizer voorgieng, al was z'n nog geen dominee. Wel gieng-en d'r zo noe en dan es luustere, in hie vond dan wèl meer voedsel voor z'n ziele, as in de Groate Kearke van Dirksland.

Leen liep noe mit z'n vaoder alleen vrom. Z'n vaoder was mar 'n stille man. Die liep daer bedaerd naer huus terug mit wied ope oagen voor de natuur om hem heen, in de Grutter. Leen trouwens oak. Dan zag-en 'n meedlewerke (leeuwerik) opvliege, dan weer 'n oare veugel. In de sloat langs 't kearkepad zag-en 'n schotejil schiete. Hie zag genog, dat veantje! In voor z'n gevoel warre ze noe oak weer gauw thuus.

Op de heule gieng den een naer rechts boven- of onderdieke; in den aoren Unks; 'n ienkele gieng Roxenisse in. Thuus leie de veanters in jongers d'r zondagse kleedieë of, in de meeste vroljes de keuvel.

's Maendags pas wier 't goeie goed opgeburge, waer 't hoarende, mit de noadige motballen erbie, want die kleren mozze jaeren en jaeren mee. In de volgende zondag gienge ze weer an voor de gange over 't kearkepad. 'n oud-Melissantenaer

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen