VERLOREN STRUD

HOOFDSTUK 1

Twaalf zware slagen van de torenklok dreunen over de rode daken van het stille dorpje aan de Lek.

Overal in de omtrek wordt de stem van de eeuwenoude klok gehoord. Velen hebben op dit ogenblik gewacht, vooral de mensen in het hooiland. Het is het teken, dat het middaguur is aangebroken.

In de smidse, midden in de Dorpsstraat, verstomt het geluid van zware hamerslagen. De smid wast zich het zweet van zijn voorhoofd en laat zijn grote voorhamer rusten tegen het aambeeld.

Daarna verdwijnt hij het huis in.

Het duurt niet lang meer, of de arbeiders komen van het land en gaan naar huis om het middagmaal te gebruiken.

Bijna tegelijkertijd zwaaien de schooldeuren open en dringt de schooljeugd zingend en springend naar buiten. Eindelijk is het dan ook voor hen twaalf uur geworden.

In minder dan geen tijd wordt de landelijke stilte verstoord door het geroep en vrolijk gepraat van de schoolkinderen.

Sommige kinderen talmen om naar huis te gaan en spelen nog even op het schoolplein, maar de meesten gaan direkt naar huis.

Een kwartier later keert de rust in de Dorpsstraat en op de Lekdijk terug. Alles ligt weer stil en verlaten in de zomerse warmte van de fel schijnende zon. Overal in de huizen en op de boerderijen zitten de bewoners aan tafel.

Alleen de Lek, de trotse rivier rust niet. Zij rust nooit.

Jaar in jaar uit, zomer en winter, dag en nacht stroomt de rivier door haar bedding. Op deze zomerse dag is het water kalm en spiegelglad.

Met stil gefluister stroomt het water langs het stille dorp aan de Lek. Toch is het ook wel eens anders, want soms kan het danig spoken op de rivier. Als felle regenvlagen en najaarsstormen over de omgeving trekken, dan wordt het stromend water opgezweept, zodat de talrijke zeilschepen die hier passeren, soms grote moeite hebben om niet op een strekdam geworpen te worden. In zo'n situatie nemen de meeste schippers echter het zekere voor het onzekere en gaan voor anker tot het weer is verbeterd en het water rustig is geworden. Nu deint het water zacht tegen de glooiing van basaltstenen of tegen het dichte riet van de oever. Het wateroppervlak is spiegelglad en er is geen zuchtje wind. Een troep meeuwen scheert over het water en ze raken zo nu ene dan het wateroppervlak. Dan golft het water in kringen die steeds groter worden, totdat ze eindelijk zijn verdwenen.

De zeilen van de tjalk, die beladen met turf voor de steenoven, die op enkele kilometers van het dorpje ligt, stroomafwaarts drijft, hangen dan ook slap langs de mast. Het gevolg is, dat de schipper behoorlijkj vertraging heeft, want hoe eerder hij zijn lading kan lossen, hoe eerder hij een volgende kan gaan halen. Het is een periode van warm weer. Al dagen achter elkaar schijnt de zon en de boeren van het dorp aan de Lek zijn dan ook erg in hun schik, want de hooioogst is in volle gang, en die is niet mogelijk zonder de warmte van de zon. Een rijke hooioogst betekent volop voedsel voor het vee, straks als het winter is. Er zijn wel eens jaren geweest, dat door de vele regens de hooioogst totaal mislukte. Dat was een grote strop want toen moest het vee gevoerd worden met veekoeken uit de fabriek. En de rekeningen moesten worden betaald. Daar kon geen enkele boer van onder uit. Het dorp aan de Lek is een welvart iide plaats, ten

Het dorp aan de Lek is een welvart iide plaats, tenminste voor veertig procent. Boeren met kapitale hofsteden, vruchtbare weilanden met goed onderhouden vee maken het dorp tot een van de rijkste dorpen uit de gehele omgeving. Alleen de arbeidersstand heeft het minder goed. Armoede is er wel niet, maar wel moeten vele arbeiders alles op alles zetten om hun gezinnen van het nodige te kunnen voorzien.

Daarom is het verschil tussen boer en arbeider erg groot.

Stil gaat er het leven verder, stil als het stromend water van de rivier. Een enkele keer worden de bewoners wel eens opgeschrikt als er eens iets ernstigs gebeurt. Want ook in het dorp aan de Lek staat het leven niet stil. Het ene geslacht komt, het andere gaat. De dood vraagt nie^naar stand, maar maait rusteloos de levenshalmen af van rijk en arm. Hoevelen zijn er al niet naar het kerkhof achter het dorp gebracht, ouden en jongen. Maar als alles weer voorbij is, dan duurt het niet lang of het leven herneemt weer zijn gewone gang. Alleen de hooioogst brengt leven in de brouwerij.

Alleen de hooioogst brengt leven in de brouwerij. Nauwelijks is de maand juni enkele dagen oud. of

Nauwelijks is de maand juni enkele dagen oud. of de boeren beginnen onrustig te worden. Elke dag wordt het hooiland bekeken en men zoekt zijn maaigereedschap alvast bij elkaar, terwijl de zeisen vlijmscherp worden geslepen. Het liefst is men van het dorp de eerste die met de

hooioogst begint, maar ook de eerste, die het laatste voer hooi naar de hooiberg rijdt. Het lijkt wel een wedstrijd, maar dan zonder prijzen. Het is een vreemde zaak, maar wanneer de hooi

oogst begint, dan bestaat er ook voor de boer niets belangrijkers. Daar moet alles voor wijken. Zo was het vroeger altijd geweest en zo is het nu nog. Van die oude traditie wordt door niemand afgeweken. Vraag het maar eens aan boer Van der Zande, een van de rijkste boeren uit heel de omgeving.

Hij staat daar bij de hooiberg. De wagen vol met hooi rijdt af en aan. Voer na voer vult zijn hooiberg.

Van der Zande is ouderiingen de dominee spraak er zondag na de avonddienst in de consistorie over om als het mogelijk was een kerkeraadsvergadering te houden. Het was volgens de dominee hard nodig, want er zijn verscheidene zaken te bespreken.

Maar neen, dat gaat niet. Gelukkig sprongen de andere broeders bij, toen Van der Zande er aanmerkingen op maakte. De dominee was het er niet mee eens. De dienst des Heeren mag niet lijden onder de aardse beslommeringen, zo meende hij. Hij had voorgesteld om over deze zaak te stem

Hij had voorgesteld om over deze zaak te stemmen. Dit gebeurde, maar de meeste mensen waren tegen het houden van een kerkeraadsvergadering in de hooitijd. Toen moest de dominee zich bij dit besluit neerieggen. Je kunt wel merken, dat die goede man er niets van begrijpt. Wie houdt er nu tijdens de hooibouw een kerkeraadsvergadering?

En de burgemeester dan! Die had, hoewel hij beter kon weten, omdat hij al minstens vijf­entwintig jaar dit dorp bestuurde, een gemeenteraadsvergadering willen houden. Die vergadering kon echter niet doorgaan, want er waren maar twee gemeenteraadsleden aanwezig en die niensen behoorden niet tot de boerenstand. Voor hen speelt de hooitijd geen rol, alhoewel kruidenier Van Driel er wel belang bij heeft. (wordt vervolgd)

(wordt vervolgd)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen