Levenslessen van een rabbijn – ‘Hoop ondanks alles!’

Getekend door de traumatische oorlogsjaren probeert het gezin Soetendorp zo goed en zo kwaad als het gaat het leven weer op te pakken.

Van 1948 tot 1953 woont Soetendorp in Israël en op vijfentwintigjarige leeftijd wordt hij geïnstalleerd als de jongste rabbijn van Nederland in de Liberaal Joodse gemeente in Den Haag.

In ‘Levenslessen van een rabbijn’ geeft de tachtigjarige Soetendorp een terugblik op zijn leven. De als vertegenwoordiger van het joods-liberaal gedachtengoed bekend staande rabbijn zette zich een leven lang op allerlei manieren in voor verzoening en vrede. Hij ontving voor zijn inzet diverse onderscheidingen, zoals bijvoorbeeld de eerste Vredestichtersprijs van de Alliantie voor Internationale Conflictpreventie en Conflictoplossing.

Minder bekend is de rol van de rabbijn als geestelijk raadsman, ontdekte journaliste en eigenaresse van een gesprekspraktijk voor zingevingsvragen Annemiek Leclaire. Ze kwam in 2020 in contact met Soetendorp tijdens een interview voor een journalistieke serie rondom zingeving.

Soetendorp was in 1975 betrokken bij de oprichting van een extra afdeling van het Joods Maatschappelijk werk in Nederland. De jonge rabbijn pleitte in contacten met de landelijke politiek voor ‘laagdrempelige, pastorale en traumagerelateerde hulp’ aan overlevenden van de Holocaust. Dit feit bracht de journaliste bij de vraag hoe de jonge rabbijn zelf omging met de gevolgen van de trauma’s van de oorlog. Op welke manier stond hij de leden van de Haagse Joodse gemeente bij? Uit welke bronnen putte de rabbijn tijdens de pastorale bijstand? En met welke vragen kwamen de door de oorlog getekende gemeenteleden bij de rabbijn? Een wezenlijke vraag hierbij was: ‘Wat te zeggen tegen iemand die geen hoop meer heeft?’

Hoop

In ‘Levenslessen van een rabbijn’ wordt aan de hand van het chronologisch vertelde levensverhaal van de auteur duidelijk welke lessen Soetendorp leerde op het gebied van zingeving.

Inspiratiebronnen van Soetendorp zijn onder meer de Psalmen en andere gedeelten uit het Oude Testament, het werk van diverse filosofen en bekende of minder bekende auteurs uit de (Joodse) literatuur. In het nawoord is een overzicht opgenomen van de aangehaalde bronnen.

De les van de kracht van het enkele gebaar, woord of daad loopt als een rode draad door dit boek.

Dat begint bij het bevel van de Duitse officier die tijdens de inval in het Amsterdamse huis van familie Soetendorp opdracht geeft aan zijn soldaten om het huis te verlaten en de volgende dag terug te komen om de familie op te pakken. De man geeft de ouders van Awraham hiermee tijd om hun baby in veiligheid te brengen. De kracht van een enkel gebaar geeft ook hoop voor vandaag, luidt de boodschap.

Moeilijke (levens)vragen worden niet uit de weg gegaan en lang niet op alle vragen is een antwoord. Balans is dan te vinden in de hoop die nooit sterft.

Andere lessen uit het boek zijn die van verzoening, vertrouwen en het najagen van vrede. Sleutels hierbij zijn verantwoordelijkheid nemen, kwetsbaar durven zijn, écht luisteren naar wat de ander beweegt en niet wegkijken bij onrecht.

‘Tikwa lamrot hakol: hoop ondanks alles!’, aldus de auteur.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen