Een Historisch Dieptepunt

Nog nooit ontving de SGP bij gemeenteraadsverkiezingen zoveel stemmen. Op de centrale uitslagavond van de SGP in Voorburg was er dan ook volop gejuich. Desondanks was er sprake van een historisch dieptepunt. Vanuit Vlissingen kwam namelijk rond of relatief kort na twaalf uur ’s nachts het droeve bericht dat mevrouw L. Janse met 942 stemmen (302 stemmen meer dan minimaal nodig was voor een zetel) voor de SGP tot raadslid was gekozen. In het 96-jarige bestaan van de partij is dit de eerste gekozen vrouw. Ondanks slapheid van andere partijen inzake het vrouwenkiesrecht een belangrijke reden is geweest tot oprichting van de SGP en ondanks dat in een reeks SGP-brochures en -vergaderstukken helder aangetoond is dat de vrouw naar uitwijzen van de Schrift het regeerambt niet toekomt, heeft men dit beginsel in de SGP-kiesvereniging Vlissingen radicaal opzijgeschoven. Slechts een jaar nadat de partij onder druk van de Hoge Raad en vervolgens op voordracht van het SGP-hoofdbestuur besloot om de juridische belemmeringen voor het kandideren van vrouwen op te ruimen, is er reeds een eerste vrouw verkozen. Dat is het droeve gevolg van dat besluit. Een gevolg waarvoor de Landelijke Stichting herhaaldelijk gewaarschuwd heeft. 1 Maar men is toch doorgegaan. Menigeen beweerde dat het allemaal niet zo’n vaart zou lopen en het beginsel in de praktijk wel gehandhaafd zou blijven, maar nu ziet men het resultaat: de dijk is finaal doorgebroken. Het is nu slechts een kwestie van tijd meer of de volgende vrouwelijke kandidaten zullen zich aandienen. En het merendeel van de SGP’ers zal dan, naar we vrezen, snel gewend raken aan het verschijnsel van vrouwelijke SGP-vertegenwoordigers in raden, Staten en Kamers. De gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart 2014 vormen daarom een pijnlijke mijlpaal op de weg bergafwaarts.

Het officiële SGP-standpunt

Onder de eerste SGP-voormannen ds. G.H. Kersten, ds. P. Zandt en ir. C.N. van Dis sr. verzette de partij zich vrijwel unaniem tegen vrouwelijke volksvertegenwoordigers. Niet in de eerste plaats of voornamelijk omdat daarmee een traditie doorbroken werd, maar omdat de Schrift dit afwees. Ook na die tijd was het steeds maar een klein gedeelte van de partij dat zich in dit standpunt niet kon vinden. Zo heeft de partij in 1996 en zelfs nog in 2006 met meer dan een tweederdemeerderheid bevestigd dat dit standpunt Schriftuurlijk is. Helaas lijkt inmiddels de mening van een groeiend aantal SGP’ers gekanteld te zijn op dit punt, althans enquêtes wijzen erop dat zo’n 40 procent of meer van de SGP-leden geen bezwaar (meer) heeft tegen het kandideren van vrouwen. Maar het officiële standpunt van de partij is gelukkig nog niet gewijzigd. Want hoewel de partij in de huishoudelijke vergadering van 16 maart 2013 een verstrekkende knieval heeft gedaan voor het revolutionaire emancipatiestreven door in het Algemeen Reglement op te nemen dat “gelet op het arrest van de Hoge Raad van 9 april 2010 (…) het geslacht van kandidaten bij de kandidaatstelling (…) rechtens niet aan kandidaten” kan “worden tegengeworpen” ² , is artikel 10 in het SGP-beginselprogramma blijven staan. En daarin staat:

“De opvatting van het vrouwenkiesrecht voortkomend uit een revolutionair emancipatiestreven, strijdt met de roeping van de vrouw. Dat laatste geldt ook voor het zitting nemen van de vrouw in politieke organen, zowel vertegenwoordigende als bestuurlijke.” ³

Afbraak van het beginsel

Aan de artikelen van het SGP-beginselprogramma - en dus ook aan artikel 10 - zijn alle SGP-leden en SGP-kandidaten gebonden. Dit betekent dat een vrouw die zichzelf als kandidaat beschikbaar stelt, en een kiesvereniging die een vrouw kandideert, in flagrante strijd handelen met het geldende beginselprogramma. Ten diepste plaatst men zich daardoor buiten de partij en handelt men revolutionair. Het ware zeer te wensen dat hoofdbestuur en partij hieruit de rechte consequenties zouden trekken, namelijk door bij hardnekkig voortgaan in dit kwaad tot royering over te gaan om zo aan Gods wil meer gehoorzaam te zijn dan aan de uitspraak van de Hoge Raad.

Mevrouw Janse en de SGP-kiesvereniging in Vlissingen zijn geheel verkeerd bezig. Dat is duidelijk. In plaats van het beginsel te handhaven, breken zij het openlijk en actief af. Datzelfde moet gezegd worden van allen die gestemd hebben op de lijst die Janse aanvoerde. Zij hebben in dezen het getuigenis van de Schrift naast zich neergelegd. En toen duidelijk werd dat mevrouw Janse een zetel had behaald, hebben diverse SGP’ers tot zelfs prominenten toe, haar hiermee gefeliciteerd. Zij hadden er kennelijk geen enkel besef (meer) van dat zij haar gelukwensten met een zondige praktijk en dat men haar zo stimuleerde om in deze zondige weg voort te gaan. Het was pijnlijk om te vernemen dat ook SGP-fractieleider Van der Staaij zijn handen hieraan gebrand heeft. 4 En niet minder partijvoorzitter Van Leeuwen, die haar nota bene ‘sterkte’ toewenste en opmerkte geen dubbel gevoel over te houden aan de uitslag van deze raadsverkiezingen. 5 Partijprominenten nemen zo een leidende rol in de verdere afbraak van het genoemde beginsel en in de gewenning aan dit kwaad.

Het allerdroevigste was wel dat zondags na de verkiezingen de ouderling van dienst in de kerk van mevrouw Janse God dankte voor haar verkiezing tot raadslid. God danken voor een zondige praktijk, hoe ver kan het komen! Zo hielp ook de kerk er niet weinig aan mee het beginsel verder af te breken. ⁶

Vindt men het wel erg?

Het zien van de foto met die opgetogen gezichten en dat uitbundige gejuich op de uitslagavond van de SGP in Voorburg, gepubliceerd in het RD van 20 maart 2014, doet nog schrijnend aan. Evenals al die aandacht voor en blijdschap over die ‘historische winst’ van de partij zonder ook maar enige treurnis of afkeuring uit te spreken over die revolutionaire seculariserende doorbraak in de partij. Zullen buitenstaanders nu uit het beeld dat hierdoor wordt opgeroepen, de conclusie getrokken hebben dat men er leed over droeg dat er tegen de Schrift en het beginselprogramma in een vrouw gekozen was? Dat het 96 jaar lang als Bijbels uitgedragen beginsel nu in Vlissingen met voeten getreden was? Nee, zeker niet, eerder het tegendeel. Want de wijze waarop van SGP-zijde over de verkiezingsuitslag gesproken is, roept juist het beeld op dat men er niet zo zwaar aan tilt, dat men het eigenlijk niet zo erg vindt. De beginselverzaking mocht de blijdschap over de stemmenen zetelwinst niet drukken. Ook in dat opzicht is er sprake van een pijnlijk dieptepunt.

Zelf bewaken van de poort

Inmiddels is het hoofdbestuur druk doende met het reorganiseren van de partijorganisatie richting een meer centraal geleide partij met landelijke leden, althans die tendens zit erin. Als dit erin zou resulteren dat een SGP-kiesvereniging als Vlissingen de wacht aangezegd zou worden, dan zou er nog iets voor te zeggen zijn, maar dit is niet te verwachten. Eerder het tegendeel, namelijk dat die kiesverenigingen die zich nog zoveel mogelijk naar de oude, welbeproefde beginselen willen richten, daarvoor in de toekomst nog minder mogelijkheden zullen hebben. Van wezenlijk belang is dat een kiesvereniging zelf de ‘poort’ bewaakt. Zo dient men zich er terdege van te vergewissen dat nieuwe leden en kandidaten de beginselen onderschrijven. Onder andere inzake het afwijzen van het passieve vrouwenkiesrecht en van de ‘publieke godsdienstvrijheid voor alle geloofsrichtingen’. Wanneer echter de toelating centraal door het SGP-partijbureau zou gaan gebeuren, raakt men het zicht hierop kwijt. Ook kent men als bestuur van een kiesvereniging in veel gevallen tot op zekere hoogte de persoon die lid wil worden, maar het partijbureau niet. Het is dus geenszins verstandig om de ledenadministratie met alles wat erbij hoort, uit handen te geven en de kiesvereniging om te vormen tot een afdeling. We zullen de vraag of het nog wel verantwoord mogelijk is om SGP-lid te worden of te blijven, hier niet beantwoorden. Wel stellen we dat de mogelijkheden daartoe bij een meer centraal geleide partij naar verwachting nog minder zullen zijn en worden.

Ten slotte

De SGP-kiesvereniging in Vlissingen bestaat al sinds maart 1923, eerst onder de naam ‘Eendracht maakt macht’ en sinds 1966 onder de naam ‘Wees getrouw’. Doordat zij bij de laatste verkiezingen nota bene drie vrouwen kandidaat gesteld heeft, vormen die beide namen thans een aanklacht tegen haar. Want door op zodanige wijze revolutionair tegen Gods Woord en het geldende SGP-beginselprogramma in te (blijven) gaan, sticht zij als kiesvereniging verdeeldheid en wijkt zij radicaal af van het ook eertijds door haar beleden beginsel inzake het vrouwenkiesrecht. Bovendien geeft zij hiermee ergernis aan allen - zowel binnen als buiten de partij - die er diep van overtuigd zijn dat het passieve vrouwenkiesrecht tegen de Schrift ingaat. Alleen al hierom had zij naar uitwijzen van de Schrift (zie 1 Korinthe 8:13) het kandidaatstellen van vrouwen behoren na te laten. Maar geen enkel Bijbels argument heeft kennelijk de kiesvereniging van haar ingeslagen ‘doolpad’ kunnen afbrengen. En te vrezen valt dat zij in haar vergaande afglijding van de rotsgrond der beginselen ook de partij zal meeslepen. Naar weer een volgend dieptepunt, steeds verder van het Bijbelse spoor af. Ds. G.H. Kersten schreef met het oog op het vrouwenkiesrecht in De Banier van april 1922: “…nimmer hebbe een volk dat de belijdenis des Woords handhaven wil, mee te gaan met de tijdstroom, en moge zulk een volk nog minder verdedigen gaan wat door die verkeerde tijdgeest wordt voorgestaan en ingevoerd.” Helaas gebeurt dit nu door een groeiend deel van de partij wel. Geve de Heere het hoofdbestuur nog wijsheid om daar een nieuwe dam tegen op te werpen en om de partij terug te voeren naar de oude, beproefde beginselen.

Noten:

1) Zie bijvoorbeeld: ‘Gods Woord van de troon en de deur open’, in: In het spoor, februarinummer 2013, p. 37-43

2) ‘Mogelijke andere formulering vrouwenartikel’, in: RD, 14 maart 2013

3) Zie: Toelichting op het Program van Beginselen, ’s-Gravenhage 2003, p. 48

4) B. Provoost, ‘Lilian Janse over haar verkiezing tot raadslid’, in: RD, accent, 22 maart 2014, p. 11

5) J. Leeflang, ‘Van Leeuwen wenst Janse sterkte en wijsheid’, in: RD, 20 maart 2014, p. 4

6) B. Provoost, ‘Lilian Janse over haar verkiezing tot raadslid’, in: RD, accent, 22 maart 2014, p. 11

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen