Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Handleiding 1a: Mozes kiest

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Handleiding 1a: Mozes kiest

13 minuten leestijd Arcering uitzetten

Lezen
Exodus 2
Hebreeën 11:23-27

Kerntekst
Door het geloof heeft Mozes, nu groot geworden zijnde, geweigerd een zoon van farao's dochter genoemd te worden; verkiezende liever met het volk van God kwalijk gehandeld te worden, dan voor een tijd de genieting der zonde te hebben (Hebreeën 11:24 en 25).

Zingen
Psalm 25:2 en 6
Psalm 77:5
Psalm 84
Psalm 95:4
Psalm 106:3
Psalm 138:4

Vertelschets

Nog even en dan is Jochebed bij het mooie paleis van de prinses. Vandaag zal ze afscheid moeten nemen van haar zoontje. Hij is inmiddels ongeveer vijf jaar oud. Al die jaren heeft ze voor hem mogen zorgen en nu is hij groot geworden.
Wat heeft ze hem vaak van de Heere, haar God, verteld. Van de Heere Die zo trouw doet wat Hij belooft! Ze heeft hem verteld over de God van Israël. Ze heeft hem verteld over Abraham en wat God aan Abraham beloofde. Dat het volk van Abraham een tijd in Egypte zou moeten wonen. Maar dat de Heere het daar ook weer uit zou verlossen. Dat het volk van Israël in het land Kanaän zou mogen wonen. Wat heeft ze hem vaak verteld over de God van Israël, Die Abraham en zijn nakomelingen apart heeft gezet, die hun God wilde zijn en tot hen heeft gezegd: En Ik zal Mijn verbond oprichten tussen Mij en tussen u, en tussen uw zaad na u in hun geslachten, tot een eeuwig verbond, om u te zijn tot een God, en uw zaad na u. De Heere heeft gezegd dat Hij de God van Abraham en al zijn nakomelingen wil zijn.

Ook jij bent apart gezet. Toen je gedoopt werd, heeft de Heere al gezegd: “Ik wil dat je Mij gaat dienen.” Dat kan alleen in Gods kracht. Dat kan alleen omdat de Heere Jezus aan het kruis is gestorven om zondige mensen te verlossen van hun zonden. Dat kan alleen uit het geloof in Hem.

Wat heeft Jochebed haar kind vaak van de wonderlijke daden van de Heere verteld. Toen hij geboren was, had ze al direct gezien dat het een mooi kind was. Niet zomaar mooi, maar op een bijzondere manier. Ze geloofde, dat de Heere een bijzonder plan met hem had. Daarom had ze hem drie maanden verborgen gehouden voor de soldaten van farao. Die moesten alle jongetjes van de Israëlieten in de Nijl gooien. Farao was bang voor het volk van Israël. Hij was bang dat dit volk in opstand zou komen tegen hem. Na drie maanden kon Jochebed haar zoontje niet langer verbergen. Ze had hem in een rieten mandje gelegd aan de oever van de rivier de Nijl. Daar had de dochter van farao hem gevonden. Zij wilde het kind tot haar eigen kind aannemen. Zelf kon ze het kind niet voeden, dat mocht Jochebed doen. Maar nu moet ze hem naar de prinses brengen, dan zal hij daar verder opgroeien. Daar zal hij het beste onderwijs krijgen dat er te bedenken valt. Als de prinses de jongen ziet, geeft ze hem meteen een naam. 'Mozes' noemt ze hem. Dat betekent: “Ik heb hem uit het water gehaald.” Voortaan zal dit kind haar zoon zijn.
Jochebed is weer naar huis gegaan. Nu moet ze Mozes achterlaten op een plaats waar hij niet meer van de Heere hoort. Zal Mozes de Heere vergeten? Zal hij nu niet meer denken aan al die verhalen van zijn moeder? Nee, daar zorgt de Heere Zelf voor. Hij heeft Mozes niet voor niets in het paleis bij farao gebracht. Dat gelooft Jochebed ook. Ze gelooft dat de Heere goed is. Dat Hij met alles Zijn bedoeling heeft. Ook met haar zoon. Ja, dat gelooft ze zeker!

Jaren gaan voorbij. Mozes leert op school alle wijsheid van de Egyptenaars. Over de Heere hoort hij niets. Hij wordt een echte Egyptische prins. Zou Mozes nu alles vergeten wat zijn moeder hem over de Heere verteld heeft? Aan het hof van farao heeft hij alles wat zijn hart begeert. Zal hij nu voor het heidense leven kiezen?
Nee. Wat een wonder. Mozes is rijk, maar die rijkdom is geen echte rijkdom. Dat weet Mozes. De schatten van Egypte laten zijn hart leeg en arm. Een leven met de Heere, de God van Israël, daar verlangt hij naar. Door het geloof kiest Mozes daarvoor. Ja, door het geloof wil hij liever arm zijn met zijn eigen volk, dan rijk zijn met de Egyptenaars.
En jij? Je hoort elke dag op school en ‟s zondags in de kerk uit Gods Woord vertellen. De Heere heeft jou apart gezet van de wereld. Ben je daar de Heere wel eens dankbaar voor? Zoek je Hem, Die jou dagelijks toeroept: die Mij vroeg zoeken, zullen Mij vinden? Of kies je liever voor je computerspelletjes, je mobieltje of mooie kleren?

Jaren zijn voorbijgegaan. Mozes is ongeveer veertig jaar oud. Hij woont nog steeds in het paleis van farao. Hij is een belangrijke Egyptenaar geworden. En toch… De verhalen die zijn moeder hem vertelde, toen hij nog maar heel klein was, is hij niet vergeten. In zijn hart is een verlangen naar de Heere. In zijn hart is ook een verlangen naar het volk van de Heere. De rijkdom van Egypte maakt hem niet gelukkig. En hij merkt ook dat het rijke leven van farao een zondig leven is. Die zonde doet hem verdriet, want ze doen zijn God verdriet.
Doet de zonde jou ook verdriet? Doet het jou verdriet als een kind uit je klas een grove, vuile mop vertelt in de kleedkamer van de gymzaal? Doet het jou verdriet als je vriendjes praten over dat ene computerspel waarin je punten krijgt als je mensen doodschiet? Doet het je verdriet als de kinderen uit je klas een klasgenootje gemeen plagen? Als je écht van de Heere houdt, kun je geen plezier hebben in zondige dingen.

Op zekere dag gaat Mozes het paleis uit. Hij gaat kijken hoe het met zijn volk is. Wat moeten ze hard werken! Het zijn slaven! Ze moeten van de klei van de rivier de Nijl stenen bakken.
Tussen al die slaven lopen Egyptenaars. Zij kijken of iedereen wel hard genoeg werkt. Hij ziet hoe de Egyptenaars de Israëlieten opjagen om nog harder te werken. Dan ziet hij hoe een Egyptische opzichter een Israëliet slaat, helemaal onterecht. Wat wordt Mozes dan boos! “Dit is mijn volk!” beseft hij. “Ik hoor bij hen!”
Is dat nu die rijke prins? Ja, hij wil liever bij dat arme, verdrukte volk horen dan bij die rijke farao. Mozes kijkt eens om zich heen. “Nee,” denkt hij, “niemand te zien.” Dan valt hij op de Egyptenaar aan; hij slaat hem… tot hij sterft. Wat is Mozes boos! Wat is hij driftig! Dat is verkeerd. Als je driftig bent, doe je dingen waar je later spijt van hebt. De Heere wil niet dat we iemand doodslaan, ook niet als die ander iets verkeerds doet.

De volgende dag gaat Mozes weer bij de Israëlieten kijken. En wat ziet hij dan? Hij ziet twee Israëlieten. Ze hebben ruzie en ze vechten met elkaar. Snel loopt Mozes op hen af. Hij heeft al gauw in de gaten wie er gelijk heeft en wie niet. Dan zegt hij: Waarom slaat gij uw naaste? “Waarom vechten jullie met elkaar?” Fel kijkt de ene man hem aan. Het is de man die ongelijk heeft. Wie heeft u tot een overste en rechter over ons gezet? Zegt gij dit, om mij te doden gelijk gij de Egyptenaar gedood hebt? Wat schrikt Mozes! Het is tóch bekend geworden dat hij de Egyptische man gisteren gedood heeft! En hij had nog wel zo gehoopt dat de Israëlieten zouden begrijpen dat hij hen wilde helpen! Maar ze begrijpen er niets van. En wat zal er gebeuren als farao het hoort?
Als farao hoort dat Mozes een Egyptenaar heeft gedood, wordt hij boos. Zo boos, dat hij Mozes wil doden. Nu moet Mozes vluchten. Daar gaat hij. Nu heeft hij voor zijn eigen volk gekozen en nu moet hij vluchten voor zijn leven. De rijkdom van Egypte is in één keer weg. Mozes deed verkeerd door een Egyptenaar te doden. Zo wil de Heere niet dat Zijn volk wordt gered. Toch laat de Heere Mozes niet los. Op Gods tijd zal hij het volk Israël uit Egypte moeten brengen naar het beloofde land, naar Kanaän.

Het is enkele dagen later. Op zijn vlucht uit Egypte is Mozes aangekomen bij een waterput in de woestijn van Midian. Daar zal hij even uitrusten. Als hij bij de put zit, komen er zeven meisjes met hun schapen naar de put. Ze laten hun kruiken in de put zakken en gieten het water in de drinkbakken bij de put. Ineens klinkt er geschreeuw. “Weg jullie!” Een groepje herders duwt de meisjes ruw opzij. Die meisjes moeten aan de kant! Ze moeten weg met hun kudden! De herders willen eerst hun schapen laten drinken! Mozes ziet het allemaal gebeuren. Hij wordt boos. De meisjes waren eerst bij de put. Dus zij mogen eerst hun schapen drinken geven. Vlug staat hij op. De herders schrikken van de Egyptische man en ze maken dat ze weg komen. Mozes zorgt ervoor dat de meisjes hun kudden te drinken kunnen geven.
Als de meisjes met hun kudden thuis komen, kijkt hun vader Jethro verbaasd op. “Zijn jullie nu al terug?” vraagt hij. De meisjes vertellen dat een Egyptische man bij de put hun geholpen heeft toen de herders hen weg wilden jagen. “En waar is die man nu?” vraagt Jethro, “Haal hem maar, dan kan hij bij ons logeren.” De meisjes gaan snel terug naar de put en ze halen Mozes op. Mozes mag bij Jethro in huis logeren. Hij mag zelfs trouwen met één van de meisjes, met Zippora. Zo vindt Mozes in de woestijn een plaats om te wonen. In het paleis van farao kan hij niet meer komen. Maar de Heere geeft hem hier een plaats om te wonen.
Wat is zijn leven anders gelopen dan hij had gedacht. Een rijke prins, die schaapherder wordt. Geen paleis, maar een tent. Geen schatten, maar schapen. Maar ook: geen afgoden, maar de Heere! Als hij in het paleis was gebleven, had hij belangrijk kunnen worden. Toch heeft Mozes ervoor gekozen om bij het volk van Israël te horen. Mozes wist het: dat volk heeft een God Die voor hen zorgt. Een God Die werkelijk rijk maakt. Uit dat volk zou eens de Messias geboren worden, Die Zijn volk zalig maakt van hun zonden.

Ook jij moet kiezen! Bijna iedere dag is er wel iets waarbij je kiezen moet. Doe je mee met pesten of kom je op voor degene die het mikpunt is. Speel je het grove computerspel mee of durf je te zeggen dat je dat niet wilt. Wat kan dat moeilijk zijn. Vertel dat maar aan de Heere Jezus. Hij is de Zaligmaker. Hij zegt: Laat de kinderen tot mij komen. Vraag maar: “Heere, wilt U ook mijn God zijn? Wilt U mij leren de goede keuze te maken?" Lees vaak in je Bijbeltje en maak tijd om de Heere te zoeken. Het gaat om jouw zaligheid. Kies dan heden wie jij dienen zult!

Aantekeningen bij de tekst

Exodus 2
2 dat hij schoon was: Zijn buitengewone schoonheid maakt zoveel indruk op hen dat ze erdoor gedreven worden hem te verbergen. Ze verwachten iets bijzonders van dit kind. Door het geloof zien ze in die schoonheid een teken van God, dat de Heere gebruikt om hun geloof te versterken.
10 Toen het knechtje groot geworden was: Nadat het gezoogd is. Op driejarige leeftijd.
Mozes: Betekent letterlijk 'uitgetrokken'. Een Hebreeuwse naam, die overeenkomt met de gelijkluidende Egyptische naam, die betekent 'Kind van het water'.

Achtergrondinformatie

Amram en Jochebed
Amram en Jochebed waren beiden uit de stam van Levi. Amram nam dus een vrouw uit zijn eigen stam. Jochebed was een dochter en Amram een kleinzoon van Levi. Amram trouwde met zijn tante. Later zijn zulke huwelijken in de Levitische wet verboden (Leviticus 18).
Amram en Jochebed hadden al twee kinderen, Mirjam , die ongeveer acht of tien jaar was en Aäron, die ruim twee jaar was. Aäron is waarschijnlijk geboren voordat farao het bevel gaf alle jongetjes van de Hebreeën te doden.

Mozes verborgen
Als Mozes wordt geboren, is hij schoon. Letterlijk staat er 'schoon voor God' (zie ook Handelingen 7) als van bovenaardse schoonheid. Dit is misschien de oorzaak geweest dat de ouders hebben geloofd, dat de Heere iets bijzonders met hun kind voorhad? Het is in ieder geval een steun geweest voor hun zwakke geloof. Want 'Mozes werd door het geloof door zijn ouders bewaard'.

Het biezen mandje
Mozes' ouders hebben hun kind drie maanden verborgen, door een levend geloof. Maar dan kunnen ze het niet langer verbergen. Ze maken een kistje van riet en biezen. Soortgelijke kistjes werden ook wel gebruikt voor afgodsbeelden, die per schip van de ene naar de andere plaats werden gebracht. Heeft de prinses misschien gedacht dat het om zo‟n kistje ging? Het woord dat hier voor 'kistje' gebruikt wordt, wordt ook voor de ark van Noach gebruikt.

Mozes door de prinses tot zoon aangenomen
De Egyptische prinses (Thermuthis) gaf aan haar pleegzoon de naam 'Mozes' (uit het water getogen). Iedere keer als Mozes zijn naam hoorde noemen werd hij eraan herinnerd, dat hij geen echte Egyptenaar was. Daarnaast droeg hij het teken van de besnijdenis.

Mozes aan het hof
Aan het hof van Egypte wordt Mozes onderwezen in alle wijsheid van de Egyptenaren. Hij ontvangt waarschijnlijk met de kinderen van de aanzienlijke Egyptische geslachten les van de priesters, aan wie in Egypte het onderwijs was toevertrouwd. Hij werd onderwezen in o.a. de theologie, de sterrenkunde, de medicijnen, de wiskunde en andere vakken. Egypte moet Israëls bevrijder helpen vormen. Josephus vermeldt dat Mozes een Egyptisch leger tegen Ethiopië heeft aangevoerd, en daar zelfs een stad heeft ingenomen.
Mozes werd ook 'machtig in woorden' (Handelingen 7). Deze uitdrukking wijst erop dat hij uitmunt in vernuft en geleerdheid. Daarnaast bezit hij de geschiktheid om roemrijke daden te verrichten. Mozes was dus met zeldzame gaven bedeeld. Iedereen hield hem daarom voor een uitmuntend man.

De keuze van Mozes
Als Mozes veertig jaar oud is, gaat hij zijn volk bezoeken. Hoewel hij wist, dat hij bij het volk van de Hebreeën hoorde, heeft hij lange tijd de moed niet gehad om de liefde tot zijn volk te laten zien. Dat bezoeken van zijn volk houdt een keuze in. Daar mee toont hij de dienst van de Heere te stellen boven de schatten van Epypte, verkiezende liever met het volk van God kwalijk gehandeld te worden, dan voor een tijd de genieting der zonde te hebben.

Mozes, verlosser van zijn volk
Als Mozes bij zijn volk komt, beseft hij dat de Heere hem wil gebruiken om het volk van Israël te verlossen. Zijn volk herkent hem niet als hun verlosser. En ook erkennen ze hem niet als zodanig. Stefanus zal later zeggen En hij meende, dat zijn broeders zouden verstaan, dat God door zijn hand hun verlossing geven zou; maar zij hebben het niet verstaan.

Dit artikel werd u aangeboden door: Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 september 2011

Kompas Handleiding | 14 Pagina's

Handleiding 1a: Mozes kiest

Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 september 2011

Kompas Handleiding | 14 Pagina's