Buidelen met je baby

Eindelijk, daar is het kindje. De verloskundige werpt een geoefende blik op de baby, – een eerste controle– wikkelt het in een doek en legt het op moeders borst. Het kindje, dat zo-even nog luid van zich liet horen, wordt stil bij het voelen, horen en ruiken van zijn moeder. En de verloskundige? Die houdt het na die eerste vluchtige controle even voor gezien. Laat het kindje eerst maar even bij zijn moeder bijkomen van de bevalling.

Zowel verloskundigen als ziekenhuispersoneel zijn overtuigd van de voordelen die het heeft als een baby direct na de geboorte op de borst van de moeder mag liggen. Het is goed voor de hechting, het kindje kan daardoor makkelijker de borst vinden, het kleintje kalmeert ervan en de moeder ook, is de ervaring.

Wie echter een halve eeuw geleden of nog eerder beviel, heeft waarschijnlijk heel andere ervaringen. Een kindje gelijk bij zijn moeder leggen? Ben je mal. De moeder moest eerst maar eens op krachten komen. Het kindje werd eerst gewogen, gemeten en daarna in zijn eigen bedje gelegd.

En kreeg je te maken met vroeggeboorte of medische complicaties, dan was er voor de ouders geen enkele rol weggelegd. Er waren hooguit speciale bezoektijden waarop de ouders door het raam van de couveuseafdeling naar binnen mochten kijken in de hoop zo een glimp van hun baby op te vangen. En dat niet alleen de eerste dagen, nee, soms weken aan een stuk. Precies die kwetsbare weken waarin de eerste hechting plaatsvindt.

KOMMETJE

Dat dit nu gelukkig heel anders gaat, heeft Annette Bakker aan den lijve ervaren. De schrijfster van het boek ”Ik houd je vast. De kracht van aanraking van je kind” kreeg ruim drie jaar geleden te maken met een vroeggeboorte. Haar zoon Daniël kwam met 28 weken ter wereld. „Het kommetje van mijn hand paste precies om zijn hoofdje”, herinnert ze zich.

Daniël komt terecht op de intensive care voor (te vroeg geboren) baby’s. Daar zijn ook zijn ouders van harte welkom. Niet alleen om bij hem te komen kijken en hem aan te raken terwijl hij in de couveuse ligt. Nee, in het ziekenhuis waar de Bakkers terechtkomen, staan speciale stoelen en bedden op de couveuseafdeling die ouders uitnodigen om met hun kindje te buidelen. Dat wil zeggen: het zo veel mogelijk in alleen een luier op de eigen ontblote borst leggen. Annette en haar man maken daar gretig gebruik van.

Annette: „Eigenlijk had hij nog in mijn buik moeten zitten en had hij recht op onze aanraking, vonden we.”

En dat niet alleen. „Er waren spannende momenten waarin we niet wisten of hij het wel zou gaan halen. We waren daarom dankbaar voor elk moment dat we hem vast konden houden. Het voelde heel kostbaar om hem zo dicht bij ons te houden, voor onszelf en voor hem.”

Het vele buidelen levert wel uitdagingen op, omdat het stel dan ook al een dochter heeft. „Maar we kregen veel hulp van buitenaf. Er werd bijvoorbeeld voor ons gekookt en schoongemaakt. Het is een keuze die we maakten. Ik wist intuïtief dat ik Daniël zo veel mogelijk van onze nabijheid moest geven.”

De artsen van het Máxima Medisch Centrum bevestigen hen in deze overtuiging. „Ze hadden gelijk al gezegd: Er zijn hier wel couveuses, maar we zien vooral graag dat jullie je kindje veel vasthouden, het liefst 24-7. Dat was fijn. Want je voelt je als ouders zo machteloos, en het is mooi als je dan vanaf het allereerste moment het gevoel hebt dat je als ouders minstens zo’n belangrijke rol voor je kind kunt vervullen als het medisch personeel.”

DANKBAAR

Als Daniël stabiel genoeg is om naar het streekziekenhuis te gaan, is het ouderpaar bijzonder dankbaar. Allereerst richting God, „want we geloven dat Hij erboven staat.” Maar ook richting de artsen en verpleegkundigen, die hen steunden.

Al legt een arts de bal later weer terug bij hen. „Dat Daniël zo snel van de intensive care ontslagen is, hebben jullie aan jezelf te danken, zei hij. Doordat jullie zo veel met hem gebuideld hebben, is het erg goed met hem gegaan.” Want, zo blijkt uit onderzoek: te vroeg geboren kindjes die veel vastgehouden worden, groeien sneller dan kindjes die vaak alleen in de couveuse liggen.

Annette: „Soms is het zelfs zo dat kindjes van wie wordt verwacht dat ze gaan overlijden, er weer bovenop komen als de ouders hen vasthouden.” Maar ook gezonde kindjes die niet te vroeg zijn geboren, varen wel bij aanraking, denkt de voormalige draagdoekconsulente. „Die hebben negen maanden in de buik van de moeder gezeten en willen dan niets liever dan nog steeds bij de moeder zijn.”

STRESS

Je kind lijfelijk koesteren is inderdaad belangrijk, onderschrijven ook artsen en wetenschappers inmiddels. In Colombia werd het effect van buidelen bij te vroeg geboren baby’s voor het eerst onderzocht in de jaren 90. De kinderen werden vervolgens twintig jaar later opnieuw opgespoord. Wat bleek: de gebuidelde baby’s hadden minder last van agressiviteit, hyperactiviteit en impulsiviteit dan de baby’s die weinig gebuideld waren.

Inmiddels heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) de richtlijn opgesteld voor huid-op-huidcontact bij te vroeg geboren kinderen, en met name in situaties waar er onvoldoende professionele hulp is voor behandeling van prematuren.

Want niet alleen komt een baby bij zijn ouders tot rust, waardoor zijn stresslevel en hartslag normaliseren. Het is zelfs zo dat de borsten van de moeder in staat zijn van temperatuur te veranderen voor een pasgeboren baby. Is een baby koud, dan worden de borsten warmer. Is een baby warm, dan worden de borsten koeler. Van levensbelang bij kindjes die nog niet in staat zijn zelf op temperatuur te komen.

Overigens onderstrepen de nieuwste onderzoeken dat lichaamscontact niet alleen belangrijk is voor baby’s, maar ook voor peuters. Kleine kinderen zijn namelijk erg gevoelig voor stress. Dat veroorzaakt veranderingen in hun hersenen en hormoonstelsel. Lichaamscontact en huid-op-huidcontact zorgen voor stressvermindering en daardoor een betere ontwikkeling van de hersenen.

Mogelijk kan lichaamscontact zelfs ziekte op latere leeftijd voorkomen, stellen onderzoekers. Maar het is nog te vroeg om daar al met zekerheid iets over te kunnen zeggen.

LIEFDE

Voor Annette Bakker is het vasthouden van haar kinderen iets waar ze nooit meer mee gestopt is. „Al verandert de behoefte natuurlijk wel naarmate ze groter worden. Het ene kind is van karakter ook meer aanrakerig dan het andere. Maar dan kun je andere invalshoeken kiezen. Stoeien bijvoorbeeld, of voorlezen.”

Met haar boek, dat sinds een aantal maanden op de markt is (uitgeverij KokBoekencentrum), wil ze andere ouders inspireren hun kind vast te houden. „Bijvoorbeeld in een draagdoek, of door ze veel op schoot te nemen of naast ze te gaan liggen bij het slapen. Doe wat bij jou past en wat binnen jouw mogelijkheden ligt.”

Haar boodschap: „Elk kind heeft behoefte aan lichaamscontact, ook als ze dat zelf niet aangeven. Een baby heeft nog geen woorden, aanraking is voor zo’n kindje de eerste liefdestaal. En je geliefd weten is de grond onder je bestaan.”

En er zit ook een diepere laag in haar boek, zegt ze. „Zoals God ons wil vasthouden en dragen, zo wil ik mijn kinderen vasthouden en mijn leven hierin een teken laten zijn van Zijn liefde.”

”Het kan beter”

in Nederland hebben we alles goed geregeld, zo lijkt het. Moeders hoeven hier tegenwoordig niet meer te vechten om hun kindje te mogen zien en aan te raken.

Toch valt er ook in Nederland nog wel het een en ander te verbeteren, vindt Tjarda den Dunnen, voorzitter van de Vereniging Ouders van Couveusekinderen. Zo wil ze dat ouders ook meer betrokken raken bij de verzorging van hun kleintjes. Kinderen die namelijk ook in het ziekenhuis zorg van hun eigen ouders krijgen, doen het beter dan kinderen die alleen door medisch personeel verschoond en gewassen worden, blijkt uit Canadees onderzoek.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen